Page 45 - heleco-93_Neat

kratoj aldoniĝis al tiu ribelo kvankam pro malsamaj ki- kamparanoj sed la urbaj plebanoj, ĉefe tiuj de Parizo. aloj ol la popolanoj. Ili volis profiti la okazon malfort- Ankaŭ ĉi-foje, komence, la ribelo ĝuis la apogon de la igi la politikan povon de la reĝo. Komence la ribelintoj aristokrataro kontraŭ la reĝa povo, kaj ankaŭ ĉi-foje la atingis ian sukceson, sed la afero evoluis malfavore por nobelaro fine alkuris defendi la monarkion. Ĉi tiu re- la komunumanoj. La nobeloj komprenis ke al ili ne es- ago estas komprenebla, ĝuste dum disvolviĝis en Fran- tus konvena la popola venko; prefere apogi la reĝon, cio tiu konflikto de la Frondo, en Anglio estis okaz- rezigni la politikan povon kondiĉe konservi la ekono- ante popola ribelo, kaj en 1649 estis senkapigita la reĝo mian. Ni vidos ke tiu skemo ripetiĝos en pluaj tiutipaj Karolo la 1-a kaj proklamita la Respubliko. Kelkajn ja- sociaj konfiktoj dum la sekvintaj jarcentoj. rojn poste la monarkio estis restarigita en tiu lando, sed La sekva el tiuj sociaj konvulsioj estis, de 1524 al unuafoje en la moderna historio oni metis ian limon al 1526, la Kamparana Milito en Germanio. Same kiel en la absolutisma povo de la reĝo. Eĉ se lantege, la His- la kazo de la radikalaj franciskanoj kaj la husitoj de la torio, t. e. la homa progresado, iome antaŭenmarŝas. antaŭaj jarcentoj, ĉi tiu ribelo de la kamparanoj havis Rimarkindas ke en tiu 17-a jarcento jam, iompostiom, ideologion de religia inspiro. Ĉi kaze estis la kontraŭ- la sociaj klasoj prenas konscion pri si mem. Eĉ se tiam staro de Lutero al la doktrinoj de la Eklezio. Tial ke ne ekzistis la nuna terminaro kiu priskribas tiujn kon- tradicie la RomanKatolika Eklezio rolis kiel ideologia ceptojn: sociaj klasoj, klasaj interesoj, klaskonscio, klas- apogo de la feŭdismo, la batalo… la anoj de tiuj kla- kontesto de la eklezia aŭto- soj funkciadis laŭ logiko de ritato far Lutero estis inter- la klasbatalo. Oni povas diri pretita de la kamparanoj ki- ke la homoj ne sciis ke ili el krizo de tiu sistemo kiun sciis, sed tamen ili sciis. En ili tiel multe abomenis. Kaj kio rilatas al la burĝklaso, komence povis ŝajni ke la konkrete, ni memoru ke me- afero estis ĝuste tiel: ĉiuj ze de tiu jarcento jam oni sociaj klasoj, ekde la germ- komencis publikigi la Enci- anaj princoj al la plej humi- klopedion. Kaj la plej kleraj laj terkulturistoj de la lando homoj de tiu klaso tiam es- apogis Luteron kontraŭ la tis formante tiujn sekretajn povo de la papo kaj la im- societojn, kiel la Framason- periestro. Sed tiu konjunk- aro, kies alvokiĝo estis kon- tura ĉiuklasa alianco ne po- Kamparanaj militoj cepti kaj celi alitipan, ne vis daŭri; estis interne de ĝi feŭdecan, socion. Pri la ma- nesolveblaj kontraŭdiroj. Sa- tureco de la socio por poli- me kiel estis okazinte du ja- tikaj ŝanĝoj atestas la gran- rojn antaŭe en Kastilio, la da diferenco ekzistanta in- germana aristokrataro kom- ter la temaro kaj la kvanto prenis ke sia ekonomia in- de la libroj publikigitaj en tereso estus pli bone pro- la 17-a jarcento kaj tiuj pu- tektata kadre de sistemo reg- blikigitaj en la 18-a. Krome ata de potenca monarko ol tre estis kreskinta la nom- en popole organizita socio. bro da personoj kiuj sci- Lutero mem, eble esprim- povis legi. ante la senton kaj la intere- En 1662, nova kamparana son de la burĝklaso, al kiu milito en Francio, la Ribelo li apartenis, kondamnis la kamparanan ribelon kaj pos- de la Boulonnais. En 1664, plua kamparana milito en tulis la masakradon de la revoluciuloj. Ja, la Reformitaj Francio, en Gaskonio, la t. n. Ribelo de Audijos. En Eklezioj iĝis jam dekomence tiel reakciaj (en kio rila- 1670, nova kamparana milito en Francio, en la Viva- tas al la klasbatalo) kaj ideologiaj instrumentoj de la rais, la t. n. Ribelo de Roure. En 1675 nova ribelo en sistemo kiel la tradicia Katolika Eklezio. Francio; temis pri kontraŭ-fiska konflikto. En 1707, Estis pluaj kamparanaj militoj. De 1542 al 1550 oka- ankaŭ en Francio, pluaj movadoj de la Jacqueries, zis en la ŭesto de Francio, de la Rochelle al Burdeos, la Crocantes aŭ Tard-avisés. En 1766 okazas en Madrido t. n. Ribelo de la Pitauds. De 1587 al 1589 en Norman- la Tumultoj de Squilache. En 1775, denove en Fran- dio estis la t. n. Ribelo de la Gautiers. Ankaŭ en Fran- cio, pluaj popolaj tumultoj kaj ribeloj, la t. n. Milito de cio, en Lemosin, komenciĝis en 1594 la t. n. Ribelo de la Faruno. La malsato kreskas en Francio. En 1789 la la Crocantes, kiu daŭris ĝis 1638, jam kadre de la Tri- timo, la tumultoj kaj disraboj pli kaj pli oftas en la dekjara Milito. Ankaŭ kun la fono de tiu milito, en lando. Frumatene de la 15-a de julio de tiu jaro oni 1639 estis alia kamparana milito en Francio, en Nor- komunikas al la reĝo Ludoviko la 16-a en Versajlo ke mandio, la t. n. Ribelo de Nu-pieds. Ĝuste post la fin- la antaŭan tagon la parizaj popolanoj atakis kaj kaptis iĝo de la Tridekjara Milito komenciĝis en Francio la t. la Bastilon. ─Ĉu nova ribelo? demandis la reĝo; ─Ne, n. Movado de la Frondo. Ĉi-foje la ribelintoj ne estis Sinjoro, oni respondis al li, ─Estas la Revolucio. 45