Page 17 - heleco-93_Neat

kiam oni pasas el iu sociekonomia formacio al alia kolektado en la provincoj, taskoj kiuj estis malpermes- pli progresa, kaj pliintensiĝas en la socialista socio, ataj al la senatanoj. Multaj mezklasuloj de la italaj pro- kiam unuafoje en la historio de la homaro eblas dis- vincoj iompostiom enviciĝis en tiun romian klason. La volvi laŭplanite ĉiujn sferojn de la socia vivo, kiam plej riĉaj inter la kavaliroj ambiciis fariĝi membroj de ampleksaj popolamasoj konscie aliĝas al la konstru- la Senato kaj la nombro da ili fariĝis pli kaj pli granda ado de la socialismo kaj la komunismo. en tiu institucio laŭ la pasado de la tempo. Iuj kavaliroj Ĉi tio klarigas kial tia progreso ne povis okazi en la ro- faris negocojn kiel klientoj de la senatanoj, t. e. tial ke mia socio. La objektivaj kondiĉoj ŝanĝiĝis absolute ne- la membroj de la senata klaso ne povis dediĉiĝi al iuj niom dum la tuta daŭro de la romia historio. La materia tipoj je aferoj, ili faris la investadon pere de la kava- bazo, la produktad-maniero, la scienc-nivelo… estis la liroj kunhavante la profiton. samaj dum tiuj multaj jarcentoj: agrokulturo kaj ioma Tio postulas klarigi la signifon de tiu rilato de patron- komercado. Sur tiu bazo, la superregantoj de la sistemo eco-klienteco kiu interligis la romiajn civitanojn. La ĉiam baziĝis sur la sklava laboro. Kaj rilate al la sub- patrono estis kvazaŭ la protektanto de siaj klientoj, kaj jektivaj faktoroj, estis, jes ja, multaj aktivaj protagon- ĉi tiuj ŝuldis al li la plenumadon de iuj servoj. Ofte la istoj, partioj, organizitaj amasoj… sed la mensa hori- junaj patricioj kiuj komencis sian politikan karieron sin zonto de ĉiuj ili estis sufiĉe fermita, ĝuste pro la stagn- metis sub la patroneco de unu aŭ pli influaj senatanoj. ado de la objektiva realo de la socio. La klientoj de la gravaj politikistoj konstituis la partion La plej altranga klaso de la romia socio estis la patrici- de la patrono-lidero. Tiuj partioj ne havis veran politi- aro, komence konstituita de la plej antikvaj familioj de kan signifon aŭ programon; ili estis nur grupoj da civit- la urbo Romo. Ĝis la lastaj jarcentoj antaŭ la nuna erao anoj kiuj celis eltiri personan profiton el la demarŝado tiu klaso kontrolis kaj preskaŭ monopoligis la Senaton de la publikaj aferoj. Nu, la patricioj riĉaj kaj potencaj (kaj sekve ankaŭ la konsulaton kaj aliajn regadfunk- havis patriciajn kaj kavalirajn klientojn. Siavice, la in- ciojn) ĝis tia grado ke la fluo-povaj kavaliroj ha- klaso mem estis nomata vis kiel klientoj aliajn ankaŭ “senat-(an)a”. Por malpli potencajn kavali- rajti alceli al la Senato rojn kaj plebanojn. La estis necese posedi en plebanoj estis klientoj an- Italio difinitan konsider- kaŭ de la aristokratoj. inde grandan kvanton da Unu civitano povis esti kampara tereno. Ene de kliento de iu patrono pli la patricia klaso estis ia altranga ol li kaj siavice gradiĝo: oni asignis la ti- havi kiel klientojn aliajn tolon aŭ rangon de nobi- malpli potencajn civita- lis al tiuj senataj familioj nojn. Kompreneble, la inter kies antaŭuloj estis klientoj de iu patrono konsuloj. La plej riĉaj in- kiu siavice estis kliento ter la patricioj estis nom- Senato de Romo de alia pli grava patrono ataj boni (bonaj) kaj in- estis ankaŭ klientoj de la ter ĉi tiuj estis pli selekta plisupera patrono. Tiu re- grupo (mem)nomata optimates (plej bonaj aŭ eksce- to klientisma konstituis la bazon de la partioj kiuj kon- lencaj). Sekve de la konkero de Italio far la romanoj, la kuradis en la balotadoj. Do, ofte la pribalota konkurado altranguloj de la konkeritaj provincoj integriĝis, tra- estis nura interfrontiĝo de civitanaj klanoj komandataj venkinte malfacilaĵojn, en la patriciaron de Romo, kaj de patricioj kiuj celis kontroli la ŝtaton siaprofite. Ta- iuj el ili atingis la konsulaton kaj aliajn altrangajn pos- men, en socio kun grandaj klasaj diferencoj kaj kon- tenojn de la romia povaparato; la unuaj generacioj de traŭdiroj, neeviteble la politika konkurado prenis for- tiuj familioj ricevis la nomon de novi (novuloj). mojn de klasbatalo, kiel ni vidos poste. Estis devo de la La duaranga klaso en la romia socio estis tiu de la t. n. patronoj defendi siajn klientoj okaze de juĝ-proceso équites (kavaliroj). La Ordo Equester estis la meza kaj ankaŭ helpi ilin pergajni viv-rimedojn. Dume la klaso sed ĝi ne tute alĝustiĝis al la koncepto kaj stilo klientoj ŝuldis al la patrono lojalecon kaj apogon en de la nuntempa burĝaro. Antikve la rango-ordo de la ties politika kariero, ekzemple partoprenante en la mi- kavaliroj aŭ rajdantoj estis konstituita de la riĉaj civit- tingoj en la Forumo de la patrono aŭ ĉi-ties amikoj kaj anoj kiuj povis subteni la tenadon de du ĉevaloj kaj patronoj por ilin aplaŭdi. servi en la kavalerio de la militoj de la romia respubli- La plebo estis la plej malalta klaso de la romiaj civit- ko. Poste la afero evoluis kaj estis asignitaj al tiu klaso anoj. Komence estis tiuj homoj kies antaŭuloj ne apar- ĉiuj personoj kiuj en la censo de la civitanaro estis re- tenis al la familioj de la fondintoj de Romo, kaj en la gistritaj kiel posedantoj de difinita grado de riĉeco, unuaj jarcentoj de la Respubliko de Romo ili eĉ ne es- malpli granda ol ties de la patricioj. Post la punikaj mi- tis civitanoj. Iompostiom la plebanoj akiris iujn rajtojn: litoj la rango-ordo de la kavaliroj estis klaso de entre- romia civitaneco, rajto je edziĝo, rajto voĉdoni en la prenemaj homoj dediĉitaj al la negocoj kaj al la demar- asembleoj… Ekde la jaro 494 a. K. la plebanoj havis la ŝado de ŝtataj kontraktoj de provizado kaj imposto- rajton elekti du tribunusojn kiuj reprezentadis ilin en la 17