Page 67 - heleco-96
P. 67
La destino aŭ fato de la genio, de la geniul(in)oj, estas malfermi vojojn, pioniri.
Ĉi tio speciale veras en la kazo de la polino Maria Salomea Sklodowska, ĝe-
nerale konata kiel Marie Curie (Maria Kurio en la esperanta lingvo) pro ŝia edz-
iniĝo al la franco Pierre Curie. La nomoj de tiu geparo estas ligataj al la scienca
esploro en tereno antaŭe nekonata. Ĝis tioma grado temis pri noveca esplor-
objekto ke ĝia rezulto ne havis nomon antaŭe, kaj Maria Kurio mem asignis al
ĝi nomon: radioaktiveco.
La esplorado pri kiu ni temas havis kiel tempa kadro la lastajn jardekojn de la
19-a jarcento kaj unuaj de la 20-a. De tiam, la malkovraĵo kiu estas ligata al la
nomo de nia Maria Kurio havis kelkajn aplikojn kiuj, kune kun aliaj de la sama
epoko kontribuis radikale ŝanĝi la vivmanieron de la homaro. La radioaktivaj
materialoj kaj la jonigaj radiadoj estas amplekse uzataj en medicino, industrio,
agrokulturo, instruado kaj esplorado. En medicino, la uzo de joniga radiado es-
tas parto de la apliko de teknikoj de radiodiagnostiko, radioterapio kaj nuklea
medicino. Radiodiagnozo inkluzivas aron da procedoj por bildigo kaj esplorado
de la homa anatomio per bildoj kaj mapoj. Iuj el ĉi tiuj aplikoj estas akirado de
radiografioj per X-radioj por identigi vundojn kaj internajn malsanojn. Kirurgia
Radioterapio povas detrui tumorajn ĉelojn kaj histojn per aplikado de altaj
dozoj de radiado. Nuklea medicino estas medicina specialaĵo, kiu inkluzivas
uzon de radioaktiva materialo ne enkapsuligita formo por diagnozo, kuracado
kaj esplorado. La industrio utiligas la kapablon de radiado trairi objektojn kaj
materialojn kaj la fakton, ke bagatelaj kvantoj de radionukleidoj povas esti
mezuritaj rapide kaj precize per liverado de precizaj informoj pri ilia spaca kaj
tempa distribuo. Ankaŭ por steriligo de materialoj… En agrikulturo kaj manĝ-
aĵoj, ekzemple por determini la efikecon de absorbo de sterkoj fare de plantoj,
determini la humidecon de grundo kaj tiel optimumigi la necesajn akvajn
rimedojn, por pesto-kontrolo. Kaj multaj aliaj aplikoj.
Maria Kurio mem havis okazon okupiĝi pri iuj el tiuj aplikoj de ŝia malkovro,
ĉefe kun tiuj en rilato kun la medicino. Ŝi naskiĝis en Varsovio en la jaro 1867
en la sino de familio kun ega naciisma sento. En tiu epoko la teritorio de Polujo
67