Page 23 - heleco-96
P. 23

Ne  unuafoje,  kaj  ankaŭ  ne  lastfoje,  estiĝis  kontraŭdiro  inter  la  maniero  kiel

            Teslo konceptis, de ideala vidpunkto, la sciencan progreson kaj la interesoj de
            siaj kunsocianoj kiuj, kiel investantoj, deziris tujan aŭ rapidan renteblecon de la
            investo. Tial ke la polifaza motoro de alterna kurento de Teslo ne kongruis, por
            ĝia funkciado, kun la jam ekzistantaj elektraj centraloj kaj instalaĵoj de konti-

            nua kurento, kaj tio limigis  la elitiron de ekonomia profito,  Peck kaj Brown
            petis al Nikolao disvolvi version de ties motoro kiu povu fukcii en la medioj de
            kontinua kurento. Li konsciis ke la estonteco apartenus, devus aparteni, laŭ lia

            ideala konceptado de la scienca kaj teknika progreso, al la alterna kurento. La
            praktikaj konsideroj kaj la kostoj signifis malmulte por li kompare al idealo. Li
            sukcesis solvi la teknikan problemon de la teknologia malkongrueco de ambaŭ
            sistemoj, sed timis ke la aplikado de ĉi tiu invento prokrastus aŭ malhelpus la

            progreson de la aplikado de la elektra sistemo de alterna kurento kiu, laŭ li kaj
            sendube prave, estis la ideala solvo. La rezulto de ĉi tiu malakordo kaj konfuzo
            kun liaj kunsocianoj estis ke Teslo fine akiris du grupojn da patentoj; unu kovr-

            anta iliajn ideojn por plur-fasaj mult-drataj motoroj kaj sistemoj, kaj dua grupo
            kiu kovris la plej praktikajn fazajn aŭ du-dratajn motorojn. Kvankam tiu firmao
            lia kaj de ties kunsocianoj estis aplikante la teknologion de tiu la dua grupo, li

            prokrastis  la  registradon  de  ĉi  ties  patentoj,  kaj  li  ne  oficiale  informis  pri  la
            afero por eviti konkurado en tiu nov-apertita tereno kaj plu favori la enkondu-
            kon de la sistemo de alterna kurento. Li eraris prokrastante la registradon de

            tiuj patentoj ĉar tio malfortigis siajn rajtojn pri ili, tial ke la fakto ke tiu tekno-
            logio estis uzita, tio asignis iajn rajtojn al la entrepreno kiun li kunposedis kun
            Peck kaj Brown kaj ne nur al li persone, kaj tio kondukis lin al juĝ-afero kiu
            daŭris la sekvintajn dek-kvin jarojn.

            Post la registrado de la patentoj de Teslo la 1-an de majo de 1888, li ĉesis esti
            la publike malkonata persono kiun li estis ĝis tiam. De tiam ofte la presaro in-
            formadis pri publikaj elmontroj kaj prelegoj per kiuj li emfazis la efikon de liaj

            teknologiaj artefaktoj funkciantaj per alterna kurento, kio konstituis propagan-
            don de la alterna kurento  mem fronte al la ĝis  tiam  amase uzata sistemo de
            kontinua kurento. Konkrete, la 16-an de majo de tiu jaro Teslo prelegis por la
            American Institute of Electrical Engineers. Sekvis pluaj tiutipaj aktoj en kiuj

            li montris la funkciadon de la du motoroj de alterna kurento kiujn li disvolvis.
            La disvastigado de tiutipa teknologio, pro la cirkonstancoj, fakte konstituis ata-
            kon al la industria strategio de la entrepreno de Edisono, bazita sur la elektra

            transmisio  de  kontinua  kurento.  La  ideoj  de  Teslo  kaptis  la  intereson  de  la
            elektroteknika komunumo, kaj ĉiuj gravaj ĵurnaloj kaj revuoj de tiu medio pu-
            blikigadis liajn prelegojn. Responde al liaj artikoloj, kelkaj spertaj fakuloj skrib-

            adis leterojn al la redaktoro komentante pri la motoro de Teslo, leteroj, kiuj an-
            kaŭ  ili  estis  publikigitaj.  Tiu  famo  de  Teslo  kaj  ĉi  ties  inventaĵoj  ebligis  ke
            Peck kaj Brown povu oferti la koncernajn patentojn. Kelkaj fabrikantoj de la


                                                              23
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28