Page 29 - heleco-95_Neat

Eĉ enkarcerigitaj, ili ne rezignis sed entreprenis mal- semburgo, Belgio, Germanio, kaj Nederlando, en la sat-strikon. Tiumomente estis centoj da sufragetinoj jaro 1920 Aŭstrio, Hungario, Usono, Ĉeĥoslovakio, en la malliberejoj. La ĉefministro Gladstone ordonis Ekvadoro, en 1931 Hispanio kiam la Respubliko nutri ilin kontraŭvole. Tiuj unuaj jardekoj de la 20-a anstataŭis la monarkion. Sekvis poste, ĉefe post la jarcento vidis la radikaliĝon de la sufragetista mov- Dua MondMilito, multaj aliaj landoj, eĉ en terzonoj ado. En julio de 1913, Emmeline Pankhurst, prezid- kun tradiciaj, ne-Okcidentaj kulturoj sed subinflue antino de la Nacia Unio de Sufragetinoj, estis kon- de ĉi tiu civilizacio kaj ties valoroj. Kompreneble, la damnita al tri jaroj da pun-laboroj. En tute ŝi estis batalo de la virinoj en la ceteraj landoj ne devis esti arestita sep-foje. Dum tiuj jaroj la sufragetinoj plen- tiel intensa kiel la priskribita de Usono kaj Anglio, umis serion da perfortaj agoj kontraŭ diversaj publi- sed nedudeble la batalo de tiuj pionirinoj utilis por kaj konstruaĵoj, kvankam ili neniam realigis perso- ke la virina voĉdon-rajto iĝus universala valoro. najn atencojn kaj neniu rezultis vundita rezulte de La sufragetinoj depostuladis ne nur la voĉdon-rajton. iliaj protestoj. La sola viktimo de tiu mobilizado es- Ili estas konataj ĉefe pro tiu celo ĉar unue pli emfa- tis iu sufragetino, Emily Wilding Davidson, en la hi- zis pri ĝi. Ili esperis ke post ĝia atingo, eblus aliri al podromo de Epsom Downs, la 4-an de junio de la ja- la egaleco en aliaj aferoj. La feministinoj de tiu epo- ro 1913. Tiutage oni estis festante la ĉiujaran ĉeva- ko postuladis por la virinoj ankaŭ la rajton libere al- lan konkuron Derby Day. Dum la konkurado saltis iri al la superaj studoj kaj al ĉiuj profesioj, la civilaj sur la arenon iu virino kaj intencis reteni per la brido rajtoj, kunhavi la patran aŭtoritaton sur la gefilaro la reĝan ĉevalon. Ŝi ne sukcesis tion fari, la besto pi- kaj administri siajn proprajn posedaĵojn. Ili denuncis edbatis ŝin kaj la ino restis grave vundita kaj mortis tion ke iliaj edzoj estus la administrantoj de la ge- post kvar tagoj. Emily Davidson estis iu aktiva su- edzaj posedaĵoj, eĉ tio kion ili gajnis per sia labor- fragetino kiu iĝis martirino perdante la vivon intenc- ado. Fakte, ĉiu edzo povus «luigi» sian edzinon por ante atentigi pri la peto de voĉdon- iu laboro, kaj enspezi kaj administri rajto por la virinoj. Ŝia funebraĵo ŝian lu-prezon. Ili depostuladis an- estis granda feminista akto en la kaŭ egalan salajron por egala labo- stratoj de Londono. La anglaj su- ro. Krome, sub la flago de la sufra- fragetinoj estis batalante tiucele de getismo aŭ feminismo povis unuiĝi antaŭ sepdek jaroj senrezulte. ĉiuj virinoj sendepende de ilia eko- Tamen eĉ ne la sinofero de E. Da- nomia situacio, socia klaso aŭ poli- vidson sufiĉis por atingi tiun rajton, tika opinio, ĉar la postulo de voĉ- kaj la mobilizado ne ĉesis. La sekv- don-rajto estis komuna al ĉiuj ili. intan jaron komenciĝis la Unua La feminista konscienco estis tre MondMilito. La reĝo Georgo la 5-a disvastigita: ĉiuj estis marĝenitaj amnestiis ĉiujn sufragetinojn kaj nur pro tio ke ili estis inoj. mendis al ĉi ties liderino Emmeline Okazas ke en la 19-a jarcento estis Pankhurst la rekrutadon kaj orga- Tragika fino de la angla feministino ia kurioza kontraŭdiro. Unuflanke, nizadon de la virinoj por anstataŭi Emily Wilding Davidson. la virinoj restis dividitaj. Per la al- en la laborejoj la virojn kiuj estis rekrutitaj por la ar- veno de la kapitalismo, la virinoj aliris al la industria meo. Fine, la 28-an de majo de la jaro 1917 estis laboro ĉar ili estis labor-forto pli malmultekosta kaj aprobita la leĝo por la virina voĉdonado kiel kom- malpli depostulema ol la viroj. Sed aliflanke, en la penso pro ilia servado dum la milito. Sed la anglinoj burĝaro, t. e. la plej riĉa kaj potenca soci-klaso, la devis atendi pluajn dek jarojn por ke la kondiĉoj de virinoj restis enfermitaj hejme. Oni ne permesis al ili ilia voĉdonado estu la samaj ol tiuj de la viroj ĉar laŭ labori, ili pli kaj pli restis kiel objekto kies rolo estis la unua leĝo povus voĉdoni nur tiuj virinoj aĝantaj nur simboli la povon de siaj edzoj. Ju pli bela la vir- pli ol 30 jarojn. Nur ekde 1927 la anglaj virinoj pli ino estus, des pli bone. Edziĝinintaj, ili ne havis raj- aĝaj ol 21 jaroj, same kiel la viroj, povas elekti kaj tojn; fraŭlinoj, ili estis socie punataj kaj rifuzataj. esti elektataj. Sed spite al tia situacio de klasa kontraŭdiro kaj mal- Rimarkindas la paradokso ke dum la britaj feminist- samaj roloj, la virinoj komencis organiziĝi. Per la inoj pene kaj sen sukcese bataladis por la akiro de sufragetismo la feminismo aperis unuafoje kiel socia tiu rajto, ĝi jam estis koncesiita ekde 1893 en la brita movado kun internacia karaktero, kun aŭtonoma, te- kolonio Nov-Zelando. Ankaŭ en alia brita kolonio, oria kaj organiza identeco. Krome la feminismo oku- Aŭstralio, estis laŭleĝa la ina voĉdon-rajto ekde la pis gravan lokon apud aliaj sociaj movadoj: la so- jaro 1902. Kaj en aliaj landoj, Finlandio ekde 1906, cialismo kaj la anarkiismo. Ne nur estis la gilotino Norvegio ekde 1913 kaj Danlando ekde 1908 (por la kaj la Napoleona Kodo; por silentigi la postulojn je virinoj pli aĝaj ol 25 jaroj, kaj ekde 1915 por ĉiuj libereco de la virinoj oni faris la monumentan kons- plenaĝaj inoj). Poste en la jaro 1918 sekvis Irlando, truaĵon de la romantika mizogineco. Por ĝin establi, Polujo, Georgio kaj Rusujo, en 1919 Islandio, Luk- la ĉefaj pensuloj de la 19-a jarcento teoriadis pri la 29