Ankoraŭ nuntempe oni daŭre instruas, ke Jesuo venis al la mondo por savi nin, por elaĉeti la homaron el ĝiaj pekoj, komencante per la tiel nomata “origina peko”, kun kiu, laŭ tiu doktrino klare manikeisma, ni jam naskiĝas makulitaj. En tiu vidpunkto, Jesuo devintus pagi per sia morto por tiu elaĉeto. Ne estas strange, do, ke multaj homoj, malkovrinte la sensencaĵon aŭ krudecon de tiu koncepto, fine distanciĝas de Eklezio kiu antaŭenigas tian instruadon.

Tamen, kiam ni rekte alproksimiĝas al la Evangelio, ni malkovras malsaman mesaĝon. Jesuo konstante parolis pri Dio kiel “Patro”, figuro kiu aludas al amo, proksimeco kaj kompato. Kaj vera patro ne kondamnas siajn infanojn al eternaj punoj, nek postulas sangajn oferojn kiel kondiĉon por pardoni. La misio, kiun Jesuo prenas sur sin —kaj al kiu li invitas siajn sekvantojn— ne estas fondi ekspian kulton, sed radikale transformi ĉi tiun mondon. Lia anonco pri la Regno de Dio ne celas spiritiĝintan alian mondon, sed nuntempan realecon: “venu via Regno”, “fariĝu via volo sur la Tero kiel en la Ĉielo”.

Preni la krucon kaj sekvi Lin ne signifas rezigni je sufero nek oferi ĝin kiel pago por pekoj, sed aktive engaĝiĝi kun tiu transformanta kaj liberiga misio. Jesuo venis por savi la homaron de si mem, de la damaĝo kiun homoj kaŭzas unuj al aliaj, kaj por instrui al ni novan manieron rilati per amo, frateco kaj reciproka pardono:“pardonu niajn ŝuldojn, kiel ankaŭ ni pardonas al niaj ŝuldantoj”.

La Surmonta Prediko, en tiu senco, estas la etika kerno de lia propono: homa konduto kiu rifuzas ĉian formon de perforto, dominado, ekskludo aŭ elitismo. Ĝia efektivigo signifus superadon de ĉiuj militoj, maljustecoj kaj konfliktoj kiuj dividas la homaron.

Tamen, la teologio kiun oni konstruis tra la jarcentoj, en tre malsamaj kulturaj kaj politikaj kuntekstoj, ne estas senkulpa. Sur ĝi oni starigis religian modelon centratan sur kulto, ritoj kaj klerikala perado. Tiu strukturo kreis specifan tipon de kredanto: personojn ĉefe zorgantajn pri sia “persona sanktigo”, pri observado de religiaj reguloj, oftaj partoprenoj en mesoj kaj procesioj, konfesado, komunio, preĝado, fastado, kaj en kelkaj kazoj, serĉado de spirita direktanto. Tamen, tia religieco, tiel centrata en la individua kaj la rita, kutime vivas deturnite de la homa realo. Iukaze ĝi povas inkluzivi hazardajn almozojn aŭ partoprenon en bonfarado —kiel tiuj organizitaj de CARITAS— sed malofte ĝi pridemandas aŭ alfrontas la sociajn strukturojn kiuj generas malriĉecon, marĝenigon aŭ malegalecon.

Jesuo ne venis por starigi tian malplenan religiecon. Tia spirita serĉado estintus tre oportuna por la junulo menciita en la Evangelio, kiu ne kuraĝis sekvi Jesuon pro tio, kion tio implicis rilate al lia riĉeco. La vera sekvado de la Majstro postulas radikalan engaĝiĝon kunfronti kaj rifuzi la valorojn kiuj subtenas ĉi tiun merkat-bazitan kaj privatproprietan socion. La sakramentoj de bapto kaj eŭkaristio, establitaj de Jesuo, havas klaran intencon de denuncado kaj opono al la malegaleco eneca al la klas-bazita sistemo. Tamen, tiu transformanta dimensio de la alvoko de Jesuo estas ignorata sub la ritualigo trudita de la klerikala liturgio.

Tia kult-bazita religieco postulas, krome, specialan personaron por administri ĝin: klerikala hierarkio kun la tasko organizi kaj prezidi solenojn, konsekri, pardoni, prediki kaj doni sakramentojn. Ĉi tiu sacerdota klaso ĝuas superan statuson ene de la komunumo, ludas ĉefajn rolojn en liturgiaj agadoj, kaj trovas en la eklezia strukturo vojon al sia promocio kaj ascendo. Signife, multaj el ĝiaj privilegioj rondiras ĉirkaŭ la bontenado de temploj, sanktejoj kaj ritoj.

Tio ne estis tio, kion Jesuo celis starigi. En lia tempo jam ekzistis religia sistemo gvidata de sacerdota tavolo, kaj lia rilato kun ĝi estis kritika, se ne malkaŝe konflikta. Tiujn religiajn gvidantojn li nomis “blinduloj gvidantaj blindulojn”. Jesuo ne volis eternigi tiun skemon, sed superi ĝin. La sekvantoj de Jesuo, laŭ la spirito de la Evangelio, sentas sin vokitaj radikale ŝanĝi la mondon. Por ili estas neakcepteble ke daŭru malegalecoj kaj subpremoj kiuj dividas virojn kaj virinojn, riĉulojn kaj malriĉulojn, tutajn popolojn. Ilia komunum-organizado ne centriĝas ĉirkaŭ kulto aŭ liturgio, sed ĉirkaŭ transformanta kaj liberiga ago.

Tial, la kunveno de la komunumo de Jesuo-sekvantoj ne devus havi ritualisman karakteron, sed estu traviva kaj partoprena. La legado de la Evangelio kaj la celebrado de la eŭkaristio devas esti savitaj el la formala liturgia kadro en kiu ili estis enŝlositaj, por reakiri sian originalan sencon: konsciigi homojn pri la liberiga misio kiun Jesuo konfidis al ili.

Ni ne bezonas plendi pri la malkresko de iuj fremdigaj religieco-formoj. Tio, kio devus inspiri nin, estas la espero povi marŝi al formo de sekvado al Jesuo pli fidela al lia mesaĝo: viva fido, engaĝita kun justeco, amo kaj digno de ĉiuj homoj.