Page 23 - heleco-93_Neat

revenis al Romo komandante armeon de 40.000 homoj. aferon, sed baldaŭ poste la sklavoj de proksimaj farmoj Kontraŭfrontis lin armeo komandata de la sukcedintoj unuiĝis al la ribelintoj. Tiam oni sendis ekde Kapuo de Cinno, inter ili unu filo de Mario. Sangaj bataloj soldat-brigadon. La sklavoj venkis tiun taĉmenton kaj okazis tiujare kaj laŭlonge de la jaro 82-a. Preskaŭ kaptis ĉi ties armilojn. La romianoj komencis serioze 70.000 romianoj mortis en tiu civilmilito. En la lasta el prikonsideri la aferon kaj sendis militistan unuon je la tri grandaj bataloj en kiu Sullo venkis, li kaptis 3.000 homoj subgvide de Kajo Klaudio Glabro. Tiu ĉi 12.000 popolanojn el kiuj li ordonis mortigi 3.000. La starigis sian kampadejon piede de la monto, en la loko filo de Mario sin mortigis post unu el tiuj malvenkoj de kie finis la sola vojo el la mont-pinto. Sed, malpruden- sia partio. En diversaj lokoj de Italio la rezisto daŭris te, li ne igis ĉirkaŭi la tendaron pere de palisaro laŭ la ĝis la jaro 79-a. La reĝimo de la popolanoj persistis en kutimo de la romiaj trupoj. Li pagis altekoste tian sub- Iberio ĝis la jaro 72-a, kiam jam estis mortinta Sullo. takson de la kapablo de la sklavoj. Spartako, kvankam Tie gvidis la ribelintojn Sertorio, la nevo de Mario. sklavo, ŝajne estis sufiĉe klera, krom ruza kaj kuraĝa. Post sia venko en Romo, Sullo regis kiel diktatoro kaj Li igis siajn homojn subeniri, pere de ŝnuroj, tra la plej ordonis la mortigon de multaj romiaj civitanoj el ĉiuj kruta flanko de la vulkano kaj neatendite atakis la ro- sociaj klasoj. La morto de la malamikoj de Sullo kun- mian soldataron. La armea unuo estis detruita kaj ties portis la konfiskadon de iliaj posedaĵoj. La lumpen- armilaro restis kaptita de la sklavoj. aristokratoj kaj lumpen-kavaliroj de la partio de la dik- La romianojn sendis kontraŭ la ribelintoj du legiojn, el- tatoro, inter ili Marko Licinio Kraso, riĉiĝis per la de- prenitajn el la norda landlimo de Italio, komanditajn de nuncado de la malamikoj de la reĝimo de Sullo. Indas la pretoro Varinio. Ĉi tiu konceptis taktikon por ĉirkaŭi klarigi ke la diktaturo estis laŭleĝa politika institucio la fortojn de Spartako. Tiucele li dividis siajn trupojn de la respubliko de Romo. Tiu politika formo, plurfoje en tri korpusoj. Sed la gladiatoro eltiris profiton el tiu alprenita pasintece, estis konceptita por alfronti escep- divido de la romia armeo. Li atakis unu post alian ĉiujn tajn okazojn de danĝero por la ŝtato. Dum la daŭro de tri armeo-partojn, detruis ilin kaj ankaŭ kaptis la kamp- la diktaturoj ĉesadis la elektado de la konsuloj, tribunu- adejon de la pretoro, kiu devis forfuĝi. Rezulte de tiuj soj kaj aliaj magistratoj de la Respubliko. Tial ke la venkoj de la sklavoj, la ribelo etendiĝis tra la tuta sudo diktatoroj devus, por la plenumado de sia funkcio, al- de Italio. Miloj da sklavoj alkuris unuiĝi al la fortoj de preni severajn dispoziciojn, eĉ kontraŭ la civitanoj se Spartako. Multaj urboj kaj kamparaj farmoj estis dis- necese, la leĝo konsentis ke ili konservu sian rolon ĝis preditaj de la kreskanta amaso da sinliberigintaj skla- la fino de ilia vivo por protekti ilin kontraŭ la venĝemo voj, kaj grandnombro da mastroj kaj ties familioj estis de la ofenditoj. En la kunteksto de la diktaturo de Sul- masakritaj. Spartako komprenis ke tia agado rezultus lo, la povo de ĉi tiu estis uzata ne por la bono de la ŝta- malfavora por la afero de la sklavoj kaj dediĉiĝis orga- to ĝenerale sed por la restarigo kaj plifortigo de la poli- nizi regulan, disciplinitan armeon kapablan kontraŭ- tika kaj ekonomia povo de la senat-klaso. Neniam an- fronti la potencajn legiojn de Romo. Tiamaniere li for- taŭe la povo de la aristokrataro sur la popolaj klasoj mis armeon de 70.000 homoj, preparis la faradon de estis tiel granda kiel en tiu epoko de la diktatoreco de armilaro kaj organizis kavalerion. Ŝajnas ke lia plano Sullo. Fakte, ĉi tiu povis rezigni tiun potencan poste- estis arigi plejparton el la sklavoj de Italio kaj foriri el non kaj tamen la povo de la patriciaro persistis dum du tiu teritorio tra la Alpoj. La plano estis malfacile realig- jardekoj, eĉ post la morto de Sullo, en la jaro 78-a. ebla, sed ĝi estis la sola ebleco ke tiu afero de la skla- Sed tio ne signifis ke tute ĉesis tiam la klasbataloj en la voj atingu ian sukceson ĉar la romianoj disponis je su- romia socio. La sekva soci-klasa konflikto okazis dek fiĉe da kapablo por sufoki la ribelon devigante la ali- jarojn poste, en 73-a-71-a a. K., kaj ĉi-foje la mobiliz- ancanojn rekruti soldatojn por eviti ke la sklav-ribelo itoj estis, kromanfoje, la sklavoj, sed tiam ne tiuj de etendiĝu al la tuta mediteranea mondo. Sicilio sed en Italio mem. Temis pri la fama ribelo de Cele realigi tiun planon, Spartako marŝis norden kun la sklavoj subgvide de la gladiatoro Spartako. La infor- siaj trupoj. La romia regantaro, antaŭ la graveco de la mo de la historiistoj de la epoko ne estis abunda pri tiu situacio sendis, en la jaro 72-a, la armeojn de la du konflikto ĉar ne plaĉis al la romianoj priraporti la mal- konsuloj, Lentulo kaj Gelio. Tiam okazis dispartiĝo de venkojn kiujn ili suferis batalante kontraŭ sklavoj; kro- la armeo de la ribeluloj. 20.000 homoj apartiĝis el la me ili konsideris neinde fieri pri venkoj super tiutipa ceteraj subgvide de iu gaŭlo nomata Kriŝo. Ne estas personaro. La gladiatoroj estis eble la plej malfeliĉa so- klare ĉu temis pri problemoj de lidereco aŭ estis mal- citavolo ene de la klaso de la sklavoj; ili estis destinitaj akordo pri la plano forlasi Italion. Eblas ankaŭ ke la di- ne pluvivi dumlonge. Tre malmultaj sukcesis supervivi vido de la sklavoj celus plifaciligi la nutradon de tiel la cirkajn batalojn al kiuj ili dediĉiĝis por amuzi la ro- granda homamaso. Tial ke la akiro de manĝaĵoj por la miajn civitanojn. ribelintoj dependis de la dispredado de la regionoj tra En la jaro 73, okazis ribelo de gladiatoroj en luktejo en kiuj ili iradis, estus konvena organizi la itinerojn de Kapuo. 74 gladiatoroj komandataj de iu trakiano nom- tiom granda sklav-armeo por pli bone profiti la resur- ata Spartako fuĝis el la kazerno kie ili estis koncentritaj sojn de la trairataj teritorioj. Ĉiukaze, de milita vid- por lukto-praktikado kaj havigis al si ĉiujn armilojn punkto, la divido ne rezultis feliĉa por la ribelintoj. La kiujn ili trovis. Poste ili retiriĝis al la monto Vezubio kolono de Kriŝo, kiu ne tiel estis lerta kiel Spartako, es- kaj de tie ili dediĉiĝis disrabi la urbetojn de la ĉirkaŭ- tis blokita kaj detruita de la armeo de la konsulo Gelio. aĵoj. Komence la lokaj aŭtoritatoj ne taksis gravan tiun Kriŝo mem mortis en la batalo. 23