Page 53 - heleco-95_Neat
P. 53
Pasionaria Viktoria Kent Dolores Ibarruri Gómez naskiĝis en 1895. Viktoria Kent, naskiĝinta en 1898 en Mala- Ŝi estis hispana politikulino kiu elstaris go, estis advokatino kaj respublikana politi- en la 2-a Respubliko kaj dum la civilmi- kistino. En 1906 ŝi komencis lernado en kiu lito en tiu lando. Liderino de la Komun- feministaj profesoroj influis sur ŝi. En 1925, ista Partio de Hispanio, al sia politika ag- dum la diktaturo de Primo-de-Rivera ŝi es- ado aldoniĝis sia batalado por ke la vir- tis unua virino en la Kolegio de Advokatoj inoj, kiu ajn estus ilia kondiĉo, rajtus li- de Madrido, kaj unua ino en la mondo rol- bere elekti sian destinon. anta kiel advokatino en militista tribunalo. Naskiĝinta en la sino de malriĉa familio de ministoj, en 1910 Ekde 1920 ŝia studado adresiĝas al la jurisprudenco. Licen- Dolores sin vidis devigita forlasi sian studadon kaj komen- ciita en 1924 kaj poste kolegiita, ŝi plenumis siajn unuajn cis labori kiel kuiristino kaj servistino. En 1916 ŝi edzin- intervenojn antaŭ la tribunaloj kiel defend-advokatino. Ŝi tre iĝis al iu socialista ministo, Johano Ruiz, gedziĝo kiu daŭ- famiĝis defendante, sukcese, iun respublikanan lideron an- ris 16 jarojn. Kun inklino al la legado, kaj profitante la kon- taŭ la Plejsupera Militista Tribunalo. Ŝia advokatejo dediĉ- diĉon de ŝia edzo kiel socialista lidero, ŝi komencis akiri iĝis ankaŭ al la Rajto pri Labor-aferoj. En 1931, dum la 2-a konon de la marksisma teorio. Doloris alprenis la marks- Respubliko ŝi estis elektita kiel socialista deputitino en la istan idearon kiel taŭga ilo por batali favore al la liberigo Par-lamento. Ankaŭ en la balotado de 1936 ŝi estis elektita de la laboristklaso. Ŝi partoprenis kun sia edzo en la ĝene- parlamentanino de la t. n. Popola Fronto. La Provizora Reg- rala striko de 1917 kaj en la komunista disiĝo el la Social- istaro de la Respubliko nomumis ĝin kiel Generala Direktor- ista Partio en 1919 kaj en la fondiĝo, en 1920, de la Hisp- ino de Prizonoj: dum la tempo kiam ŝi ludis tiun rolon ŝi ce- ana Komunista Partio, en kies biskaja provinca komitato ŝi lis la rehabilitadon de la prizonuloj kaj enkondukis refor- membris. En 1918 ŝi uzis unuafoje la pseŭdonomon Pasi- mojn celante plibonigi prizon-sistemon. onaria por artikolo publikigita en la laborista presaro kaj En la Parlamento ŝi kontraŭstaris la virinan voĉdonrajton, titolita La biskaja ministo. Ĝis la jaro 1931 ŝi rolis kiel ko- kiun postulis Klara Kampoamor, asertante ke la hispanaj vir- munista gvidantino kaj estis arestita kelkfoje. Krome ŝi aku- inoj estis tre influataj de la Eklezio kaj tiele emaj voĉdoni ŝis ses gefilojn. Dum la 2-a Respubliko si eĉ estis elektita reakcie. Okaze de la civilmilito, Viktoria Kent ekziliĝis samkiel kiel parlamentanino kaj famiĝis pro sia batalemo kontraŭ la multaj respublikanoj. Rifuĝinta en Parizo, ŝi dediĉiĝis zorg- kapitalismo. Kaj same dum la civilmilito, je kies fino ŝi ek- adi pri la geinfanoj de la soldatoj batalantaj en la fronto. An- ziliĝis. Dum la 40-jara frankisma diktaturo ŝi loĝis en kel- kaŭ dum la Dua Mondmilito ŝi okupiĝis helpi la hispanajn kaj landoj, ĉefe en Rusio, kie mortis sia filo dum la Mond- rifuĝintoj, ĝis la okupado de Parizo far la germana armeo. Milito. Kvankam ekzilita, ŝi simbolis la komunistan rezis- De tiam ŝi devis vivi kaŝite. Dume la hispana reĝimo de ton en la lando. Reveninte en Hispanion en 1977, ŝi deno- Franko juĝis sin senĉeeste kaj kondamnis ŝin al 30-jara ve estis elektita parlamentanino, kaj estis Prezidantino de prizono. Ekde 1950 ŝi loĝis e n Novjorko kaj tie ŝi mortis la Kom-Partio de Hispanio ĝis sia morto en la jaro 1989. en 1987, post kurta restado en Hispanio en 1977. Golda Meir Golda Maboviĉ naskiĝis en juda familio Kievo, Ukrainio, en 1898. En 1906 ŝi trans- Hasta el final de la Guerra Civil permaneció en París, dedicando todos sus esfuerzos a ayudar a los exiliados españoles en la capital y en su salida hacia América. Sin embargo, al verse París ocupada el 14 de junio de 1940 lokiĝis kun ŝia familio al Usono, kie ŝi iĝis instruistino. En 1921 ŝi edziniĝis al Mo- por la invasión nazi (Wehrmacht), Victoria se vio obligada a refugiarse en la embajada mexicana durante un año. rris Meyerson, kaj de tiam ŝi alprenis lian familian nomon Además, su nombre figuraba en la lista negra que la policía franquista le había entregado al gobierno kiu poste estis hebreigita colaboracionista de Vichy. Fue juzgada por los tribunales de Franco y, en octubre de 1943, cuándo todavía estaba kiel Meir. Ambaŭ geedzoj enmigris al Palestino tiujare. en París, el Tribunal contra la Masonería y el Comunismo la condenaba en rebeldía a 30 años de prisión, con las Post la naskiĝo de la ŝtato Israelo Golda estis ambasadorino en Moskvo (1949-1956) accesorias de inhabilitación absoluta y expulsión del territorio nacional. Afortunadamente, la Cruz Roja le kaj poste ministrino pri eksterlandaj aferoj (1956-1966). En 1966 ŝi iĝis estrino de la proporcionó un piso en el barrio del Bosque de Bolonia (o de Boulogne), donde se alojará hasta 1944 protegida por una identidad falsa. Durante ese tiempo, siendo “Madame Duval”, escribiría Cuatro años en París, novela con Israela Laborpartio. Post la morto de Levi Eŝkol ŝi fariĝis ĉefministrino. En 1973 marcados tintes autobiográficos reflejados en el protagonista, Plácido, álter ego de la autora. Israelo devis alfronti kroman milito, la t. n. Milito de Jom-Kippur, pro natendita atako de Egiptio kaj Sirio. Post komenca avantaĝo por la atankintaj armeoj, Israelo reagis kaj sukcesis frakasigi la araban ofensivon kaj eĉ alvenigi sian armeon ĝis la proksimaĵoj de Kairo. Tamen la regiatro de Golda Meir devis alfronti la kritikojn, precipe kontraŭ la ministro pri Defendado, Moŝe Dajan’, far la israela socio pro la eraroj de la komenciĝo de la milito, ŝi demisiis en 1974. Ŝi mortis la 8-an de de- cembro de la jaro 1978. Simone de Beauvoir Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir naskiĝis en 1908 en Parizo, en la sino de burĝa familio kun tre severa kristana moralo. Ekde sia kvin-aĝo ŝi estis edukita en ka- tolika lernejo. Ŝi estis verkistino, filozofistino, socisciencistino kaj feministino, defendant- ino de la homaj rajtoj, verkis plurajn romanojn, monografiojn pri filozofio, politiko kaj sociaj temoj, eseojn, biografiojn kaj membiografion en pluraj volumoj. Inter siaj verkoj elstaras la metafizikaj romanoj: La invitito (1943), La mandarenoj (1954) kaj la eseo La dua sekso (1949) per kiu ŝi detale analizas la subpremon de virinoj rilate al viroj, tiel ko nsistigante mejloŝtonon de la nuntempa feminismo. Ŝia penso enkadriĝas en la filozofia tendenco de la ekzistencialismo: tiurilate ŝi starigis demandojn por trovi sencon al la vivo ene de la absurdeco de mondo en kiu oni ne elektas naskiĝi. Asocia al tiu de Sartre, ŝia verkaro diferencas laŭmezure ke ŝi frontas la precizan karakteron de la problemoj, pre- ferante rektan kaj seninterrompan meditadon pri la vivo. Ŝi mortis en 1986 en Parizo, kaj ŝia famo tre pliiĝis post ŝia morto. Ŝi estas nun konsiderata patrino de la feminista movado kiu disvastiĝis post la jaro 1968 en la okcidenta kulturo. 53