Page 52 - heleco-93_Neat

Unua Internacio okazis duobla procezo: dum la anarki- pro la batalado kaj pro la postaj reprezalioj, la detruado ismo estis alprenante pli kaj pli radikalajn teniĝojn, la de pli ol 200 konstruaĵoj kaj historiaj monumentoj, la socialistoj iompostiom adoptadis longatempajn strate- ekzilo de 8.000 al 10.000 homoj kaj la submetado de giojn. Profitante la voĉdon-rajton en la eŭropaj landoj, Parizo al la milit-leĝo dum kvin jaroj. la socialismo organiziĝis en partioj kaj partoprenis en La fiasko de la Pariza Komunumo kaj la dissolvo de la la balotadoj. Sed en 1871 ambaŭ branĉoj de la laborista Unua Internacio ne metis finon al la laborista movado, movado kunrolis gravan revolucian sperton: la Parizan sed male, ĉi tiu plifortiĝis kaj en ĉiuj eŭropaj landoj Komunumon. formiĝis socialistaj partioj kun la celo anstataŭi la kapi- Tiu revolucio, aŭ revolucio-provo, kiun oni konas laŭ talistan socion per pli justa sociordo en kiu estus mal- la nomo “Pariza Komunumo” estis serioza intenco for- aperinta la ekspluatado de homo fare de homo. Sed balai la burĝan sociordon por anstataŭigi ĝin per soci- perdis apogon la teorio ke estus necesa la revolucio por politika sistemo mastrata de la proletaro. Tiu evento efektivigi la ŝanĝon kaj la laborista movado orientiĝis eblis tial ke okazis grava krizo kaj kontraŭdiro ene de al la partopreno en la pribalotaj procezoj, en kiuj oni la burĝa socio de Eŭropo: la franc-germana milito de sukcesis elekti deputitajn laboristojn por la parlamen- 1870-71. La malvenko de la franca armeo de Napole- toj. Tial ke plejparto el la sindikatoj kaj la laboristaj ono la 3-a antaŭ la germanoj ebligis ke ĉi tiuj alvenis asocioj kiuj formiĝis en tiuj lastaj jardekoj de la 19-a ĝis la pordoj de Parizo kaj sieĝis ĉi tiun ĉefurbon dum jarcento havis similan ideologion kaj programon, re- kvar monatoj (de la 19-a de septembro de 1870 ĝis la naskiĝis la sento je internacia unuiĝo de la laboristaj 28-a de januaro de 1871). La revolucio, kiu komenciĝis fortoj. En 1889 estis fondita en Parizo la t. n. Dua In- la 18-an de marto havis anarkiistan kaj socialistan sig- ternacio. Estis en ĝi iu grava diferenco rilate al la non, kaj en ĝi ludis gravan rolon iuj figuroj de la Unua Unua: ĉiuj aliĝintoj estis socialistoj, la anarkiistoj restis Internacio. La popola mobiliziĝo estis spontana eksplo- for. Tiu Dua Internacio deklaris la 1-an de majo kiel do de kolero, sen ia ajn preparo por la agado kaj sen di- festo de la laboristoj. La socialistaj partioj notinde finita politika plano krom la ideologia inspiro de tiuj kreskis kaj plifortiĝis en la alte industriigitaj landoj. En laboristaj movadoj majoritataj en la epoko. Sekve de la la jaro 1912 la germana socialista partio havis 110 de- milito kaj la sieĝo al Parizo, la malaltaj klasoj de la so- putitojn en la parlamento. Notindas ke, se la laboristaro cio estis suferante grandan mizeron kaj malsaton. La eltiris instruon de la revolucia fiasko de la Pariza Ko- falo de Napoleono la 3-a ebligis la proklamon de la munumo, ankaŭ la burĝaro lernis ke estas tre danĝere Respubliko, sed ĉi ties provizora registaro, prezidata de teni la proletaron en la mizera situacio en kiu ĉi tiu Adolphe Thiers, ne povis instaliĝi en Parizo pro la po- troviĝis en la unuaj etapoj de la industriiĝo. Iompost- pola ribelo kaj translokiĝis al Versajlo. La povo-manko iom pliboniĝis la vivkondiĉoj de la laboristoj. Komen- en Parizo igis ke la Nacia Gvardio alprenus la povon ce de la 20-a jarcento ekpretiĝis tio kio poste estis por certigi la kontinuecon de la funkciado de la admi- konata kiel “Komsum-socio”, Welfare state… Kom- nistracio. Apogis tiun situacion la malkontenta loĝant- preneble, en tiu epoko la procezo estis ankoraŭ ko- aro de la ĉefurbo, kiu postulis demokratian –ne bur- menciĝanta kaj en multaj lokoj ĝi estis apenaŭ percept- ĝan– respublikon. La Nacia Gvardio kunvokis balot- ebla. Sed la signoj de la ŝanĝo estis klaraj: la registaroj adon por la urba konsilantaro kaj atingis majoritatan komencis agnoski la liberecon de la laboristoj organiz- venkon la radikalaj respublikanoj kaj la socialistoj. iĝi, kunsidi, striki… La nova generacio de socialistaj Thiers pretiĝis por la sufokado de tiu popola povo pere gvidantoj kaj teoriuloj: la germanoj Eduard Bernstein de la armeo. La urba konsilantaro asignis al si ekzeku- kaj Karl Kautsky, la franco Jean Jaurès… malkonsentis tivan kaj leĝo-farajn funkciojn kaj alprenis la ruĝan fla- kun Marks pri la graveco de la revolucio en la kapto de gon kiel standardo. Dum la 60-taga daŭro de tiu popola la povo far la laboristaro kaj emfazis pri la taŭgeco kaj povo, ĝi promulgis serion da revoluciaj dekretoj, kiel ebleco de la pribalota kaj parlamenta vojo. Sed ne memmastrumado de la fabrikoj, kreado de infanĝarde- mankis marksistoj kiuj malkonsentis kun la nova kurso noj por la gefiloj de la laboristinoj, malpermesigo de kiun estis alprenante la socialista movado. Poste ni de- dumnokta laborado, laikeco de la ŝtato, nuligo de luo- vos sufiĉe okupiĝi pri la rezultinta teoria kaj politika ŝuldoj kaj abolo de la interezo de la ŝuldoj. Por la anar- polemiko ĉar ĝi sufiĉe influis en la karaktero de la 20-a kiistoj tiutipa regado kongruis kun sia ideo pri mem- jarcento. Nun ni atentu pri alia aspekto de la tiama mastrumado, kaj la marksistoj identigis ĝin kun la Pro- reala situacio de la mondo: la imperiismo. letara Diktaturo. Engels mem asertis ke tiu funkciado Koloniigado de fremdaj kaj malproksimaj landoj, ĉefe de la Pariza Komunumo estis la Diktaturo de la Prolet- en Ameriko, fare de la eŭropaj potencoj, ekzistis jam aro kiu, en la marksisma teorio, estus transira etapo de ekde la malkovro de tiuj lontanaj teritorioj fine de la irado el la burĝa socio al la Socialismo kaj la Ko- Mezepoko kaj komenco de la Moderna Erao. Sed la in- munismo. Ne eblis percepti la kontraŭdirojn inter am- dustria revolucio impulsis la duan etapon de la koloni- baŭ revoluciaj teorioj ĉar la daŭro de la Pariza Komun- ismo. La ĉefaj industriaj landoj konkuris okupi terito- umo estis tre mallonga. Tiu revolucia provo estis tre riojn, ĉefe el Afriko kaj Azio, el kiuj oni povus eltiri perforte sufokita de la burĝaj fortoj. Post unumonata krudmaterialojn por siaj industrioj. Se iome mildiĝis la rezisto, okazis en la parizaj stratoj tre perforta batalado labor- kaj viv-kondiĉoj de la eŭropaj laboristoj ekde la de 21-a al la 28-a de majo inter la civitanoj kaj la ar- komenciĝo de la 20-a jarcento, tute ne okazis same en meo. La fina bilanco estis 10.000 kaj 20.000 mortintoj la koloniigitaj teritorioj. La kapitalismo baziĝas ĉiam 52