Page 83 - heleco-93_Neat

okazintaj, kaj daŭre estis okazante en tiuj sufiĉe reliefigas la gravecon de ĉi tiu kon- momentoj, en Aŭstrio kaj Germanio. traŭ-revolucia movado kiu disvastiĝis tra Ĉar vere estis ke en ambaŭ landoj estis Germanio, Aŭstrio, Hungario kaj la baltaj okazante tiom da plend-movadoj ke tio igis landoj, kun la intima kunlaborado de iuj poli- naskiĝi ĉe la rusaj bolŝevistoj la iluzio, tute tikaj gvidantoj kiuj estis impulsitaj de ia ob- erara, ke la revolucio facile disvastiĝos en seda terur-sento pri la rusa revolucio. Eble Centra Eŭropo. Eĉ ne en Germanio, kie tio utilas al vi scii ke tiuj korpoj atingis la nom- ŝajnis pli proksima, okazis revolucio. Sed la bron je 250.000 al 400.000 membroj. timo ke ĝi povus okazi eksplikas tion ke ko- Tiele la revolucio restis izolita en Rusujo, mence de novembro de 1918 la germanaj kio ne tro prizorgigis. Angloj kaj francoj bal- militistestroj decidis ke oni devus meti finon daŭ laciĝis apogi la blankajn armeojn kiuj al la milito por povi destini fortojn por sufoki bataladis kontraŭ la sovetuloj kaj delasis la la revolucion. Estis la militistoj tiuj kiuj, an- aferon, zorgante pri reagoj kiel la ribelo de taŭ la neceso plenumi la postulojn kiujn la la maristoj de la floto kiun la francoj estis usona prezidento Wilson faris por negoci la sendintaj al la Nigra maro. Tio kio reale zor- pacon, elpostenigis la imperiestron kaj deci- gigis ilin estis la ebleco ke la soveta ekzem- dis aljuĝi la povon al iu registaro konstituita plo disvastiĝus al siaj landoj: ili ĉefe timadis de socialistoj, kun la kondiĉo, antaŭe paktita la kontaĝon. inter la armeestroj kaj la lidero de la Social- La malkontento de la jaroj post la fino de la ista Partio, Friedrich Ebert, ke “la registaro Granda Milito en Francio, en Anglio (kie en kunlaboros kun la oficiraro en la nuligo de la 1926 okazis la unua ĝenerala striko de ĝia bolŝevismo”. historio), en Hispanio (kie de 1918 al 1921 La timo de la militistoj ne estis senbazaj, ĉar okazis tio kio kutime estas nomata “bolŝev- ŝajnis ke se ie oni povus ripeti la sovetan isma trijaro”) aŭ en Italio (kun okupado de sperton estis en la Germanio de novembro fabrikoj en 1920) kondukis nenialoken revo- kaj decembro de 1918, kiam en Bavario kaj luciajn movadojn kiuj aspiris kapti la povon. Saksujo oni estis proklamante “socialistajn En Italio, ekzemple, tiel la socialista partio respublikojn”, kaj en Berlino kunvenis kon- kiel la majoritata sindikato rifuzis apogi ag- greso de la reprezentantoj de la konsilioj de adon celantan preni la povon. Tiamaniere la laboristoj kaj soldatoj de Germanio en kiu, okupado de la fabrikoj ne povis konduki interalie, oni postulis ke la plejsupera aŭtori- krom al la atingo de iuj koncedoj el la pa- tato de la armeo pasu al la manoj de la kon- tronaro. Sed la timo al la revolucio “laŭ la silioj de soldatoj kaj ke oni eliminu la ran- rusa maniero” tre ĉeestis en la menso de la gojn kaj insignojn. La granda venko de Frie- gvidantoj de la burĝa Eŭropo, kaj la sindi- drich Ebert estis atingi ke la kongreso de la katoj rapide lernis uzi ĝin por pli efike ne- konsilioj akceptu la tujan elekton de iu kons- gocadi la laborkondiĉojn kaj la salajrojn. titucianta parlamento, kio permesis starigi La plibonigo rilate al la malegaleco, kiun oni iun registaron de ordo kaj dispelis la mina- atingis poste, ekde la jardeko de 1930, ne con de iu revolucia procezo. estus sufiĉe eksplikebla sen la paniko al la Dume la Freikorps, iuj armeecaj korpoj el soveta fantomo. Kiam la tutmonda krizo volontutuloj rekrutitaj de la armeestroj, kiuj kreis situacion de ega senlaboreco kaj mal- estis konstituitaj el malmobilizitaj soldatoj, riĉeco, oni sin turnis al du tipoj je solvoj. En studentoj kaj kamparanoj, gvidataj de leŭte- landoj kie la minaco ŝajnis pli granda, kiel nantoj kaj kapitanoj, kaj kiuj agadis kun la Italio kaj Germanio, la faŝism-tipaj movadoj apogo de la ministro pri Defendo, la social- komencis perforte dissolvi partiojn kaj sindi- isto Gustav Noske, faris la malpuran labo- katojn de maldekstraro. ron likvidi la revolucion. Ili komencis sufok- En la kazo de Germanio, Hitlero ripetis en ante per fero kaj sango iun trofruan provon 1934 la pakton kun la armeo kiun Ebert je ribelo kiu okazis en Berlino la 5-an de ja- estis farinte en novembro de 1918. Antaŭ la nuaro de 1919, kaj finis per la murdo de minaco kiun reprezentis la trupoj de la SA, Karl Liebknecht kaj Rosa Luxemburgo, kaj kiuj volis la plenumadon de la revoluciaj sekvis poste perforte dissolvante la konsi- promesoj de la naziaj programoj, la militistoj liojn de laboristoj kaj soldatoj kaj likvidante avertis Hitleron ke aŭ li haltigu la aferon aŭ la sovetan respublikon de Bavario. Oni ne faros tion la armeo per si mem. La militistoj 83 83