Page 15 - heleco-93_Neat

la tipo kiun ili emis. Eble la plej fama estis iu nom- kapablas allogi la regatan amason kiam la alternativo ata Judaso de Gamalo, la kreinto de la movado de la al ili estas malalt-rangaj, sengravaj uloj. Tiu ekspliko zelotoj, kiu en la jaro 6-a ribelis kontraŭ la romianoj, povas esti trafa en kio koncernas al malkleraj ama- sed li estis venkita de ĉi tiuj. Antaŭ li, aliaj tiutipaj soj, sed la tiama juda popolo estis la plej klera kaj mesioj estis submetitaj de la reĝo Herodo, kliento de instruita el la mondo, La Historio estis forĝinte ĝin la romianoj. Tiutipaj mesioj ne ĝuis la simpation de dum preskaŭ ok jarcentoj por ke ĝi kondutu ali- la supereganta klaso, la pastraro de la Templo, la Si- maniere ĝuste en tiu okazo. Ni devas konkludi ke nedrio… Tiu altrangularo de la juda socio esperis por ke iu popolo, amaso, nacio, grupo, socio… ag- kaj deziris nenian mesion, ili instaliĝis en la situacio adu juste, ne sufiĉas ke tiuj kolektivoj estu kleraj, de kunlaborema submetiĝo al la Romia Imperio kun krome estas necese ke ili estu justaj, t. e. ke ili kiu ili atingis iun sufiĉe favoran akordon aŭ kon- posedu subjektivan volon konduti justece, kun mora- kordaton surbaze de la influo kaj prestiĝo kiujn ili la senco. Ĝuste la enkonduko de tia morala senco en havis sur la juda popolo. la homaj rilatoj estis la celo de tiu mesio. Aliaj judoj atendadis alitipan mesion: reĝo, profeto, La epilogo de tiu dramo konkretiĝis ĝuste kvar-dek liberiganto, sentema pri la doloro de la subpremitoj jarojn poste. La juda popolo fine estis allogita de la kaj malriĉuloj de la popolo… Ankaŭ ĉi tiuj havis zelotoj kaj ribelis kontraŭ la romia superregado. Ka- sian Mesion. Kurioze, lia nomo, Jesuo, tre similis al dre de la ĥaoso kaj la krizo de tiu milito, la sinedria tiuj de Josuo kaj Joŝijo. Lian planon li mem nomis klaso estis masakrita far la amasoj pro ĝia kunlabor- “Dia Regno” aŭ “Ĉiela Regno”, regno “kiu ne estas emo kun la romianoj. Sed la rezulto de la milito estis de ĉi tiu mondo”. Certe, ankaŭ lia metodo ne estis de malfeliĉega por la juda popolo. Jerusalemo kaj la ĉi tiu mondo: li eksplicite rifuzis la militon, la per- Templo estis detruitaj. Grandamaso da popolanoj es- forton! En mondo kie ĉiu povo, ĉu politika aŭ ne, tis sklavigitaj kaj forpuŝitaj el ties lando. Komenc- baziĝis ĉiam sur la forto, li volis starigi sistemon iĝis por tiu popolo nova ekzilo multe pli longdaŭra bazitan sur interhoma amo, en kiu la regantoj estu ne kaj peniga ol tiu de Babilonio. sinjoroj sed servantoj de la komunumo. Komence li Sed, kio okazis kun la ideologia kaj kultura heredaĵo entuziasmis la popolajn amasojn en situacio sufiĉe de tiu popolo, la ideoj kaj esperoj de la profetoj, la ambigua por ke lia rolo povu esti interpretata kiel tiu Biblio…? Tio ne perdiĝis, aliaj popoloj heredis ĝin de la militestraj mesioj. Fakte, en iu okazo la amasoj por daŭrigi la taskon. Post ĉiu fiasko, ĉiam denove la volis unkti (sankt-olei) lin kiel reĝo. Se li estus ak- revo kaj la espero renaskiĝas. Sub aliaj formoj, en ceptinta, li estus devinta militi kiel Judaso de Gama- aliaj lokoj, far aliaj roluloj… Kelkfoje okazis ke ki- lo, kio ne estis lia plano. La etimologia signifo de la am iu popolo aŭ socio rifuzas plenumi la historian hebrea vorto “Mesio” signifas “unktito, sankt-ole- taskon asignitan al ĝi kaj por kiu ĝi estis tute preta, ito”, ĉar tiu faro estis ceremonio de la reĝeca kon- la tasko estas alprenata de alia malpli preta prota- sekrado. Tamen la sola unktado kiun li ricevis estis gonisto, kiu penas realigi ĝin, eĉ se fuŝe. Ĝuste tio farita de iu virino, krome prostitutino. Ĉi tio estis okazis tiam. La kultura heredaĵo de la hebreoj fariĝis klara simbolo de lia karaktero je kontraŭsistemulo. universala kulturo, sed paradokse, tio realiĝis en La idearon de Jesuo de Nazareto ni iome pritemos en kristana formo, t. e. prenante kiel referaĵo la figuron alia ĉapitro de ĉi tiu raporto, kvankam tiu materialo de la juda Mesio kiu fiaskis: estas sufiĉe konata ĉar la Evangelioj kiuj pritemas La ŝtono kiun malŝatis la konstruantoj, fariĝis tiun aferon estas esenca parto de la kristana parto de ŝtono bazangula. la Biblio. Do, resumante, ni povas diri ke tiu profeto La figuro de Jesuo fariĝis de tiam objekto de disputo havis ĉiujn atutojn por malsukcesi en sia mesia rolo, inter la idealistoj kiuj celas la liberigon de la hom- kaj fakte lia publika aktivado daŭris malmulte. Bal- aro, de la malriĉularo, de la suferintoj… por kiuj li daŭ la superregantoj de la sistemo komprenis ke an- estis simbolo kaj instigilo, kaj tiuj kiuj uzis la pres- kaŭ ne tiu tipo je mesio konvenis al ili. Laŭ la logiko tiĝon de lia nomo kontraŭ tiu celo. de la klasbatalo estis kompreneble ke la superreg- Pasis du mil jaroj, la historio daŭris, okazis multaj antoj de la sistemo volis elimini lin. Kio ne estas fa- aferoj, favoraj kaj malfavoraj, antaŭeniroj kaj re- cile komprenebla estas ke la popolo, kromanfoje, ag- troiroj, de vidpunkto de la klasbatalo. Senĉese re- adu kontraŭ siaj propraj interesoj kaj identiĝu kun naskiĝis la revo pri realiĝo de la idealo de justa soci- ties klasa malamiko. En la fama sceno de la juĝo an- ordo, kaj ankaŭ senĉese la homaro fiaskis. Sed se oni taŭ la romia prefekto Pilato, la popolamaso, instigita deziras iom fari favore al la atingo de tiel nobla celo, de la agentoj de la Sinedrio, postulis la liberigon de oni devas studi la historion kaj eltiri el ĝi instruon. iu ribelinto kaj la krucumadon de Jesuo. Multfoje en Sed ne nur el la historio, ankaŭ el la psikologio, so- la historio, antaŭ kaj post ĉi tiu kazo, la popolaj ciologio, ekonomio, politiko, religio, antropologio, amasoj reagas tiel paradokse. La psikologiistoj in- kaj aliaj sciencoj kiuj iel povas influi sur la homa kaj tencas ekspliki al si tiun fenomenon asertante ke la socia vivo. La tasko, la celo, estas malfacila, sed la superregantaj klasoj kiuj ĝuas liderecan prestiĝon malfacilaĵoj ekzistas por ke oni alfrontu ilin. 15