Page 40 - heleco-93_Neat

4-a antaŭ la papo Gregorio la 7-a en Kanoso en la jaro formojn kiuj tute ne ŝajnas rilati kun interklasaj kon- 1077. Tiu lukto de la investituroj havis sobojn kaj so- traŭdiroj. Atestas favore al tiu tezo la fakto ke en la te- rojn dum la longa tempo kiun ĝi daŭris. Ankaŭ iuj pa- ritorioj regataj de la papo la judoj ĝuis liberecon kaj poj suferis humiligojn far la reĝoj. Ekzistis inter ambaŭ sekurecon kiun ili ne havis en aliaj lokoj. En tiuj te- povoj, la religia kaj la laika, ia ekvilibro, malstabila ritorioj la destino de la altaj impostoj de la judoj iris, kiel kutime okazas en la politikaj ekvilibroj. Spite al la ja, al la papa mon-ŝranko. En socio kie la kulturo estis armita forto de la reĝoj kaj la imperiestroj, ne estas preskaŭ monopoligita de la eklezia klerikaro sed kiam strange ke foje la papoj rezultis venkantaj. Ties povo iom-post-iom ĝi estis plidisvastiĝanta al la popolo, la ankaŭ estis iome armita, sed ili disponis de alia potenca juda kolektivo sendube estis pli klera ol la cetero de la povo. En tiu Mezepoka socio al la reĝoj estis necesa la popolo. Daŭris inter ili sia tradicia kutimo de la sina- eklezia beno por esti respektataj de liaj popoloj. Fakte, goga lernejo (kvankam nur por la viroj). Ĉiu juda viro ekde la epoko de Karlomagno, estis la papoj kiuj devis scipovis legi kaj skribi en pluraj lingvoj, kio ne okazis kroni la imperiestrojn, kaj foje la papoj sukcesis pro- inter la gojoj, sed la kultura nivelo de la judoj de Eŭ- mocii al la imperiestra trono siajn proprajn kandida- ropo estis tre malalta kompare al tiu de iliaj samreligi- tojn. Foje, ankaŭ la imperiestroj apogis antipapojn aŭ anoj en la araba mondo kaj de la araboj ĝenerale. En la sukcesis meti sur la papan seĝon siajn proprajn kandi- 11-a kaj 12-a jarcentoj la decimala numersistemo por datojn. Ĝenerale, la regado de la germanaj papoj daŭris kalkulado, ĝenerale uzata en la araba mondo, nur tre mallongtempe; estis en Romo io kio damaĝis ilian sa- malrapide estis progresanta en Eŭropo. non, eble la veneno kiun oni manĝigis al ili. Kiel dirite Ni ne povas meti finon al nia atento pri la 11-a jarcento la Kverelo de la Investituroj daŭris kelkajn jarcentojn. sen mencii ke je ties fino okazis la unua kruc-milito. Ankoraŭ en la 13-a jarcento ekzistis tiu interfrontiĝo de Tiuj kelkaj militaj ekspedicioj de la okcidenteŭropaj la papo kaj la germanaj imperiestroj, kaj menciindas ke armeoj al Oriento por kontraŭbatali tre potencajn tru- tiam implikiĝis en la batalo ankaŭ la popolo, aŭ pli pojn de la epoko montras ĝis kioma grado estis altiĝ- ĝuste la burĝaj klas-tavoloj de la loĝantaro, ĉefe tiu de inta la memestimo de la kavaliroj de la feŭdisma sis- italio. Tiam estis plifortiĝante tiu socia klaso de la ko- temo pri ilia milit-kapablo. Laŭlonge de du jarcentoj, mercistoj de la italaj urboj, al kiuj de nun ni devos de- preskaŭ deko da tiuj militiroj evidentigis kiom multe diĉi pli kaj pli da atento. Ilia implikiĝo en la konflikto estis prosperinta tiu socio en kio rilatas al organizado de la altaj povoj de la socio konsistis el ne naturaj sed de militfortoj, aranĝo de ŝipaj flotoj, kreado de novaj konjunkturaj aliancoj kiel atestas la fakto ke ofte la ŝtatoj en Mezoriento… Plejparto el tiuj militaj ekspe- alianco de la italaj urboj ŝanĝis de la imperiestro al la dicioj atakis la muzulmanajn fortojn en tiu zono, sed papo kaj ree. Krome ne ĉiuj urboj alianciĝis al la sama unu el ili dediĉiĝis ataki kaj disrabi Konstantinopolon povo; ili, ja, agadis laŭ siaj partikularaj, prikomercaj, mem, la bizancan ĉefurbon. Ne ĉiuj tiuj militaj eks- interesoj. pedicioj estis sukcesaj, kaj fine la latinaj ŝtatoj kreitaj Ankaŭ en la urboj de la ceteraj partoj de Okcidenta Eŭ- en tiu terzono falis denove en la manojn de la muzulm- ropo estis konflikteco. Abundis en tiuj jarcentoj la per- anoj kaj bizancanoj. Tiurilate ŝajnas ke la ĉefa celo de fortaj atakoj de la kristana loĝantaro al la judejoj aŭ la krucmilitoj, rekonkeri la sanktajn lokojn de Jerusa- judaj urbo-kvartaloj. La agresemo de la atakantoj havis lemo, estis fiasko. Sed la rezulto estis stranga rigardate religian kialon aŭ pretekston. Kristana socio kiu sukce- de longatempe post la fino de tiuj militoj. Ekde la epo- sis asimili la anojn de aliaj religioj sentis frustracion ko de la krucmilitoj kaj ties ŝajna malsukceso la pro- konstati ke la muzulmanoj kaj la judoj rifuzis kristan- greso de la civilizacio en Okcidento estis spektakular- iĝi. La muzulmanoj estis for, malproksime, kaj kontraŭ eca. Dume la muzulmanaj potencoj kiuj finvenkis post ili oni aranĝis la krucmilitojn, pri kiuj ni temos poste. tiu longa konflikto falis en dekadencon kiu ne ĉesis ĝis Sed la judoj estis dislokiĝintaj en la urboj mem kie loĝ- la nuna tempo. Ankaŭ Bizanco, kiu sukcesis forpeli la adis la kristanoj, kaj estis malplimulto, do febla kolek- eŭropanojn de la latina regno tie kreita, restis de tiam tivo. Krome tiu kolektivo estis relative riĉa; siaj mem- damaĝita kaj fine subfalis antaŭ la turkoj en 1453. Sed broj estis metiistoj, komercistoj, kuracistoj…. La agro- tio ankaŭ ne signifis por la turkoj granda kultura pro- kulturo, ĉefe la posedado de teroj, estis malpermesata greso. La sultan-regno kiun ili kreis tie estis tiel bizan- al ili. Iuj el ili dediĉiĝis al iu funkcio aŭ tasko kiu estis tinisma, en la plej malbona senco de la termino, kiel la religie malpermesata al la kristanoj: la monpruntado bizanca ŝtato mem kiun ĝi anstataŭis. kun interezoj. Ŝajnas ke la atakoj kontraŭ la judaj kvar- La islam-kristana interfrontiĝo de tiuj jarcentoj havis taloj estis instigitaj de la eklezia pastraro, sed ne pro ion el tio kio nuntempe estas nomata “kontraŭfrontiĝo religiaj kialoj. Iuj historiistoj prezentas la aferon alima- de civilizacioj”. Kaj, nedudeble, estis vera religia fer- niere. Okazis ke la judoj pagadis al la reĝoj dum Mez- voro en multaj el la kruckavaliroj kiuj iris al tiuj mili- epoko imposton pli altan ol la kristanoj. Tiamaniere ili toj. Sed al ni interesas esplori la klasbatalajn elemen- akiradis la rajton praktiki sian judan religion en socio tojn kiuj enestis en tiuj eventoj. Ni jam vidis ke la so- majoritate kristana. La reĝoj sin konstituis, do, protekt- ciala situacio de Eŭropo en la 11-a jarcento estis de antoj de la judoj. Oni povas diri ke la judoj estis reĝa kreskanta konfliktado pro la ekzistantaj kontraŭdiroj: propraĵo. Do, la atakoj al la judejoj, instigitaj de la civilmilitoj inter la feŭdsinjoroj kaj kavaliroj konkur- pastraro, enkadriĝis en la disputo de la klerikaro kon- ante por rango kaj posedaĵoj, kontraŭdiroj inter la ekle- traŭ la laika povo. Foje la klasbatalo alprenas strangajn zia aŭtoritato kaj la monarĥoj, malpaco en la urboj pro 40