Page 141 - heleco-96
P. 141

antaj homamasoj; plaĉis al li la publikeco kaj
            plaĉis al li ankaŭ plendi pri ĝi, kiel same oka-
            zas kun multaj famuloj. Tiu elstaremo de Ejn-
            ŝtejno furiozigis la sciencularon de Germanio,

            ĉefe kiam la verkisto Alexander Moszkowski
            eldonis en 1920 biografian libron pri Ejnŝtej-
            no. Tiu libro ĝenis ankaŭ la judajn mediojn

            de Germanio tial ke en tiu epoko estis kresk-
            ante la kontraŭjudismo en tiu lando kaj la ju-
            doj pensis, prave, ke tiutipa emfazo pri iu el

            ili povus altiri pli da malamikkeco kontraŭ la
            juda komunumo. Sed estis neeviteble ke Al-
            berto devus prelegi en universitatoj kaj aliaj

            forumoj  de  la  scienco;  la  teorio  de  la  rela-
            tiveco, komprenata aŭ ne, estis temo de ega
            intereso kaj debatado, kaj li estis la plej fama
            scienculo en la mondo. Post unu el liaj kon-

            ferencoj, iu junulo insistis montri al li iun ma-
                                                                     2
            nuskripton;  surbaze de la ekvacio  E = mc ,
            insistis tiu ulo, eblus «uzi la energion enten-

            atan en la atomo por la produktado de teruraj
            eksplodiloj». Alberto rifuzis pritrakti la temon
            kaj kvalifikis la koncepton kiel sensenca.
            La pliiĝo de la kontraŭjudismo en Germanio

            post la Unua Mond-Milito provokis ke Ejn-
            ŝtejno kontraŭreagis identigante sin pli inten-
            se kun sia juda gento.  Ne  mankis  germanaj

            judoj kiel Fritz Haber kiuj faris ĉion eblan,
            eĉ iĝi kristanoj, por asimiliĝi, kaj insistis al
            Ejnŝtejno fari same. Ĉi tiu, tamen, faris male;

            ĝuste kiam li komencis esti fama, li adoptis
            la cionisman aferon. Li ne aliĝis al iu cion-
            isma organizaĵo, kaj ne iris ofte preĝi en si-

            nagogo, sed li, jes ja, sin deklaris favora al la
            judaj setleĝoj en Palestino, al nacia identeco
            inter ĉieaj judoj kaj kontraŭ asimilo. Li de-
            klaris ke kiel homa estaĵo li estis kontraŭ la

            naciismo, sed kiel judo li estis favora al la ci-
            onisma  klopodo.  «Oni  povas  esti  internaci-
            isto sen esti indiferenta pri la membroj de via

            propra tribo. La cionisma celo tre proksimas

                                                              141
   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145   146