Page 62 - heleco-93_Neat

premitoj necesas la objektivaj kondiĉoj plus la subjek- municipojn regatajn de la socialistoj. Estis klare ke la tivaj. La elektro, t. e. la scienca kaj industria progreso, klasaj interesoj de la burĝaro rolis kontraŭ la demokra- estas objektiva faktoro, kaj la sovetoj, partioj, sindika- tio; la burĝa registaro ne punis la dekstrarajn perfort- toj, laboristaj asocioj… estas subjektiva faktoro. Tiu ulojn kaj procedis kontraŭ la viktimoj de la faŝista per- marksisma idearo disvastiĝis tiam en la mondo pli ol forto. Ekde 1922 Mussolino ĝuis simpation de la gran- ĉiam antaŭe. Tial jam de tre frue la burĝklaso de ĉiuj da kapitalo, la itala industri-mastraro, kiu alportis mo- landoj komprenis ke la soveta ekzemplo estus danĝera non por subvencii la faŝistajn grupojn, kiuj uzas, pres- instigilo kontraŭ la tutmonda kapitalismo. La okazint- kaŭ senkaŝe, materialon de la armeo. La justico montr- aĵoj de 1919 en Germanio klare atestis pri tiu realaĵo. iĝis bonvola kun la perforta agado de la faŝistoj. Plend- Ekde la jaro 1920 kaj dum pluaj malmultaj jaroj kreiĝis cele kontraŭ tia situacio oni kunvokis ĝeneralan strikon komunistaj partioj en multaj landoj. Antaŭ la ĝenerala por la 1-a de aŭgusto de 1922. Mussolino lanĉis ulti- malkontento de la subpremitaj popolamasoj kaj la timo maton al la registaro kaj al la strikontoj. La faŝista par- al laboristaj revolucioj, baldaŭ ekaperis politikaj aso- tio prezentiĝis kiel la garantio de la publika ordo, io ki- cioj de ekstrem-dekstraro por kontraŭfronti la labor- on ne povis garantii la registaro. La brutaleco de la istan movadon. Ni jam menciis ke en 1919 aperis la “nigr-ĉemizuloj” kontraŭ la mobilizita laboristaro fra- fasci di combatimento, la embrio de la itala Faŝista kasis la strikon. En septembro la faŝistaj skipoj okupis Partio, kaj en 1920 fondiĝis la Germana Nacia Social- la municipojn de Ankono, Ĝenovo, Livorno, Parmo, ista Partio, pli bone konata kiel Nazi(ism)a Partio. En Bolzano kaj Trento. En oktobro la Nacia Faŝista Kon- Italio la Komunista Partio estis oficiale fondita en 1921 silio, kunvenanta en Napolo, proponis la marŝadon sur de Amadeo Bordiga kaj Antonio Gramsci, sed fakte ĝi Romo por “konvinki” la reĝon transdoni la povon al jam ekzistis de antaŭe kiel marksisma sektoro de la So- Mussolino. Estis la komenciĝo de la «faŝista revolu- cialista Partio. De antaŭe ekzistis en tiu lando ankaŭ iu cio», per ĝi ili intencis atingi la povon profitante la dekstrara organizaĵo, la Itala Popola Partio, de la burĝ- konsenton de la plejaltaj sociaj sektoroj de la lando aro kaj la katolikoj partoprenantaj la politikon. La pro- kiuj timis la socialistojn kaj la komunistojn. La 24-an gramo de tiu partio ne estis reakcia sed iome liberala; de oktobro Mussolino estis jam en Napolo kun 40.000 ili postuladis la voĉdonrajton “nigr-ĉemizuloj”, kiuj tri ta- de la virinoj kaj ke la senat- gojn poste komencis okupi anoj estu elektataj per popo- telefon-centralojn kaj regist- la voĉdonado kaj ne laŭ reĝa La amasoj estas la de- arajn konstruaĵojn. La reg- dispozicio. Kontraŭ ambaŭ cida elemento, la roko istrarprezidento, Luigi Facta, partioj, la komunista kaj la petis al la reĝo Viktoro-En- dekstrar-liberala, staris ekde sur kiu oni konstruos la manuelo la 3-a deklari la 1919 la Fasci italiani di finan venkon de la re- sieĝo-staton por ke la armeo combattimento kaj la Squa- volucio. bremsu la faŝistojn. Sed la dre d´azione de Benito Mus- reĝo, ne tre favora al la par- solino kiuj tiam ankoraŭ ne lamentismo kaj timema pri estis gravaj sed kiuj komencis famiĝi agante brutale la avanco de la maldekstraro, mendis al Mussolino, la kontraŭ la socialistoj kaj aliaj popolaj organizaĵoj de 29-an de okobro, formi registaron. Sekvinttage la maldekstraro. marŝantoj eniris en Romon; la faŝismo estis kaptinta la Iuj studintoj de la fenomeno de la itala faŝismo asertas ŝtatan povon. ke en ĉi ties idearo estis kontraŭdiroj, nekongrueco, ek- De tiam Mussolino dediĉiĝis transformi la italan politi- zemple pri la rilato intar la ŝtato kaj la nacio. Ankaŭ es- kan sistemon en diktaturon, kion li efektivigis en du fa- tis la fakto ke la faŝisma doktrino enhavis imperiisman zoj: de 1922 al 1924 li simulis respekti la parlamentan emon, inspiritan de la antikva romia imperio, kun so- reĝimon, sed iompostiom li limigis la demokratiajn li- cialistaj elementoj; Mussolino, ja, antaŭe estis grava fi- berecojn kaj persekutadis la politikajn kontraŭulojn. En guro de la Itala Socialista Partio. Sed tia miksaĵo de 1924 Mussolino aprobis specialan pribalotan leĝon sia- ideoj tute ne estis malavantaĝo por la progreso de la favore laŭ kiu la partio kiu atingus 25 procenton el la faŝismo, sed male. La burĝaro, kiu tre timis la venkon voĉdonoj ricevus du trionojn el la parlamentaj seĝoj, de proletara revolucio, taksis ke la kontraŭ-komunismo tiele la opozicio restis malfortigita. La ĝenerala sekre- de la partio de Mussolino estas pli konvena al siaj kla- tario de la socialista partio kritikis la faŝistan perforton saj interesoj ol la liberala teniĝo de la Popola Partio. kaj la pribalotan fraŭdon; li estis sekvestrita kaj murd- Dume la social(ist)a vestaro de la faŝismo utilis por ita far la faŝistaj bandoj. Post la venko de sia partio en trompi multajn laboristojn por altiri ilin al konservema, 1924, Mussolino starigis aŭtoritatecan reĝimon kaj ne internaciista, teniĝo. Krome la faŝista partio kanal- asignis al si mem plenan povon. Oni rifuzis la demo- igis la malkontenton de la postmilito kontraŭ la strikoj kration kaj la marksismon; ĉiuj partioj, escepte la faŝ- kaj manifestacioj de la maldekstruloj. La faŝismo pli ista, estis ekster-leĝigitaj. Ĉio-ĉi estis farite favore al la kaj pli plifortiĝis; la “nigr-ĉemizuloj”, aktivistoj de tiu riĉularo; post la kapto de la povo la unua faro de la faŝ- partio, distingiĝis pro la multenombraj brutalaj perfor- istoj estis pagi al la granda kapitalo la ricevitajn favo- taj atakoj, ĉefe kontraŭ socialistoj kaj komunistoj. La rojn. Tiucele ili nuligis la ŝtatajn kontrolojn sur la eko- registaro, anstataŭ eksterleĝigi la faŝistojn, dissolvis la nomio kiuj restis post la milito; oni eliminis iujn mono- 62