Page 3 - heleco-95

2019

La antaŭa numero de ĉi tiu revuo estis publikigita tre notinda dum la lastaj jaroj, ĉefe dum la nuna
antaŭ preskaŭ unu jaro. Per ĝia prezentad-artikolo somero. Ĝi estas rezulto de la ne-razia sistemo de
ni priskribis la situacion de Hispanio laŭ sufiĉe pe- la industria funkciado, sed siavice ĝi estas kaŭzo
simismaj vidpunkto kaj prognozoj. Nun, kiam ni de aliaj katastrofoj kiel la nuntempa brulado de am-
verkas ĉi liniojn, komence de la lasta semajno de pleksaj arbaraj zonoj en multaj lokoj en la mondo,
monato aŭgusto, ne estas kialoj por pli bonaj aŭ- brulado kiu siavice pli kaj plu kontribuas al la de-
guroj, sed ne nur rilate al nia lando sed al la tuta gradiĝo de la natura medio. Dum la monato junio
planedo. Oni povas temi pri komenciĝo, aŭ jam ĉi-jare okazis pli ol 100 arbaraj incendioj en la
fakta estiĝo, de tutmonda krizo en la politika kaj Arkta, Nordpolusa Cirklo. La plej granda estis tiu
ekonomia terenoj. Ĝuste ĉi-tagoj kunsidas en la de Ontario (Kanado) kiu detruis 100 mil hekta-
franca urbo Biarritzo la ŝtatestroj kaj regantoj de rojn da arbara surfaco. Tiuj incendioj estis provok-
la ĉefaj ekonomiaj potencoj konstituantaj la gru- itaj de la pligrandiĝo de la temperaturo kaj emi-
pon t. n. G7 por pridiskuti la diferencojn kaj kon- sisiis en la atmosferon 50 megatunojn da dioksido
traŭdirojn de iliaj interesoj. Verdire, ili peras aŭ de karbono kiuj pligradigas la forcej-efikon, kio plu
reprezentas la interesojn de la superregantaj klasoj pliigas la varmon, kio siavice provokas kromajn
de siaj socioj. Tiorilate la interakordoj al kiuj ili incendiojn. En Rusio, ekde la komenciĝo de la un-
alvenos estos ĉiam domaĝaj por la malaltaj klasoj na jaro brulis 14,4 milionoj da arbara surfaco. En
de siaj respektivaj landoj. Sed la afero povas estis Hispanio la fajro detruis pli ol 3.200 hektarojn da
eĉ pli damaĝa por tiuj klasoj se persistas kaj pli- arbaro, per 118 incendioj, ĝis la 11-a ĉi-monate,
graviĝas la malakordo inter tiuj gravuloj. Ni scias preskaŭ 400 hektarojn pli ol la pasinta jaro. Speci-
ke tiuj sinjoroj kutimas solvi permilite la kontraŭ- ale gravaj estis la lastaj incendioj laste okaz-ntaj
dirojn kiuj estiĝas inter ili: la pasinta jarcento ko- en la insulo Granda Kanario. De la 10-a al la 17-a
nis du grandaj mondmilitoj. Nun oni povas konsi- ĉi-monate brulis 9.200 hektarojn da pin-arbaro, kaj
deri ke, iamaniere, komenciĝis tria mond-milito. poste estiĝis alia granda incendio en la sama insulo.
La multaj konfliktoj nun ekzistantaj en diversaj Kaj nuntempe, kiel dirite, estas okazanta la katas-
partoj en la mondo povas esti prolegomeno de pli trofo de la incendioj de la Amazona praarbaro.
grava milita interfrontiĝo en kiu la grandaj poten- Kiel sciate, ĝi estas la plej granda verda etendaĵo
coj rekte intervenos. La signoj tiurilate pli kaj pli en la mondo, iomete pli ol duono el la tutmonda
iĝas oftaj kaj gravaj. La nun kunsidantaj G7-anoj arbaro, 5,5 milionoj da kvadrataj kilometroj, 5 el-
devos alfronti la disvolviĝon de tiom danĝera situ- cento el tuta tera surfaco, kaj posedas la 20 elcento
acio, sed ne nur temante pri siaj komercaj inter- el la sen-sala akvo de la planedo. Tiu Amazona
rilatoj sed ankaŭ en kio rilatas al du gravaj proble- praarbaro estas kvazaŭ pulmo de la planedo ĉar la
moj de nia mondo kiuj tre aktualas ĝuste ĉi tagoj. arboj, ĉiuj plantoj ĝenerale, realigas procezon de
Ja, la G7-kunveno havas kiel fonan bildon la brul- purigado de la aero. Ties detruo, krom malpurigi
adon de granda areo de la amazona arbaro kaj en la atmosferon, damaĝas la kapablon de ĉi ties re-
aliaj lokoj, ankaŭ en nia lando, kio pligravigas la generado. Ne estas necese emfazi kiom multe tia
problemon de la ekologio, la klimata ŝanĝiĝo. Kaj degradiĝo de la medio endangerigas la vivon de la
krome lasttempe estis ankaŭ atentindaj signoj de la bestaro ĝenerale kaj sekve de la homaro. En la nu-
alia grava problemo de la nuntempo: la grand- na jaro Brazilo suferis preskaŭ 80.000 incendiojn,
amasa homa migrado. Al ambaŭ aferoj ni volas plejparte en tiu amazonia terzono, 40 elcento pli ol
dediĉi ioman atenton. la pasinta jaro, kaj nur ekde la 20-a ĉi-monate
La klimata ŝanĝiĝo de la planedo pli kaj pli iĝas estiĝis pli ol 950 novaj incendioj en la tuta regio-
evidenta. La pliatiĝo de la media temperaturo estis no. Sed la arbar-detruado en Brazilo ne estas nur
3