Page 36 - heleco-93_Neat

kontraŭdiro de la homaro, tiu kiu estiĝas inter homaj okazis ĝuste male. La madjaroj, la slavoj kaj la norma- komunumoj kiuj konkuras por la vivrimedoj (la terito- noj facile kaj relative rapide kristaniĝis dum la islam- rio kaj ties resursoj). En la kazo de la interfrontiĝo de ismo de la arabaj kaj aliaj popoloj daŭre persistas an- Romio kun la barbaraj popoloj, kaj de iuj barbaroj kon- koraŭ nuntempe kaj ŝajnas radikale neasimilebla por la traŭ aliaj, ĉiuj ili havis siajn proprajn klasojn kaj inter- okcidenta kulturo. Kial okazis/as tiu fenomeno? klasajn kontraŭdirojn, sed ĉi tiuj ludis nenian rolon en Ja, tiu afero ne rekte rilatas kun la temo de la klasbata- la procezo de disfalo kaj malapero de la romia socio lo pri kiu ni atentas, sed ĝi iome vekas nian intereson kaj imperio. Sed post la venko de la malnova socio kaj tial ke la scienc-teknika progreso kiu tiom multe kon- establiĝo de la novaj, kiam la venkintoj rolis kiel su- tribuis ŝanĝi la kondiĉojn kaj la rezulton de la klasbata- perregantoj kaj la venkitoj iĝis subpremitoj, tiam, jes lo disvolviĝis ĝuste en tiu civilizacio kiun la paganaj ja, oni povas temi pri klasbatalo kaj pristudi la klas- popoloj bonvolis akcepti dum rifuzis ĝin la islamanoj. batalan dinamikon de la novaj socioj. Tion ni faros, Nu, la unuaj akceptis la kristanan religion kaj kulturon ripetante, denove, ke la procezo estis longdaŭra kaj ties tial ke ili perceptis la superecon de la civilizacio kiu progreso malrapida. formiĝis ĉirkaŭ la Mediteraneo. La kazo de la maho- La procezo de formiĝo de la novaj nacioj estis lanta ĉar metanoj estis tute alia. Ili, ja, startis de la religia kultu- kelkaj faktoroj kontraŭstaris ĝin. Al la fakto ke temis ro de la jud-kristana Biblio kaj konsideris ke la aliaj re- pri tre diversaj etnoj kaj kulturoj kun malsama grado je ligioj de tiu Libro estis sufiĉe respektindaj, sed, sam- klereco aldoniĝis ankaŭ la religiaj diferencoj. En tempe, ili konsideris sin mem kiel superintoj kaj per- Gaŭlujo, poste nomata Francio pro la nomo de franca fektigintoj de tiuj bibliaj religioj, t. e. ili konsideris/as gento kiu konkeris kaj okupis tiun teritorion, la kristan- ke sia islama religio estas ia post-judismo kaj post- iĝo de la novaj mastroj de la lando kulminis nur fine de kristanismo kiu plibonigis ĝiajn modelojn. Do, laŭ tiu la 5-a jarcento. En Britio, la kristaniĝo de la anglo- penso la religia evoluo devus sekvi la kurson de alpre- saksoj kiuj detruis la romian povon en la insulo ne kul- no de la religio de la Korano far la tuta mondo, kaj ilia minis ĝis la 7-a jarcento, kaj poste la etnia kaj religia religio, ja, promesis/as al ili tiun venkon. Vidate de la asimiliĝo komplikiĝis, en la 9-a jarcento, pro la alveno nuntempa situacio de la mondo oni povus taksi ke estis de nova invadanta popolo: la normanoj. La novaj mas- pli trafa la elekto de la nordaj paganaj popoloj kiuj troj de la Iberia duoninsulo estis la visigotoj, kiuj jam kristaniĝis ol tiu de la akceptintoj de la islamismo. La estis kristanoj kiam ili alvenis ĉi-tien kaj detruis la ro- revolucioj (industria kaj politikaj) kiuj ŝanĝis la mon- mian povon, sed ilia kristanismo estis malsama ol tiu don okazis ne en la islamaj, nek en la budismaj aŭ aliaj de la hispan-romianoj de la lando ĉar ĉi tiuj estis kato- socioj sed en la kadro de la nacioj kiuj heredis la kul- likoj dum la gotoj estis arianoj. La religia unuiĝo en tiu turon de la Mediteraneaj civilizacioj kaj de la jud-krist- socio ne okazis ĝis la fino de la 6-a jarcento, kaj eĉ ana religia tradicio. Kaj la scienc-teknika progreso kaj tiam ĝi ne estis kompleta. Krome en tiu teritorio persis- materia bonstato estas senkompare pli granda en la lan- tis dumtempe ioma ĉeesto kaj okupado far bizancaj tru- doj de la Okcidenta kulturo ol en tiuj de la islama tradi- poj ĉar la Romia Imperio de Oriento, post la disfalo de cio eĉ se iuj el ĉi lastaj posedas kaj kontrolas grand- la Okcidenta parto de la Imperio volis rekonstrui la ro- kvanton da nafto kaj aliaj riĉfontoj. Sed en la kunteksto mian povon kaj havis ian sukceson en iuj lokoj: Hispa- de la 9-a kaj 10-a jarcentoj tute ne estis perceptebla tia nio, NordAfriko, Italio… En Italio, krom la zonoj kon- okcidenta supereco. La Bizanca socio estis stagna, kaj trolitaj de Bizancoj estis ankaŭ zonoj sub la povo de Okcidenta Eŭropo estis travivanta longan etapon de barbaraj popoloj kiel la gotoj kaj la longobardoj, kiuj malevoluo. La ĉefaj scienculoj (matematikistoj, filozo- krome estis arianoj fronte al la katolikismo de la italoj foj, kuracistoj…) de tiuj Mezepokaj jarcentoj estis ara- kaj bizancianoj. boj. Ankaŭ estis araboj tiuj kiuj en tiu epoko savis kaj Se la homogeniĝo de la novaj, post-romiaj, socioj estis diskonigis la antikvajn verkojn de la romia epoko kaj malfacila kaj malrapida, la procezo plikomplikiĝis, kiel kiuj alportis el Hindio la decimalan sistemon de nom- dirite, post la 8-a kaj 9-a jarcentoj pro la okazado de brado kaj kalkulado sen kiu tute ne eblus la nuna pluaj popolaj migradoj kaj invadoj: normanoj, araboj, scienco. madjaroj… Ankaŭ la imperio de Bizancio suferis pre- Jes, ĝis la 10-a jarcento la socio de Okcidenta Eŭropo mon kaj invadojn, de-sude far la araboj kaj de-norde tute ne prezentis allogan aspekton. En la 8-a jarcento far la slavoj. Estis pluaj jarcentoj de interetnaj, inter- estis okazinte ia provo revivigi la Romian Imperion de kulturaj kaj interreligiaj kontraŭfrontiĝoj. La rezulto de Okcidento. Temis pri la afero de Karolo la Granda, la nova homogeniga procezo estis iome paradoksa en nomata ankaŭ Karlomagno. Komence la afero havis kio rilatas al la religiaj diferencoj. La invadintoj kiuj ian sukceson. Karlomagno gajnis gravajn batalojn, venis de-norde kaj de-easte (normanoj, slavoj kaj mad- konkeris teritoriojn de Germanio kaj Aŭstrio kaj krist- jaroj) estis paganaj, do tre malproksimaj de la kristana anigis ties loĝantaron. La religia aŭtoritato de Okciden- religio de la terzonoj kiujn ili invadis. Male, la araboj to benis kaj apogis tiun politikan operacion. Tiel, dum- estis adoptinte, de antaŭ tri jarcentoj, la islamismon, tempe ekzistis en Okcidenta Eŭropo tiu imitaĵo de la kiu estis monoteisma religio tre proksima al la judismo antikva Romia Imperio kiu, tamen, etendiĝis al landoj kaj la kristanismo el kiuj ili inspiriĝis. Do, teorie, la kiuj neniam estis okupitaj de la romianoj, sed restis for, religia asimiliĝo de la muzulmanoj devus esti pli facila pro malsamaj kialoj, aliaj landoj kiel Britio kaj Iberio. kaj rapida ol tiu de la nordaj popoloj, sed, paradokse, La angloj, merĝitaj en la specifa problemaro de sia in- 36