Joan den mendean gure kontinentea odolustu zuten bi mundu geren ostean, gerra danborrak entzuten dira berriro Europan. Izan ere, dagoeneko bi urte eta erdi baino gehiago daramatzate borrokan Europako lurraldean. Eta duela urtebete baino gehiagoz geroztik beste gatazka militar bat daukagu oso gertu dagoen Ekialde Hurbileko lur eremuan. Erdialdeko eta Saharaz hegoaldeko Afrikako betiko gatazka ahaztu gabe. Orain arte tokiko izaera baino ez duten konfrontazio horiek guztiak nazioarteko gatazka handi baten parte bihur daitezke, zeinetan benetan garrantzitsua denaren alde lehiatzen diren: hegemonia globala.

Hau delako gauza nagusia. Azken bi mundu gerretan bezala, gaur egun munduaren menderakuntzarako lehia dago, gaur egun iturri aberatsak, petrolioa eta beste baliabide urriak kontrolatzea dakarrena. Lehiakide nagusiek argi dakite gatazkan duten posizioa. Fikziozko herrialdeek zalantza egin dezakete eta gatazkan duten lerrokatzea ebaluatu dezakete. Egungo egoerak bere parekoa izan zuen Bigarren Mundu Gerraren hitzaurre-etapan. Sobietar Batasuna eta Finlandia bezalako herrialdeak, gerraren amaieran, hasieran baino koalizio ezberdinetan zeuden.

Gaur egun ere, aliantzak, gutxi gorabehera koiunturalak, gatazkaren protagonista nagusiak ez diren herrialdeetan ari dira planteatzen. Esaterako, zerumugan agertzen den mundu mailako gatazkan Errusia, Ukraina, Korea... izan duen papera ezberdina izan daiteke azken Amerikako hauteskundeetako irabazleak egin beharreko politikaren arabera. Eta ezusteko egoerak ere gerta daitezke Ekialde Hurbilean. Inor ez zen ausartuko pentsatzera, duela hogei edo hogeita hamar urte, Ekialde Hurbilean gertatzen ari den gerra batean Israel eta herrialde arabiar nagusiak alde berean egongo zirela. Hori bai, 2023ko urriaren 7an Israelen aurkako HAMAS erasoak mundu arabiarraren eta Estatu juduaren arteko Abrahamen Ituna deritzona zapuztea zuen helburu.

Baina, gerra nuklear baten emaitza zein konponezina izango litzatekeen jakitun, armategi atomikoa duten potentzia handiek nahiago dute gatazketan esku hartzea haiek dituzten arma guztiekin eta beren tropekin. Operazio militarrak beren menpeko bazkideen esku uzten dituzte. Hala, Ukrainako gerran hildakoak ez dira amerikar potentzia handikoak izango, errusiarrak eta ukrainarrak baino ez dira izango, eta, gero NATOk esku hartu behar badu, hildakoak, nolanahi ere, europarrak izango dira. Arrazoi beragatik, Iranek ez du esku hartuko bere arma nuklearrekin: hildakoak, Israelen aurkako borrokan, Iranen menpeko bazkideak izango dira: palestinarrak, libanoarrak, houthiak, siriarrak... Aldi berean, Iranen menpeko bazkidea da. Txina, gaur egun amerikar hegemoniari aurre egiteko gai den potentzia bakarra.

Kontuan izan behar dugu Europako nazioak fikziozko herrialdeen artean daudela, amerikar inperialismoaren menpeko bazkideak. Ukrainako gatazka areagotzen bada, lehen lerroan aurkituko gara. Gure herria aliantza militar horretan egoteak duen arriskuaz jabetu eta jabetu behar dugu. Esku hartu nahi gaituzten gai honek zorigaitzak besterik ez dizkigu ekar ditzake. Izan ere, Errusiaren aurkako merkataritza blokeoan parte hartzera behartu gaituzte, errusiarrei beraiei kalte egiten dien bezainbeste kaltetzen diguna. Europarako Errusiako gasaren hornidura eteteko, gasbide bat ere leherrarazi zuten.

Nahiz eta, seguruenik, konfrontazio nuklearrik gertatuko ez den, gatazka militar handi bat egon liteke, benetako mundu gerra bat izango dena, eta kasu horretan parte-hartzaileentzat ondorioak hondamendiak izan daitezke gaur egungo tokiko gatazkek erakusten duten moduan. Premiazkoa da munduko agintariek agintzen diguten patuaren aurka mobilizatzea. Bakearen aldeko apustua egin behar dugu. Inongo herrialdek ez du Lurra gobernatzeko eskubiderik. Ez dago aukeratutako herririk, herri guztiak Jainkoarenak dira, eta bakean bizitzeko eta planetako baliabideetara berdintasunezko sarbidea izateko eskubidea dute.

Giza harremanak, taldeen artekoak, nazioen artekoak, arrazen edo etnien artekoak... ez dira nagusitasun eta menpekotasun ekonomikoaren irizpideetan oinarritu behar. Giza arazoei aurre egiteko, oraindik ezinbestekoak dira Jesusen irakaskuntzan inplizitu diren balioak. Bizilagunak zeure burua bezala maitatzea da pertsonen arteko arazoei aurre egiteko urrezko araua. Munduko ezbeharrak, gobernu sistema bidegabeak, giza berekoitasunaren ondorio dira. Alde horretatik borrokatu behar dugu, eta zeregina premiazkoa da. Hori oso garrantzitsua da gizadiarentzat.