Page 82 - heleco-93_Neat
P. 82
nenia natura forto kiu nepre reduktus la gra- ke, dum la daŭro de la milito, flankenlasu la vecon de la kapitalo laŭlonge de la historio”. strikojn kaj la konfliktojn. Nu, mi travivis tiun etapon antaŭ 1980 kiam De ĉi perspektivo ne malfacilas kompreni ke ni estis multaj, mi dirus multaj milionoj en la tio kio okazis en Rusio laŭlonge de 1917 tuta mondo, kiuj pensis ke la reguloj de la signifis ian rompon, ian neatenditan an- ludo senĉese ŝanĝadis favore al pli justa taŭenpaŝon, kiu montris ke iu movado start- distribuo de la riĉeco, kaj ke estis konvena inta de malsupre, de la ribelo de la labor- penadi por daŭre antaŭenmarŝi tiudirekten. istoj kaj la soldatoj, povus atingi la kontrolon Estas pro tio ke mi rifuzas akcepti ke tio de la lando kaj igi ĉi tiun funkcii per novaj okazinta en ĉi tiu duonjarcento de kolektiva reguloj. Ĉar la plej novigante en ĉi tiu mov- pliboniĝo estis iu simpla akcidento, kaj mi ado estis tio ke, ekde la unuaj momentoj, pensas ke oni devas detale ekzameni la ekde februaro –aŭ marto, laŭ nia kalenda- eventojn de la etapo inter 1914 kaj 1980, ro– de 1917 ĝi ne agadis nur per iu parla- enkondukante en la analizadon la politikajn mento, sed baziĝis sur iu duobla povo, est- faktorojn kiuj tute mankas en la libro de Pi- ante esenca parto de unu el ili la konsilioj ketty, kie, ekzemple, la vorto “sindikatoj” de laboristoj, soldatoj kaj kamparanoj, kiuj aperas nur unufoje (en la paĝo 471 de la tiam komencis konstrui ian specon je kon- originala franclingva eldono). traŭ-ŝtato. Ĉi tiu alitipa esploro de la evoluo de la mal- Al ĉi tio ni aldonu ke la procezo repide ak- egaleco en la 20-a jarcento, de politika vid- celiĝis, ĉefe pro la iniciato de Lenino, kiu punkto, nepre devas komenci per la granda proponis rezigni pri la programo de iu kons- ŝanĝo kiun signifis la rusa revolucio de titucia asembleo, tio estas, la burĝa parla- 1917. Kial mi diras “granda ŝanĝo”? En menta sistemo kie ĉio kontribuas, li diris, 1917 ekzistis ia longdaŭra tradicio de labor- starigi “iun demokration nur por riĉuloj”- kaj istaj luktoj celintaj plibonigi la viv-kondiĉojn rekte pasi al alia formo je organizo kie la de la laboristoj, kaj estis ia ampleksa tradi- povo devus esti en la manoj de konsilioj cio de apogo de la “socialismo”, kvankam elektitaj de malsupre, kun transira etapo de unu sola provo apliki ĝin en la realon sukce- diktaturo de la proletaro –ĉar ne estis ver- sis konkretiĝi, tiu de la Pariza Komunumo ŝajna ke la privilegiuloj akceptus sian sen- de 1871, kiu daŭris malmulte pli ol du mo- posedigon senreziste– kiu fine kondukus natojn kaj lasis al ni kiel heredaĵo iun him- starigi socion sen ŝtato kaj sen klasoj. non, la Internacio, kiu anoncis ke ”la mond’ Por la milionoj da eŭropanoj kiu en 1917 es- en fundament’ ŝanĝiĝos”. tis militante en la batalkampoj, kaj kiuj jam Sed, verdire, ekde la fino de la 19-a jar- estis kompreninte ke tiun militon oni ne es- cento, tiel la sindikata batalado kiel la politi- tis farante por defendi iliajn interesojn, la ka agado de la partioj t. n. socialistaj aŭ so- bildo de tio kio estis okazante en Rusujo es- cialdemokratiaj estis rezignintaj pri la revo- tis tiu de reĝimo kiu estis tuj finonte la mili- luciaj programoj por sin dediĉi al la lukto por ton, kiu estis distribuinta terojn al la kampar- la plibonigo de la sociaj rajtoj ene de la ek- anoj, kiu estis asigninte al la laboristoj raj- zistantaj politikaj kadroj, sed por faligi ĉi tojn je kontrolo sur la entreprenoj kaj kiu tiujn. La kazo de la germana SPD, de tiu transdonis la povon al elektitaj konsilioj kiuj socialdemokratia kiun oni povus konsideri devus demarŝadi de malsupre al supre. kiel legitima heredinto de Markso kaj En- La nova imperiestro de Aŭstrio-Hungario, gelso, estas klara tiurilate. Dum la jaroj an- Karolo la 1-a, perletere diris al la Kajzero la taŭ la komenciĝo de la Unua MondMilito ĝi 14-an de aprilo de 1918: “Nun ni estas ba- estis la partio kiu posedis pli da deputitoj en talante kontraŭ iu nova malamiko, pli dan- la germana parlamento, ĝi havis pli ol mili- ĝera ol la potencoj de la Entento: kontraŭ la ono da aliĝintoj kaj centon da ĵurnaloj, sed internacia revolucio”. Karolo –kiu, cetere, ĝi ne intencis fari la revolucion, sed aspiris estis beatigita en 2004 de la papo Wojtilo– atingi parlamentan triumfon kiu permesus al estis trafe kompreninta la diferencon kion ĝi reformi kaj demokratiigi la staton. Do, signifis tio kio estis okazante en Rusio: li es- kiam okazis la milit-deklaro, la socialistoj tis konstatinta ke tiu estis iu “nova” malami- voĉdonis la kreditojn kaj klopodis konservi ko, kiun oni ne devus konfuzi kio signifis la la socian pacon, konsilante al la laboristoj ribeloj, manifestacioj kaj strikoj kiuj estis 82 82
   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87