Page 180 - heleco-97

Meisel, Erik Frey, Albert Hehn, Til Kiwe, Jochen Hauer,
Annemarie Sauerwein, Jaspar von Oertzen kaj Willy Krause.

Dua filmo pri la sama temo estis tiu usona de la jaro 1990,
titolita: Komploto por mortigi Hitleron. Ĝia daŭro estas 89
minutoj; ĝia direktoro estis Lawrence Schiller kun scenaro

de Steven Elkins. La geaktoroj estis: Brad Davis, Madolyn
Smith Osborne, Ian Richardson, Kenneth Colley, Michael Byrne,
Helmut Lohner, Jonathan Hyde, Rupert Graves kaj Jack Hedley.

La tria filmo pri tiu afero estis tiu titolita: Operacio Val-
kirio. Ĝi estas germana filmo de la jaro 2004, kun daŭro
de 90 minutoj, reĝisorita kaj scenarigita de Jo Baier. La

ĉefaj geaktoroj estis: Sebastian Koch, Christopher Buch-
holz, Ulrich Tukur, Hardy Krüger Jr., Axel Milberg, Olli Dit-
trich, Stefania Rocca kaj Enrico Mutti. Kaj fine, en la jaro

2008 estis la premiero de tiu filmo kiu sendube estas la
plej grava pri tiu ĉi temo. Ĝia titolo estas: Valkirio, kaj
ĝia daŭro: 124 minutoj. Reĝisoris ĝin Bryan Singer, kun

scenaro de Christopher McQuarrie kaj Nathan Alexander.
La geaktoroj estis: Tom Cruise, Bill Nighy, Carice van Houten,
Kenneth Branagh, Tom Wilkinson, Eddie Izzard, Thomas Kretsch-
mann, Terence Stamp kaj David Schofield. Pri tiu ĉi filmo

ekzistas ampleksa rezenco en Esperanto en la ret-paĝo de
Astura Esperanta Asocio, konkrete en la ret-adreso:

https://carleos.epv.uniovi.es/~faustino/recenzoj/filmoj/val
kiria/valkiria.html
Pri la Batalo de Stalingrado ni jam indikis ke estas ege da
dokumenta filma materialo. Nun ni pritemos la filmojn el

kin-arto, t. e. tiuj faritaj kun ludado de geaktgoroj. Inter ĉi
lastaj, kiel ni jam diris, oni devas distingi inter tiuj kiuj al-
ĝustiĝas al la realaj historiaj faktoj, kaj tiuj kiuj estante aŭ ne

filmaj adaptiĝoj de noveloj, ĉiam prirakontas fikciajn tra-
vivaĵojn de fikciaj protagonistoj, sed intencante respeguli la
historian fonon de la rakonto. Nu, la filmoj pri la Batalo

de Stalingrado, pro la propra naturo de la evento, povas apar-
teni nur al la laste menciita tipo; ĉi tie ne eblas prirakonti el-
starajn personajn farojn; la protagonistoj de tiu batalo, ĉu rusoj

kaj soldatoj de la germana armeo kaj ĉi ties aliancanoj, es-
tis ege-nombraj anonimaj herooj kaj viktimoj kies persona
tragika historio similas al tiu de ĉiuj ceteraj. Ĝi povas nur es-
ti registrita en iu de la jam menciitaj dokumentaj filmoj, se

la protagonisto supervivis por ĝin rakonti, aŭ esti novele
180