Page 38 - heleco-95
P. 38

Spite al la militaj zorgoj, Alfonso la 3-a povis daŭrigi   no estis ofte atakata kaj disrabata de la muzulmanaj ar-
       la  repopoladon  de  la  sud-centra  zono  de  sia  regno,   meoj laŭlonge de pli ol unu jarcento. Iamaniere, Kas-
       fronte al la regionoj de Toledo kaj Ekstremaduro, kie la   tilio rolis, dum la epoko de la asturaj reĝoj, kvazaŭ ia
       kalifejo estis pli febla. Dume ene de la regno estis oka-  markio de la Galegia Regno. Tio signifas ke se tiutipa
       zante  gravaj  kulturaj,  ekleziaj  kaj  politikaj  procezoj.   provinco supervenkas la malfacilaĵojn, ĝi estas destin-
       Estis  tiam  kiam  oni  verkis  la  Kronikoj  kiuj  informas   ata  ludi  gravan  rolon  en  la  historio.  Ĝuste  tio  okazis
       nin pri la historio de tiuj jarcentoj. Tia kultura renask-  kun Kastilio; la konstruanto de la nova Hispanio estis
       iĝo eble estis rezulto de la inmigrado de kleraj mozara-  nek la Galegia Regno estrata ekde Oviedo nek la Reg-
       boj el Toledo, kiel la menciita Dulcidio. Jam ni men-  no de Leono kiu sukcedis ĝin. Tiu tasko estis destinita
       ciis ke tiu kleriko verkis la t. n. “Profeta Kroniko”. La   al la Kastilia Regno kiu, komence estis nura landlima
       alia  fama  historia  kroniko  de  tiu  epoko  estis  la  t.  n.   markio de ambaŭ, sed tio estas alia historio, kiu eble
       “Albeldensa” el kiu oni konas du versiojn, unu malpli   indus trastudi iam. Nun ni okupiĝu priraporti la lastan
       klera kaj malpli ampleksa ol la alia. Ŝajnas ke la unua   etapon de la Astura Regno.
       estis verkita de la reĝo Alfonso mem, kaj la alia, sub   En la antaŭlasta jaro de tiu 9-a jarcento komenciĝis tre
       ties reĝisorado, de iu(j) klera(j) kleriko(j). Dum sia reĝ-  malfacila jardeko de la reĝado de Alfonso la 3-a. Mu-
       ado, Alfonso zorgis ankaŭ pri la farado de novaj kons-  hammado ibn-Lubbo, nepo de Muzo, estis mortinta la
       truaĵoj, kaj civilaj kaj religiaj, kaj la rekonstruado de la   5-an de oktobro de la jaro 898. La nova estro de la  Ba-
       antikvaj. Interalie li igis ampleksigi la templon de San-  nu  Kasi,  Lubbo  ibn  Muhammado,  estis  inda  sukced-
       kta Jakobo en Kompostelo, kaj ordonis la konstruadon   anto de sia patro kaj ĉi ties antaŭuloj, li ne estis malpli
       de  ĉirkaŭmurego  en  Oviedo.  Grandparto  el  la  novaj   aŭdaca ol la antaŭaj estroj de tiu klano kaj pludaŭrigis
       preĝejoj kaj monaĥejoj konstruitaj dum lia reĝado estis   la patran politikon de malamikeco kontraŭ la astura re-
       en la zonoj laste liberigitaj el la muzulmana dominado.   ĝo. Li estis ankaŭ lerta militisto; dum la vivo de sia pa-
       Tiuj  zonoj,  krome,  devis  esti  repopolataj  far  kristana   tro,  ĉi  tiu  asignis  al  li  kelkajn  militajn  kaj  politikajn
       loĝantaro. Ni jam vidis ke tiu tasko estis iu el la plej el-  taskojn.  En  la  jaro  897  li  batalis  kontraŭ  la  kataluna
       staraj faroj de la reĝado de Alfonso la 3-a.         grafo Vilfredo la Harplena, kaj venkis ĉi tiun, kiu estis
       La kronikoj estas tre sobraj en la priskribado de la kon-  mort-vundita en la batalo. Poste sia patro asignis al li la
       fliktoj kiuj okazis en Galegio de la jaro 885 al 895. Ŝaj-  regadon de Toledo. De tiu posteno li entreprenis milit-
       nas ke dum tiu jardeko multenombris en tiu regiono la   adon kontraŭ Umar ibn-Hafsuno, iu el la ribeluloj kon-
       ribeloj  de  nobeloj  kaj  altrangaj  ekleziuloj  kontraŭ  la   traŭ la kordova sultano, kaj konkeris plurajn urbojn. Li
       reĝa  povo  de  Alfonso. Tiu  manko  je fidinda  informo   troviĝis en iu el tiuj militoj kiam oni komunikis al li la
       pri la tieaj kaj tiamaj okazintaĵoj generis la aperon de   morton de lia patro batalante por la rekonkero de Zara-
       legendoj je ne-certa origino kiuj asertas ke kelkaj fratoj   gozo. Koninte la morton de Muhammado, la reĝo Al-
       de la reĝo ribelis kontraŭ li kaj ke kiam ili estis venk-  fonso pensis ke estus al li facile venki la novan kasi-
       itaj Alfonso igis blindigi ilin. Krome en tiuj legendoj   idon. Ni vidos ke tiu penso estis grave erara. Pro la ka-
       estas konfuzo inter la konfliktoj de tiu jardeko post la   tastrofa rezulto de tiu kampanjo, la asturaj kronikoj tu-
       jaro 885 kaj tiu alia okazinta je komenco de la reĝado   te silentas; oni devas eltiri informon el aliaj fontoj. En
       de Alfonso la 3-a, en la jaro 866, pri kiu ni raportis en   la jaro 899 Alfonso pretigis sian armeon por interveni
       la  komenco  de  ĉi  ĉapitro. La  historiistoj  dubas  pri  la   en la Ebro-valo. Li rekrutis trupojn ankaŭ en sia graf-
       ekzistado mem de tiuj fratoj de la reĝo. Pli verŝajne la   ejo de Kastilio kaj eĉ en la aliancita Regno de Navario.
       ribeluloj de Galegio estis membroj de la diversaj bran-  Lia plano estis ataki la urbojn Tudelon kaj Tarazonon.
       ĉoj de la dinastio kiu reĝadis en Asturio dum unu jar-  Dum  la  marŝado  de  sia  armeo  tra  la  teritorio  de  la
       cento kaj duono. Kompreneble, kiel kutime, la kialo de   Banu Kasi, Alfonso kaptis multajn personojn; oni de-
       ribeloj estis la ambicio, sed estis pluraj faktoroj kiuj fa-  vas supozi ke por la nutrado de la armeo oni faris ra-
       voris tiun konkretan manieron manifestiĝi la ambicio.   ziojn de dispredado de la trairata teritorio. Tiam Lubbo
       Laŭ la kutimo de la epoko, la parenculoj de la reĝoj es-  estis  sieĝante  Zaragozon,  daŭrigante  la  planon  de  sia
       tis  honorataj  per  la  nobela  titolo  de  “grafo”  kaj  oni   patro rekuperi tiun urbon. Tie li eksciis ke la astura re-
       asignadis al ili la regadon de urboj, kasteloj kaj terito-  ĝo marŝadis kun ties armeo kontraŭ Tarazono. Li alku-
       rioj de la regno. Kaj tio okazis en epoko kiam la mani-  ris kun sia kavalerio destine al tiu urbo kaj kaŝite eniris
       ero nomumi la monarkojn, ĉu per elektado, ĉu per he-  en ĝin dumnokte. Sekvintan matenon Alfonso atakis la
       redo, ne estis klare kaj definitive fiksita. La kuniĝo de   urbon  ne  sciante  ke  enestis  tie  la  malamika  lidero.
       povo kaj ambicio naskis ribelojn kaj intrigojn. Krome   Lubbo ordonis al sia kavalerio eliri por batali kontraŭ
       oni konsideru ke la funkcio de tiuj grafoj-regantoj pas-  la kristanoj kaj li restis ene kun la cetero el la trupoj.
       adis per heredado de patroj al filoj, kio estis kaŭzo de   Komenciĝinte la batalo surprize kaj neatendite la kasi-
       la  apero  de  lokaj  dinastioj  kies  membroj  pli  kaj  pli   ido eliris ĉe la fronto de sia soldataro kaj aŭdace batal-
       deziris sendependiĝi el la reĝa aŭtoritato. Tiu fakto es-  ante disrompis la armeon de la astura reĝo. Laŭ iuj kro-
       tis la kaŭzo de la estiĝo de la feŭdismo kaj la kialo kiu   nikoj kelkmilo da kristanoj estis mortigitaj. La trupoj
       eksplikas la dispartiĝon de la iama imperio de la franka   de Lubbo liberigis la kaptitojn de Alfonso kaj dispredis
       Karolo la Granda.                                    ĉi ties kampadejon. Tie finiĝis tiu malfeliĉa ekspedicio.
       Tre malsama kazo estis tiu de la kastilia grafejo. Tie ne   La reĝo devis retiriĝi kun sia armeo. Restis tre damaĝ-
       gravis la ambicio de antikvaj nobelaj familioj. Tiu zo-  ita lia prestiĝo kaj ankaŭ lia alianco kun Navario.
                                                        38
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43