Page 30 - heleco-95_Neat

kialo de tio ke la virinoj devus esti marĝenataj. Do, al la patrineco kaj la vartado de la gefilaro kaj ke, al ĉio jam dirita de Johano-Jakobo RUSEO (Rous- fakte, ili estas emociaj kaj fizike ne taŭgaj por la pe- seau), aldoniĝis la teorioj de Georgo Vilhelmo Fre- za manlaboro, kiu detruas ilian feminecon. Sed estis deriko HEGELO (Hegel), Arthur ŜOPENHAŬERO ene de la marksisma movado virinoj kiel Klara Zet- (Schopenhauer), Soren KERKEGORO (Kierkegaard), kin kiuj establis la bazojn de la kongruo de la ideoj Friedrich Wilhelm NIETZSCHE… kiuj krome in- komunistaj kaj feministaj. Laŭ ŝi, la baza alportaĵo fluis sur ĉiuj kampoj de la scio kiuj, paradokse, estis kiun la marksismo faras al la ina emancipiĝo estas komencante novan epokon sub la gvido de la «ra- defendi ke la virinoj devas eniri en la produktad- cio». Ili tre multe emis konstrui en siaj teorioj, kaj procezon. Sed ne la tuta laborist-movado konsentis eble en siaj deziroj, domajn princinojn, feblajn, obe- kun tiu ideo. Fakte Klara Zetkin havis problemojn eĉ emajn kaj pasivajn virin-patrinojn. Do, kiam la la- ene de sia propra partio, kiel montras jena skoldo de boristinoj komencis depostuli siajn rajtojn, oni ne Lenino al ŝi: bone sciis kion fari kun ili. La laboristinoj reprezen- Klara, mi ne finis eldiri la liston de ciaj eraroj. Oni tis anomalion kiun oni ne sciis pritrakti. Ili estis pro- diris al mi ke en la legad- kaj debat-sesioj kun la blemo ĉar akordigas la feminecon kun la salajrata virinoj oni prefere pritraktas seksajn kaj geedzajn laboro kaj partoprenas tiel en la reproduktado kaj la problemojn. Kvazaŭ ĉi tiu estus la celo de la ĉefa privata medio kiel en la industria produktado, t. e, la atento pri la politika edukado kaj la eduk-laboro. publika medio. Kun ili aperas novaj demandoj: Ĉu Mi ne povis kredi ĉi tion kiam mi aŭdis ĝin. La akordigeblas la salajra laboro kun la virinoj? Ĉu oni unua ŝtato de la proletara diktaturo batalas kon- devus meti limojn? Kia laborist-tipo estas iu virino? traŭ la revoluciuloj de la tuta mondo… kaj dume Ĉu ŝi devus ricevi saman salajron ol iu viro? aktivaj komunistinoj priesploras la seksajn proble- Ĉi-ĉiujn demandojn devus respondi la mizoginoj, la mojn kaj la aferon de la geedziĝ-formoj en la nun- leĝo-farantoj, ankaŭ la feministoj. Cetere la femin- tempo, en la pasinteco kaj en la estonteco! ismo kontaktis en la tempo, foje kontraŭdire, foje Estis evidente ke la «la virina afero» estis pli kom- kunlabore, kun aliaj movadoj. Estas socialistoj kiuj pleksa ol tio kion la klasikuloj de la marksismo estis kontraŭas la inan emancipiĝon tiom obstine kiom la notintaj. Nur asertante ke la virino estis subpremita kapitalistoj kontraŭas la socialismon. Ĉiu socialisto kaj ke la kialo de tiu subpremado estis la kapitalista rekonas la dependecon de la laboristo rilate al la ka- sistemo, oni ne aliras al la centro de la problemo. pitalisto, sed ofte ne rekonas la virinan dependecon Ĉiukaze disvolviĝis ia sociklasa feminismo apud tiu rilate al la viro. Kun la socialismo ekas nova penso- de la sufragetinoj kaj foje kontraŭfronte al ĉi tiu. fluo ene de la feminismo. Meze de la 19-a jarcento Verdire la sola diferenco inter ambaŭtipaj feminis- komencis elstari la socialismo de marksisma inspiro. moj estis nur pri strategio, pri prioritatateco. Por la La komenca altiro inter marksismo kaj feminismo marksistoj la ĉefaĵo, la prioritata afero, estas la socia estis reciproka. Ambaŭ estas kritikaj teorioj kiuj vo- revolucio; ĉiuj ceteraj aferoj estas «prokrastigitaj ce- las ŝanĝi la realon tra la politiko. Sed estis ankaŭ di- loj». Ne nur la feminismo; ni, esperantistoj, trovis en ferenco inter ambaŭ movadoj ĉar la marksismo, kiu aliaj movadoj, la marksisma kaj la feminisma mem, centriĝis en la atento pri la interklasa ekspluatado, ne saman disdegnon rilate al la lingva problemo, kon- kapablis vidi alitipan ekspluatad-sistemon: la patri- siderata de alitipaj movadanoj kiel «prokrastiginda arkeco, la superregado de la viroj sur la virinoj. Do, celo». Tial ni estas sufiĉe konsciigitaj pri tio ke la Markso kaj Engelso priskribas la opreson sur inoj solvo de iu ajn problemo ne devas atendi la solvon kiel nura ekonomia ekspluatado. Markso apenaŭ de aliaj problemoj. La homaj problemoj ne enviciĝas atentas pri la emancipiĝo de la virinoj, kaj kiam pri- por ke oni solvu unu post alian; ili prezentiĝas sam- skribas ĝin estas kiel nura apendico de la emancip- tempe, kaj samtempe oni devas entrepreni ties sol- iĝo de la proletaro. Engelso pliprofundigis en la afe- von. La lingva problemo ne devas atendi la solvon ron per sia verko «La origino de la familio, la priva- de la virina problemo, kaj ĉi tiu ne povas atendi la ta propraĵo kaj la Ŝtato». Per ĝi, li asertas ke la ori- solvon de la klasbatalo, kaj ĉi tiu ne devas atendi la gino de la ina subpremo ne estas biologia sed socia, solvon de la prisanecaj aŭ la priekologiaj problemoj, konkrete la apero de la privata propraĵo kaj la elpelo kaj ĉi lastaj devas esti alfrontataj samtempe ol tiu de de la virinoj el la socia produktado. Laŭ ĉi tiu anali- la malsufiĉo de la energi-fontoj. zo, la emancipiĝo de la virinoj estos ligata al sia eko- Sur la fono de ĉiuj ĉi problemoj de nia mondo, la fe- nomia sendependiĝo. Bebelo pli atentis pri la egal- minismo entreprenis tiun de la situacio de la virinoj. rajteco kaj la virina voĉdonado kvankam li ne aliris Ilia disvolviĝo dum la 20-a jarcento, foje kunflue ĝis la fina konkludo pri la ina libereco. Laŭ li, en la kun, foje sendepende de, la alfrontiĝo de aliaj ho- estonta socialista socio la virinoj plenumus taskojn maj problemoj. Sed tiu jarcento havis notindan daton akorde kun ties kapablo, sed li insistis ke la inaj tas- por la feminisma, kaj aliaj, movadoj. Tiorilate la eta- koj estus malsamaj ol tiuj de la viroj. Li estis influ- po komenciĝinta ĝuste antaŭ kvindek jaroj, en majo ita de la ideo ke la virinoj estas adaptitaj laŭnature de 1968, meritas apartan atenton. 30