Page 17 - heleco-95_Neat
P. 17
ado, same kiel tiu okazinta inter liberaj personoj kaj tuacio de la virinoj. Kelkaj edzinoj de imperiestroj ha- sklav(in)oj, kaj ne havis leĝan efikon. Cetere la patro- vis, por bono kaj/aŭ malbono, grandan politikan in- noj, eĉ se edziĝintaj, povis havi sklavinojn destinitajn fluon. Ekzemple Livia, edzino de Aŭgusto kaj patrino al la seksa servo al ili. de Tiberio, Mesalina, edzino de Klaŭdio, Agripina, Do, ĉio tre simile al la greka socio, sed en Romo la si- edzino de Klaŭdio kaj patrino de Nerono, Faustina, tuacio de la virinoj rilate al la viroj estis pli egaleca. edzino de Marko Aŭrelio, Julia Domna, edzino de Sep- Tie kie la viro estis dominus (sinjoro), la virino estis timio Severo… domina (sinjorino). Tio simbole respeguliĝis en la ce- Sed temas pri epoko kiam la Romia Imperio estis jam remonio de geedziĝo, en kiu la novedzino recitadis la plene enkondukita en la helenista kulturo. Tiu enkon- formulon: Kie ci estas Kajo, mi estas Kaja. Tiu specia- duko komenciĝis jam tuj post la venko de Romo sur la situacio de la virino en Romo, kontraste ne nur al Kartago, kiam la romianoj komencis interveni en la Grekujo sed ankaŭ al la diversaj samtempaj popoloj de aferojn de Oriento, kaj pligrandiĝis laŭ la pasado de la Italio, ŝajnas deveni el iu okazintaĵo de la origino de tempo. Dum tiuj jarcentoj, lastaj a. K kaj unuaj p. K., Romo, kiun ni konas nur en ties legenda formo, la t. n. la helena kulturo ĝuis grandan prestiĝon en la tuta ĉir- “forrabo de la sabeninoj”. Laŭ tiu legendo, en la ko- kaŭ-Mediteranea terzono. La kavernuloj de Petra orna- menca etapo de Romo estis tie malmultaj virinoj. Por mis la eksteraĵon de siaj kavernoj laŭ la arkitektura sti- tion solvi, Romulo, fondinto kaj unua reĝo de la urbo, lo de la helena kulturo, kaj en la alia ekstremo de la organizis sportan feston al kiu oni invitis la anojn de la Mediteraneo, en Hispanio, la filoj de la tribestroj kiuj najbara tribo de la sabenoj, kiuj aliris akompanitaj de estis kiel ostaĝoj en la tendaro de la romia generalo siaj virinoj. Laŭ antaŭ-planite, en difinita momento ĉiu Sertorio dediĉadis sian tempon al la lernado de la greka romurbana fraŭlo kaptis iun sabeninon kaj la viroj de lingvo. Ankaŭ la junuloj kaj eĉ la junulinoj de la patri- tiu tribo estis perforte forpelitaj. La romianoj, por edz- caj familioj de Romo lernadis la grekan lingvon kaj la iĝi al la kaptitinoj devis akcepti iujn kondiĉojn kiujn ĉi helenan kulturon kiel signo de distingeco. tiuj postulis. Cetere poste, La enkondukiĝo de Romo la sabeninoj ludis gravan en la helena kulturo signifis rolon kiam la viroj de sia sian alprenon de la univer- tribo milite atakis Romon salisma emo. La Romia Im- por venĝi la ofendon. La perio iĝis universala; en la sabeninoj sin interpuŝis in- 3-a jarcento oni asignis la ter la batalantoj por ke siaj romian civitanecon al ĉiuj patroj kaj fratoj ne batalu liberaj homoj de la imperio, kontraŭ siaj, jam akceptitaj, kaj estis ne-italaj imperies- edzoj. Laŭ la legendo, kiu troj. Iu el tiuj fremdaj im- eble simbolas faktan histo- periestroj, Heligabalo, en- rian okazaĵon, ambaŭ popo- kondukis en Okcidenton ori- loj unuiĝis kontribuante al entajn kultojn. la pligrandiĝo kaj plifortiĝo Ja, la religia sinkretismo es- de Romo. La legendo de la sabeninoj simbolas okazaĵon de decida tis alia esprimo de la emo Ĉiam ne forgesante ke an- virina interveno kiu sendube eksplikas la relativan grav- al universaleco. Fine de la kaŭ la romia socio estis vir- econ de la altrangaj inoj en la romia socio. 3-a jarcento, la mitraismo estreca, tamen la romiaj estis serioza konkuranto de inoj iome gravis. La sklavinoj gravis neniom, sed an- la kristanismo. Cetere inter ambaŭ religioj estis pli da kaŭ siaj sklavaj viroj gravis neniom. La plebaj inoj gra- simileco ol diferenco; ambaŭ kunhavis la ceremonion vis malmulte, sed ankaŭ siaj plebaj edzoj gravis mal- de la eŭkaristio, kiun ili celebris sammaniere. Tio ne multe. La virinoj de la mezklaso gravis sufiĉe, akorde estas strange ĉar en tiu sinkretisma socimedio la diver- kun la relativa graveco de la viroj de tiu klaso, nomataj saj religioj kopiadis aŭ plagiatadis unuj la aliajn serĉ- kavaliroj en la romia socio. Kaj fine, la granda politika ante tion kio vekus plian akcepton de la amasoj. Fine povo de la aristokratara aŭ senatana klaso havis sian estis la kristanismo la religio kiu supervenkis la cete- ekvivalenton en la granda influo kiun la virinoj de tiu rajn kultojn. Sed la kristanismo mem ne estis unueca klaso havis en tiu tereno, ĉefe dum la lastaj jarcentoj de religio; ekzistis ene de ĝi multenombraj variantoj kaj la Respubliko. Oni scias kiel multe utilis al la familioj gnostikaj sektoj. La universalisma sento, ĉi-foje kun la de la Scipionoj kaj la Grakoj la geedza alianco inter apogo de la kristanaj imperiestroj, klopodis konstitui ambaŭ. La konkordo inter Pompeo kaj Cezaro daŭris universalan kristanan eklezion; ĝi ricevis la nomo je dum vivis la filino de la dua, edziĝinta al la unua, kaj “katolika”, vorto kiu, etimologie, en la greka lingvo, ĉesis post sia morto. Dum la dua triumviraro, la rilatoj signifas ĝuste “universala”. Tiu procezo multe gravis inter Oktavio kaj Antonio sekvis la fluktuadon de la por nia afero de la virina problemaro ĉar la nova religio geedza alianco inter la familioj de ambaŭ. tre influis en la situacio de la inoj. En la jaro 320, ses Laŭleĝe, la romianinoj ĝuis ioman kontrolon sur la do- jarojn post la rajtigo de la kristanismo, oni malperme- to kiun ili alportis je la geedziĝo kaj sur la ricevitaj he- sis al la virinoj ĉeesti la publikajn banejojn. Tial intere- rencoj. En la epoko de la imperio plu pliboniĝis la si- sas al ni pristudi la kulturo kie originis tiu religio. 17
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22