Page 14 - heleco-95

Estas klare ke la graveco de la venko de Pelajo kaj ambicia spirito aŭ de nekvietigebla animo. Pli malpli
Asturio rilatas nek al kvalita ŝanĝo en la politika situa- frue, Asturio devis konstituiĝi iu danĝero por la sekur-
cio en la lando nek al modifo la forto-rilatoj inter la eco de la Islamo en la Duoninsulo. La saracenoj ne
islamaj superregantoj kaj la indiĝena loĝantaro de Ibe- perceptis tiam tiun danĝeron; ili estus povintaj elradik-
rio. Asturio pezis preskaŭ neniom en la ensemblo de la igi tiun semon antaŭ ĝia ĝermado, sed en Kordovo la
lando kaj eĉ pli malmulte en la ensemblo de la araba arabaj regantoj estis pli interesitaj pri aliaj aferoj kaj
imperio kies tiama ĉefurbo kaj politika centro estis Da- planoj, nome pri la konkerado de Galujo; ili konsideris
masko. La arabaj kronikoj okupiĝis neniom pri la astu- pli grava la avancadon tra Eŭropo, halucinitaj de ĝia
raj okazintaĵoj kiujn ni ĵus priraportis ĉar ĉi tiuj estis facila sukceso de la konkerado kaj superregado de His-
tiel malgravaj ke ne vekis intereson por la samtemp- panio. Do, antaŭ la perspektivo de simila feliĉa rezulto
anoj; same estus okazinte se la maŭroj estus venkinte en Francio, ili disdegnis prikonsideri la sperton de la
en Kovadongo kaj la astura ribelo estus tute sufokita. okazintaĵoj de Asturio kaj ne vidis en la malvenkoj de
Tamen, tiuj eventoj estis tre gravaj de historia vid- Kovadongo kaj Olalies pli ol iujn fiaskojn malgravajn
punkto, tio estas, konsiderante la influon kiun ili havis kaj ripareblajn. Ja, temis nur pri la venko de iuj mon-
sur la postaj okazintaĵoj, t. e. sur la evoluo de la histo- taranoj kontraŭ ia ne-granda armeo; tio malmulte po-
rio. Ja, sen la favora por la asturoj batalo de Kovadon- vas signifi kompare al la invado de Francio. Do, la
go kaj la sekva plifirmiĝo de la regno naskiĝinta en ĉi araba regantaro de Kordovo prokrastis la solvadon de
tiu regiono la posta historio de la lando kaj de Eŭropo la afero de Asturio ĝis post la konkerado de Galujo,
estus tute malmasa ol ĝi reale estis; la kristana rekon- kiun ili konsideris facile realigebla. Pelajo mem ne es-
kero de la Iberia Duoninsulo estus okazinte alimaniere, tis tre optimisma rilate al tio ke la saracenoj rezignus
pli malfrue, aŭ eble ĝi tute ne estus okazinta. pri la situacio rezultinta de liaj venkoj sur ili. Tial li ne
Kompreneble, la tiamaj asturoj, protagonistoj de la pri- establis sian reĝan kortegon en Ĥiĥono, la administra
skribitaj eventoj, tute ne povis antaŭ- centro de la regiono, sed en Kango,
vidi la historiajn sekvojn de la hero- tre proksime al la loko de la batalo
aĵo kiun ili prirolis, sed tamen ili tre de Kovadongo kaj de la montoj kie la
estis impresitaj de la grando de sia gerila rezisto povas atingi ian sukce-
venko kontraŭ pli forta malamiko kiu son. Sed dume, la famo de lia venko
estis konkerinte la tutan landon kaj altiris al li la ĝeneralan apogon de la
regadis sur ĝi. Ili eksplikis tion al si regiona loĝantaro, kiu agnoskis lin
mem kiel mirakla interveno de la ĉie- kiel reĝo, aŭ pli ĝuste princeps, kiu
lo iliafavore. Kiel dirite, en la Kova- estas la titolo kiun la asturaj kronikoj
donga groto kie ŝirm-postenis Pelajo asignis al li kaj liaj sukcedintoj. An-
kaj ĉefaĵo el ĉi ties kunuloj dum la kaŭ la visigota nobelaro konsideris
batalo de Kovadongo ekzistis iu an- interese interrilati kun li; Alfonso, fi-
tikva statu(et)o de diino adorata de la lo de la duko de Kantabrio edziĝis al
asturoj de antaŭ longe. En la epoko Ermesinda, la filino de Pelajo
de la fama batalo de Kovadongo tiu La maŭra ŭalio Ambaso daŭre pre-
“reĝino” de la asturoj eble jam estis Nuntempa Virgulino de Kovadongo paradis la invadon de Francio, sed li
identigita kiel la Virgulino, patrino ne povis entrepreni tiun kampanjon;
de Jesuo, aŭ eble ne. Same kiel okazis en aliaj lokoj, la li mortis en la jaro 727. Gvidis tiun militon lia suk-
antikvaj dioj kaj diinoj de la antaŭkristana epoko iom- cedinto, Abd-al-Rahman al-Gafikul, sed ĉi tiu estis
postiom, en longdaŭra procezo de sinkretismo, trans- venkita de la frankoj, komandataj de Karolo Martelo
formiĝas en sanktul(in)ojn de la nova religio. Ĉiukaze, en la batalo de Puatiero en la jaro 732. Tiam estis pas-
de tiam en Asturio la figuro de tiu Virgulino estas lig- intaj jam dek jaroj ekde la batalo de Kovadongo, kaj
ata kaj identigata al la fama batalo de Pelajo kaj oni dume plifirmiĝis la rezultinta situacio. Poste pasis kro-
festas ĝin en la 8-a de decembro, kiu estis deklarita, maj du jaroj ĝis la alpreno de la andaluziaj aferoj de
krome, la regiona festo de Asturio. La nuntempa statuo alia ŭalio, Ukbo. Ĉi tiu devis alfronti la sekvojn de las-
de tiu Virgulino ne estas tiu ekzistanta en la epoko de taj maŭraj fiaskoj kaj ŝajnas ke ne mankis al li kapablo
Pelajo; okazis kelkaj incendioj en tiu loko laŭlonge de kaj energio por iome firmigi la muzulmanan hegemo-
la historio kaj la statuo devis esti refarita plurfoje. nion. Li plu batalis kontraŭ la frankoj kaj rekonkeris
La asturoj de la jaroj 718-722 ribelis movitaj de viro: Pamplonon kiu estis ribelinta eble instigita de la astura
Pelayo, kiu pli por personaj ofendoj kaj ribelema natu- ekzemplo. La arabaj kronikoj asertas ke la trupoj de tiu
ro ol por politikaj celoj, transiris la Pilognon kaj alvo- ŭalio batalis ankaŭ en Galegio ‒tiele oni nomis tiam la
kis la montaranojn al batalado. Al li oni ŝuldis la ribe- asturan regnon‒ sed ili ne atingis decidan venkon sur la
lon kaj la venkon. Tiu venko, tamen, pli enkadriĝas en fortoj de Pelajo kiel atestas la fakto ke ĉi tiu daŭre viv-
la perpektivo de la estonteco ol tiu de la epoko kiam ĝi adis kaj regadis ekde Kango ĝis sia morto en la jaro
okazis. La asturia venko estis la naskiĝo de iu fokuso 737. Sed evidentas ke la minuskla asturia aŭ galegia
de kristana rezisto kontraŭ la islamanoj, en lando plej- regno kiun li fondis troviĝis tiam sub ega danĝero an-
parte loĝata de kristanoj. Al tiu loko devis nepre alkuri taŭ la kolosa araba imperio. Per sekvaj ĉapitroj ni vidos
ĉiuj malkontentaj, ĉiuj persekutataj, ĉiuj ekscititoj de la sobojn kaj la sorojn de tiu singulara interfrontiĝo.
14