Page 12 - heleco-95_Neat

Nia kulturo, tiel nomata “Okcidenta”, havas kiel distin- apartenas de tiam. De tiu vidpunkto la geedziĝo ne es- ga eco la fakton ke ĝi estas dinamisma, t. e. ĝi troviĝas tas nur rilato inter individuoj sed inter familioj. Tial la en procezo de konstanta ŝanĝiĝo aŭ evoluado. Ĝi havas respondeco elekti edzon kaj edzinon koncernas al la tu- historion, kaj tiu historio estas konstituita, ĝuste, de la ta familio ne malpli ol al la gefianĉoj mem. diversaj paŝoj de la socia evoluado. Al la priskribo de Eĉ ne subtaksante la gravecon de la solidareco kiun oni la menciita evoluado ni dediĉas la sekvajn ĉapitrojn de generas en tiutipa famili-modelo, oni devas atenti an- ĉi tiu raporto. Sed antaŭ la entrepreno de tiu priskribo kaŭ pri la malegaleco en la situacio inter la geedzoj, indas konstati ke tiu senĉesa socia ŝanĝiĝo de nia kul- konkrete la subordiĝo de la virinoj rilate al la viroj. Ki- turo ne estas la normo sed la escepto. Ĉi-ĉapitre ni pri- el ekstera signo de tiu ne-egaleca situacio estas menci- skribos aliajn gravajn civilizaciojn kiuj estis tre stabi- inda la fakto ke la edzinoj neniam povas alvoki la ed- laj dumlonge kaj kiuj nuntempe ne havas alian dinam- zon, kaj ĝenerale la pliaĝajn virojn de la familio, per ismon ol tiu kiun ili ricevas subinflue de la Okcidenta ties nomoj. Kiam oni parolas pri la patro al la gefiloj kulturo. Kiam oni temas pri socia stagniĝo kaj pri evo- la patrino kutime diras “babuĥi” la hindia vorto signif- luemaj kulturoj, kompreneble, la afero koncernas al di- anta “patro”, kaj kiam oni parolas rekte al li, ŝi ĉiam versaj aspektoj de la homa kunvivado, ĉefe al tiu de la diras “Hej ho” kio signifas “aŭskultu ci”. Kial ĉiuj inoj interklasaj rilatoj, sed nia eseo atentas ĉefe pri la inters- el la domo kondutas tiele? Tio okazas ĉar en la hindia eksaj aŭ intergenraj rilatoj. tradicia socio la edzo estas komparata al Dio, kaj al la Ni komencos per tiu kiu, eble, estas la plej antikva in- virinoj oni instruas respekti lin. Al la virinoj oni diras ter la tradiciaj kulturoj, tiu de Hindio aŭ Barato. La ke nomi la edzon povus alvoki malbonan sorton por li hinda tradicia socio estas difinita per strikta hierarkia kaj mallongigi lian vivon. Nuntempe pli kaj pli hidi- sistemo, tiu de la kastoj. Ĉiu kasto estas konstituita de an(in)oj primokas tian pensmanieron. Tio estas signo miloj da endogamiaj klanoj. La tradiciaj valoroj de la de la evoluo kiun la hindia socio spertas rezulte de la multgeneracia kaj patriarkeca familio estas tre respekt- influo de la Okcidenta socio, sed la situacio de la hin- ataj eĉ nuntempe kiam, ĉefe en la urboj, komencas esti diaj virinoj estas ankoraŭ tre ege malagrabla kompare akceptata la modelo de nuklea familio konstituita de al tiu de la inoj de nia kulturo. Abundas la seks-fortigo gepatroj kaj gefiloj. Plejparto el la gehindianoj akcep- de hindiaj virinoj kaj aliaj perfortaj agresoj kontraŭ ili, tas geedziĝon organizitan de la gepatroj kaj aliaj res- kaj tiaj faroj plejofte restas senpune. pektataj samfamilianoj. La geedziĝon oni kontemplas Alia grava antikva tradicia civilizacio, kiu pluekzistas por la tuta vivodaŭro kaj tre ofte oni efektivigas tre nuntempe, estas tiu de Ĉinio. Kvankam tiu granda lan- junaĝe, preskaŭ infane; pli ol duono el la hindaj nov- do suferis, dum la lasta jarmilo, plurajn fremdajn inva- edzinoj ankoraŭ ne estas 18-jaraĝaj. Ne raras la geedz- dojn kaj konkerojn (far mongoloj kaj manĉuroj) la chi- iĝoj en kiuj la edzo estas 15-jara kaj la edzino 11-jara na kulturo konservis siajn specifajn trajtojn. De politi- kvankam nuntempe estas leĝo kiu dispozicias ke la ka vidpunkto Ĉinio estas libera, ekde la jaro 1912, el la edzo estu pli ol 21-jara kaj la edzino pli ol 18-jara. fremda superregado sed, paradokse, la influo kiun de En la tradicia modelo, en iu domo povas kunloĝadi tiam ĝi ricevas el la okcidenta kulturo estas okazigante, kelkdeko da personoj, membroj de la sama familio: la same kiel en Hindio, profundajn ŝanĝojn. Ekzemple, la familiestro aŭ patriarko kaj ĉi ties edzino, iliaj gefiloj 1-an de oktobro de 1949 fondiĝis la Popola Respubliko kaj ĉi ties gefiloj, la edzinoj kaj gefiloj de iliaj gefi- de Ĉinio kies idearo estis marksisma-leninisma. La ce- loj… ankaŭ la ankoraŭ ne edziĝintaj gefiloj, geonkloj, lo de la novaj, komunistaj, gvidantoj estis la modernigo geavoj… La tuta familio metas ĉies enspezojn komune, de la lando. Modernigi la ekonomion, la industrion… kaj la patriarko kaj ĉi ties edzino administras la familion sed ankaŭ, kaj ĉefe, liberigi la ĉinian popolon el la su- laŭ sia kriterio. Tiu sistemo estas tre utila en lando kie perstiĉo, la tradicio, la familiaj klanoj kaj la konfuzea estas granda senlaboreco kaj geolduloj ricevas nenian patriarkeco. pension. Laŭ la tradicia modelo, post la edziĝo la filo Por transformi la familian strukturon, la registaro de- daŭre loĝas ĉe la gepatroj dum lia edzino translokiĝas kretis en 1950 la Leĝon pri la Geedziĝo. Ĝi celis al lia por kunloĝi kun la familio de sia edzo, al kiu ŝi demokratiigi la familiajn interrilatojn kaj neŭtraligi la 12