Page 8 - heleco-95

zicio profitadis ĝin por la akiro de plia riĉeco, teroj kaj La sukcedintoj de Rekaredo ĝuis efemeran reĝadon, kaj
servistoj. Tamen neniu familio sukcesis okupi dumloge dum la tuta sekvinta jarcento la visigota regno de Iberio
la tronon, kaj la interbatalo de la klanoj de altranguloj estis konstante perturbita de politika agitado kaj sangaj
estis preskaŭ senĉesa. Ĉiu nova reĝo faris ŝanĝojn en la konfliktoj. Kontraŭ Rekaredo (587-601) ribelis en Sep-
kortego kaj en la administracio de la regno por favori timanio la episkopo Ataloko kaj la grafoj Granisto kaj
siajn klientojn kaj elektintoj domaĝe al la klano ĝis tiam Vildigerno; krome konspiris en Luzitanio la episkopo
dominanta. Sunno kaj la grafoj Seggo kaj Viteriko, kaj ribelis en
Eĉ la filoj de la reĝoj estis subdanĝere suferi la arbitr- 590 la duko Argimundo komandante grupon da korteg-
econ de la nova monarko. La filoj de Suintilo estis sen- anoj. La reĝo Liuvo (601-603) estis venkita kaj mortig-
posedigitaj de Ĉintilo en 638 spit’ al tio ke la 6-a Kon- ita de Viteriko. Ĉi tiu reĝadis ĝis 610 kiam li estis
cilio de Toledo klopodis protekti ilin. Ĝenerale la ekle- murdita en iu bankedo. Suintilo (621-631) estis perfid-
ziaj alranguloj partoprenis en tiuj intrigoj. En la jaro ita de sia frato kaj detronigita de Sisenando kun la apo-
688, la 15-a Koncilio de Toledo absolvis la reĝon Egi- go de Dagoberto. Tulgo (636-638) estis detronigita de
kon el la ĵuro kiun ĉi tiu estis farinta protekti la familion Ĉindasvinto, sperta konspiranto kiu jam estis partopren-
de Ervigio, kaj kvar jarojn poste, la 16-a Koncilio deno- inta en multenombraj komplotoj. Recesvinto (652-670),
ve dekretis protekti la reĝajn posteulojn. Kompreneble, inter aliaj ribeloj, devis alfronti tiun de Frojo kiu, kun la
la klanoj posedantaj la povon klopodadis konservi ĝin apogo de la vaskoj, sieĝis la urbon Zaragozon. Ribelis
surtronigante unu el siaj membroj, kaj la faligitaj grupoj kontraŭ Vambo (672-680) Hilderiko grafo de Nimo,
gvatadis atendante la okazon reakiri la povon. La kapto Gunildo episkopo de Magalono, Renosindo duko de la
de la reĝa krono estis la konstanta celo de la gota oli- Tarakonion, la paĝio Hildigiso… kaj la duko Paulo
garkio; la plej ambiciaj potenculoj atente esploradis la sendita kontraŭ ili. Vambo estis la lasta visigota reĝo
eblecon alsalti la sidejon de la reĝa povo, atendante la iome splenda. Post lia morto komenciĝis la dekadenco
morton de la reĝanta monarĥo aŭ, se eble, perpuĉe kon- de la gota regno. Lia reĝado estis malfacila ĉar dum ĝia
traŭ ĉi tiu, ĉu pace, ĉu perforte. La akiro de la reĝa po- tuta daŭro li estis dediĉita sufoki la internajn kverelojn
vo, ĉu per laŭleĝa elekto, ĉu per ribelo, postulis ke la de la nobeloj kontraŭ la monarkio, tiujn de la nobeloj
pretendanto ĝuu la apogon de potencaj magnatoj. La unuj kontraŭ la aliaj, tiujn de la arianoj kontraŭ la
puĉoj kaj ribeloj foje fiaskis, foje sucesis, sed ambaŭ- katolikoj kaj de la hispan-romianoj kontraŭ la visigotoj.
kaze la rezulto estis rankoroj, kruelo, venĝemo kaj pluaj Krome li devis sufoki ribelon de la vaskoj kaj en la jaro
intrigoj por renversigi la situacion. 672 li devis alfronti novan kaj nekonatan danĝeron: la
Menciindas ke ĉio ĉi okazadis sur la fono de grava reli- invado de nordafrikanoj aŭ araboj, kiuj intencis pasi al
gia problemo en la lando. La visigotoj, kvankam krist- la duon-insulo, provo kiu estis repuŝita far la visigotoj
anoj estis arianoj jam de antaŭ ilia eniro en la romia te- kaj hispan-romianoj. Fine detronigis tiun reĝon Ervigio
ritorio. Tiam la enloĝantoj de Iberio, nomitaj hispan- pere de ruza manovro: Li razis Vambon dum ĉi-ties
romianoj, estis akceptintaj la kredaron de Niceo. Tial la dormo, kio malkvalifikis lin por reĝi, kaj devigis lin re-
kunvivado inter ambaŭ kristanaj komunumoj estis sufi- tiriĝi en monaĥejon.
ĉe malfacila ĉar al la fakto ke la gotoj estis konkerintoj, Dum la reĝado de Ervigio (680-687) iĝis pli severaj la
kun ĉio kion tio signifas, aldoniĝis la religia diferenco. leĝoj kontraŭ la judoj. Tiu reĝo, eĉ pli ol siaj antaŭ-
Krome estis ankaŭ grava juda malplimulto kiu suferadis intoj, devis alfronti konspirojn kaj ribelojn. Fine li sin
la maltoleremon de ambaŭ kristanaj eklezioj. Leovigil- vidis devigita abdiki favore al sia bofilo Egiko (687-
do (568-586) volis unuigi sub la ariana kredaro ĉiujn 702), kiu en 688 kunvokis la 15-an koncilion de Toledo
landajn enloĝantojn, sed fiaskis. Li, same kiel siaj an- por ke ĉi tiu rajtigu nuligi lian ĵuron respekti la fa-
taŭintoj, devis alfronti ribelojn kaj militojn. Li batalis milion de lia antaŭinto. Sed ĉiukaze li devis alfronti la
kontraŭ la suevoj kaj la bizancanoj kiujn ankoraŭ estis malamikecon de nobeloj kaj episkopoj. Ekde 694 Egiko
kontrolantaj parton el la landa teritorio, kaj kontraŭ kunreĝadis kun lia filo Vitizo. Tiu periodo ne estis mal-
kantabroj, vaskoj kaj kamparanoj en la sudo de la lan- pli turbulenta ol la cetero el la jarcento. La regno suferis
do. Krome ribelis kontraŭ li ankaŭ lia filo Hermenegil- pestan epidemion kaj reiĝis militado kontraŭ la frankoj.
do. Ĉi tiu ribelo iome rilatis kun la religia problemo ĉar Dume fariĝis pli akra la persekutado kontraŭ la judoj,
Hermenegildo estis forlasinta la arianan religion eble kiujn oni akuzis konspiri kun siaj samreligianoj de nor-
por altiri apogon de la hispan-romiana loĝantaro. Sed la da Afriko por klopodi araban invandon de la Iberia Du-
ribelo fiaskis kaj la ribelinto estis kaptita kaj ekzekutita. oninsulo kaj oni malpermesis ilin praktikadi ties reli-
Rekaredo (586-601), filo kaj sukcedinto de Leovigildo gion. Post la morto de sia patro, Vitizo reĝis sola ĝis la
devis batali kontraŭ la frankoj, kaj ankaŭ kontraŭ la bi- jaro 710.
zancanoj kiuj estis okupantaj parton el la andaluzia re- La katolika monarkio koncesiis gravajn politikajn privi-
giono. Li devis sufoki ankaŭ kelkajn ribelojn de visigo- legiojn al la episkoparo en la publika vivo de la regno,
taj nobeloj. La plej rimarkinda faro de lia reĝado okazis ĉefe tra la komuna agado en la koncilioj de Toledo, sed
en la jaro 589 kiam li kunvokis la 3-an koncilion de To- ankaŭ per interveno en la reĝa elektado kaj en la gravaj
ledo en kiu, kune kun kelkaj nobeloj kaj ekleziaj alt- politikaj juĝaferoj. La episkopoj ĝuis la privilegiojn de
ranguloj forĵuris la arianismon por akcepti la katolikan la kortega nobelaro kaj estis liberigita el la pezaj pu-
kredaron de plejparto el la loĝantaro de la lando. blikaj devoj. Ŝanĝe de tiuj favoroj la reĝoj atingis la

8