Page 13 - heleco-93_Neat

popolo, ĉi ties profeta partio kun ĉi ties skribistoj, Kompreneble, la feŭd-sinjoroj de la regno ne rigar- pristudis, reinterpretis, reformulis kaj reellaboris la dis kun simpatio tiun planon de la Jubilea Jaro, kaj religian leĝaron kun disponoj favoraj al la interesoj ili sukcesis eviti ties aplikadon. Ili konstituis la ofi- de la popolo: ripozo de la sepa tago, sabata jaro, ciraron kaj la kavalerion de la reĝo Joŝijo kaj en ba- Jubilea Jaro… talo de la armeo de Judujo kontraŭ la armeo de la Klarigindas ke ni ne atribuas la sabatan ripozon al la faraono Nekao kiu invadis la regnon ili perfidis la Judujo de Joŝijo. Estas indicoj ke tiu koncepto ekzis- reĝon Joŝijon, kiu pereis tiam. La nova reĝo de Jud- tis en la egipta kaj la babilonia civilizacioj. Sed estis ujo estis infano kontrolata de la kortego de tiu feŭd- en tiu memorinda okazo kiam ĝi akiris tiun rangon isma aristokrataro. La revolucia plano de la profetoj de Dia ordono kaj estis registrita en la Sankta Skri- iĝis nerealigebla en la nova politika situacio. La pro- bo. Ne hazarde la kono kiun nia kulturo havas pri ĝi feta partio suferis persekutadon, kaj kromanfoje la venis el tiu biblia tradicio. Sub Joŝijo tiu sabata ripo- popolo ne reagis favore al siaj progresemaj intelekt- zo de la servutuloj kaj laboristoj fariĝis deviga, sa- uloj. Kromanfoje la amasoj kiuj devas esti la prota- krala ordono. Kaj plej interese, oni planis tiam iun gonisto de la historio rezignis tiun rolon kaj akceptis procezon meti finon al la feŭdalisma sistemo kaj la plupersistadon de la sistemo kiu subpremadis ilin. starigi egalecan soci-ordon. Temas pri la t. n. “Jubi- Tiu skemo konstante ripetiĝas en la historio: senĉese lea Jaro”. La Jubilea Jaro, laŭ la biblia doktrino de- renaskiĝas la espero pri realigado de idealo kaj ĉiam vus okazi ĉiu 49-a jaro kaj en ĝi oni devus liberigi la poste fiaskas la eksperimento. La popoloj, la genera- sklavojn kaj la kaptitojn, forviŝi la monŝuldojn kaj cioj, la kulturoj… kiuj rifuzas plenumi la rolon kiun redoni al la antaŭaj proprietuloj la konfiskitajn aŭ la Historio asignis al ili devas poste pagi altekoste hipotekitajn terenojn. La doktrino pri la Jubilea Jaro sian dizerton. La regno de Judujo baldaŭ post la enkadriĝas en la biblia leĝaro atribuita al Moseo, epoko de Joŝijo estis detruita de Babilonio kaj la mita figuro de la juda tradicio. Tiu leĝaro, same kiel klerularo de la regno estis kaptita kaj forportita al la la mito de la Edena Paradizo, la historio de la praaj babela teritorio. En la lando restis nur la malklera hebreaj patriarkoj kaj tiu de Moseo mem kaj la Eliro popolo sklavigita. La normala disvolviĝo de tia si- de la hebreoj el Egiptujo destine al la ”Promesita tuacio estus ke la venkita popolo dissolviĝu pro la Lando”, troviĝas en la kvin unuaj bibliaj libroj nom- perdo de sia identeco kaj historia memoro pri si ataj “Torao” (Leĝaro) de la judoj kaj “Pentateŭko” mem. Tiele okazis en similaj cirkonstancoj de aliaj de la kristanoj. La tuta historio rakontata de tiu kvin- venkitaj popoloj. Sed ne estis tia la destino de la juda libra verko estas mitaro, ne estas vere historia mate- popolo; savis ĝian identecon kaj la fidon pri sia des- rialo. Tiu materialo komencis esti verkata dum la tino la Libro, la Skriboj; ĝi estas la popolo de la Li- reĝado de Joŝijo far la profeta partio de Jeremio kaj bro, kaj ĉi tiu povis plenumi tiun rolon ĉar estis libro estis finredaktita unu jarcenton poste. La rakonto de la Popolo. La libro esprimis la popolajn revojn, eĉ baziĝis sur antikvaj legendoj kaj la ekzistintaj leĝ- se mitaj legendoj, kaj la popolajn esperojn, eĉ se fan- aroj de la regnoj de Israelo kaj Judujo reformulitaj taziaj utopioj. laŭ la progresista idearo de la profetoj. La verkado de la ĉefaj bibliaj skriboj, komenciĝinta Estis kromaj mitaj bibliaj libroj, ekzemple tiu de en Jerusalemo far la profeta partio de Jeremio estis Josuo, kiu, laŭ la biblia tradicio, estis la gvidanto de finplenumita unu jarcenton poste en la ekzilo de Ba- la izraelidoj post la morto de Moseo. Se Moseo estis belo far la skolo de skribistoj de Ezra. La laboro de mita figuro kiu verŝajne ne ekzistis historie, Josuo tiu intelektularo estis duobla: unue eltiri instruon el tutcerte estis personulo tute inventita laŭ la politikaj la okazinta fiasko, kaj due formuli esperon de reku- necesoj de la reĝado de Joŝijo. Oni konstatu kiel periĝo kaj brila estonteco. Rilate al la unua tasko, la multe similas la nomoj de Josuo kaj Joŝijo. Laŭ la definitiva redaktado de la historio (legendo) de Mo- biblia tradicio tiam ellaborata, Josuo, post la konkero seo estas la mita rakonto de la Eliro de la izraelidoj de la Promesita Lando disdonis la teron egalece inter el Egiptio kaj ilia tradezerta irado al la Promesita la izraelidaj familioj. Surbaze de tiu legendo, Joŝijo, Lando. La okazintaĵoj raportitaj en tiu libro ne estas la nova Josuo, pretendis, pere de la Jubilea Jaro, re- historio sed tamen estas realaĵo, t. e. ĝi esprimas la starigi tian egalecon rilate al la posedado de la teraj skemon de sinsekvaj popolaj teniĝoj kontraŭdiraj os- proprietaĵoj. Klare parolante, la Jubilea Jaro estis cilante inter entuziasmaj renaskiĝoj de espero kaj planita revolucio celante meti finon al la feŭdisma hontigaj forlasoj de la celita idealo. La libro de Eliro, sistemo per la distribuado de la teroj inter la tuta post priskribi la emon al liberiĝo de la hebreaj skla- popolo. Tiu plano estis neniam aplikita antaŭe kaj voj forlasante Egiptujon subkomande de Moseo, pri- ankaŭ ne poste. Eble Dio inspiris al la profetoj tiun raportas kelkajn popolajn ribelojn kontraŭ tiu legen- ideon pri instituciigo de la revolucio, sed ne inspiris da profeto celante reveni al “la domo de la sklav- al ili la konvenan strategion por ĝin realigi. La revo- eco”. Per tiu priskribo la libro de la Eliro pretendas lucioj sukcesas nur kiam ili okazas, ne planite, sed simboligi la sobojn kaj la sorojn de la profetisma laŭ neatenditaj formoj kaj en neatenditaj okazoj. procezo okazinta en Judujo dum tiuj du jarcentoj 13