Page 71 - heleco-93_Neat
P. 71
Kontraŭ la komunismo, kiun li difinis kiel “la imperio restrojko”, havis jam dekomence aspekton je neinvers- de la malbono”, Ronald Reagan difinis sian politikan igebleco kaj kapitulaco. Saman kapitulacan teniĝon ha- doktrinon laŭ kiu Usono asignis al si la rajton perturbi vis Gorbaĉov en la politikaj internaciaj rilatoj. Li inter- kaj renversi la ekzistantajn komunistajn registarojn kaj vidiĝis plurfoje kun Reagan kaj la fina rezulto de iliaj interveni en ĉiu ajn monda angulo kiu rezultus in- interakordoj estis agnoski fare de Sovetunio la milit- teresa por tiu lando. Tiu politiko implicis planojn por istan superecon de Usono. Sovetunio oficiale deklaris stimuli kaj apogi islamismajn kontraŭkomunistajn for- ke ĝi ne plu intervenos en la internajn aferojn de siaj tojn en la respublikoj de Soveta Unio kaj trejni mu- aliancanoj. La sovetaj trupoj retiriĝis el Afganio en fe- zulmanojn el la tuta mondo por lanĉi ilin al ĝihad (reli- bruaro de 1989, la berlina murego falis en novembro gia milito) kontraŭ la socialista potenco. Sed la ĉefa de tiu jaro, la 3-an de decembro Gorbaĉov kaj la nova zorgo por la komunistaj reĝimoj estis la militista eskal- usona prezidento George Bush deklaris finiĝinta la ado de Reagan, pliintensiĝo de la armila vetkonkurado. Malvarman Militon. La elspezoj de Sovetunio por militistaj elspezoj estis Surprizas la rapideco de la sinsekvo da faroj kiuj sig- 25 procento el la ŝtata budĝeto, koste de konsumebl- nis la disfalon de la socialista bloko. La militista super- eco de la loĝantaro kaj investado en civilaj sektoroj. eco de Usono ne povis esti tiel decida fakto de tiu pro- Kaj eĉ tiele, la soveta armilaro estis malpli kvalita kaj cezo. Fakte, estis nenia militista agreso al Sovetunio, efika ol tiu de la usona ege disvolvita usona teknolo- kaj tra milita vojo estus tro longa, malcila aŭ eĉ neebla gio. Usono entreprenis la disvolvon de nova armil- la okazigo de tiu ŝanĝo. Estis necesa la interna kom- strategio, la t. n. “milito de la galaksioj”, t. e. fabriki pli pliceco de la rusiaj gvidantoj. La entreprenitaj politikaj potencajn misilojn kaj meti en orbiton satelitojn port- ŝanĝoj estis laŭplaĉe de Gorbaĉov kaj ĉi ties social- ante armilojn kaj kun kapablo kontroli la aerspacon ĉir- demokrata registaro. Tiu soveta regantaro en difinita kaŭ la tuta planedo. Sovetunio havis nek ekonomian momento eĉ eksplicitis sian intencon meti finon al la nek teknikan kapablon alfronti la defion de tiu nova ar- komunista karaktero de la reĝimo de Soveta Unio. Gor- mil-konkurado. Dum la jaro 1983 la administracio de baĉov sin klare deklaris socialdemokrato kaj menciis la Reagan intervenis en la civila milito en Lebano, inva- eblecon ŝanĝi la nomon de la soveta Komunista Partio. dis Grenad-insulon, bombardis Li- Laŭ li, la historiaj diferencoj inter bion kaj apogis la kontraŭkomun- socialistoj kaj komunistoj estis ka- istajn gerilanojn kiuj celis renversi dukintaj, kaj la socialismo kaj la la sandinistan registaron en Nika- merkato ne nur ne estas malkon- ragvo. Dume la sovetaj trupoj ne gruaj, sed estas eĉ “nedisigeblaj”. sukcesis kontroli la situacion en Ne mankis en la partio sinceraj Afganio. De tiam pli kaj pli in- komunistoj kiuj kontestis tian ka- tensiĝis la krizo de la komunista pitalismfavoran poziciiĝon, sed reĝimo en Rusujo. tio utilis nur por ke ili estu pun- Kiam en 1985 Miĥail Gorbaĉov Fino de la Berlina Murego itaj, paradokse, de la sama dikta- alprenis la liderecon de Sovetu- toreca povaparato kiu estis kreita nio, la ekonomio de tiu lando estis stagnita kaj senhava ĝuste por defendi la komunismon. je fremdaj valutoj pro la falo de la prezo de la nafto kiu La tiama situacio ebligis ke en 1989 krizu la soveta sis- estis la ĉefa rusa eksportaĵo. La situacio estis tre stran- temo de aliancoj. Sen la rusia militista apogo, la ko- ga; laŭteorie, temis pri alpreno aŭ transricevo de povo munistaj lideroj de Orienta Eŭropo perdis sian povon. ene de komunista reĝimo, sed Gorbaĉov tute ne estis La kontraŭkomunistaj fortoj ĝuis krome la helpon de komunisto, sed socialdemokrato kiel poste evidentiĝis, Usono, Britio kaj aliaj kapitalistaj landoj. Polujo kaj kaj la komunisteco de la reĝimo kiun li heredis estis al- Hungario estis la unuaj kie oni komencis negoci la or- menaŭ pridubinda; abundis en ĝi korupteco kaj mal- ganizon de balotado en kiu libere povus konkuri ĉiujn efiko. Okazis ke la personoj kiuj tiam demarŝadis la ajn politikaj fortoj. En Ĉeĥoslovakio kaj Orienta Ger- aferojn de la soveta ŝtato apartenis al generacio kiu ne manio la amasaj popolaj mobilizoj faligis la komun- estis koninta la Revolucion de 1917, ili vivis kaj faris istajn reĝimojn. En 1990 efektiviĝis la germana reunu- sian politikan karieron en sistemo en kiu ne estis per- iĝo. Falis ankaŭ la reĝimoj de Bulgario kaj Rumanio; mesataj aliaj partioj krom la komunista. Tio signifas ke ĉi lasta estis la sola en kiu okazis sango-elversigo. Du ĉiuj personoj dezirantaj agadi en la politika tereno de- jarojn poste falis ankaŭ la komunista reĝimo de Jugos- vis alĝustiĝi al tiu sistemo sed la sistemo ne povis kal- lavio; la imperiismo intrigis ankaŭ tie kaj sukcesis ke kuli je ilia lojaleco. En la kriza procezo kiu komenc- la diversaj naciecoj de la lando entreprenu disigon el la iĝis, aŭ pliintensiĝis, tiam evidentiĝis la manko de lo- jugoslavia ŝtato. Tiam tiu “neŭtrala” lando jam ne utilis jaleco al la komunista idearo fare de Gorbaĉov kaj ĉi al la imperiista strategio kaj povis esti delasita. ties amikoj. Li entreprenis reformojn kiuj kontraŭis la Ene de Soveta Unio, la okazintaj politikaj ŝanĝoj metis teorion kaj la praktikon de socialismo, kiel la permes- finon al la ligiloj de la diversaj respublikoj kun Rusio. ado de privata ekonomio. Oni permesis ankaŭ la frem- La interna kriza situacio kaj la intrigoj de la agentejoj dan investadon en Sovetunio, kio povas esti kompren- de la imperiismo provokis renaskiĝon de la naciaj sen- ebla se tio estus nura provizora dispozicio, sed la eniro toj; kelkaj respublikoj proklamis aŭtonomecon rilate al en la novan vojon, al kiu oni asignis la nomon je “Pe- la centralisma povo de Moskvo. En februaro de 1990, 71
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76