Page 26 - heleco-96
P. 26

Paul Noyes… Tiam Teslo daŭre laboradis por la Tesla Electric Company kiun

       li kunhavis kun Peck kaj Brown. En marto kaj aprilo de 1890, li registris pliajn
       tri  patentojn  pri  motoroj  de  alterna  kurento  kaj  atribuis  ilin  al  la  kompanio;
       poste ĉiuj patentoj pri motoroj, kiuj sekvis, estis nome de Teslo mem. Lia kun-
       sociano Peck mortis somere de 1890.

       Kvankam  li  plu  devis  dediĉiĝi  al  la  teknikaĵoj  de  la  jam  sufiĉe  disvolvigitaj
       branĉoj de la elektra industrio, Teslo deziris okupiĝi pri tiu branĉo malpli es-
       plorita:  la  fenomeno  de  la  alta  frekvenco.  Li  sin  demandis  kiajn  novajn  in-

       ventojn  oni  povus  disvolvi  uzante  la  kurenton  kun  frekvenco  de  10.000  al
       20.000 cickloj sekunde, kaj komencis esplori kaj praktiki en tiu direkto. Re-
       zulte de tiu esplorado, li patentis sian unuan generatoron de alta frekvenco kiel
       metodo por funkciigi lampojn de elektra arko. Dum li disvolvis siajn generato-

       rojn,  Teslo  ripetadis  la  eksperimentojn  de  Hertz  kun  elektromagnetaj  ondoj.
       Tiu eksperimentado kondukis lin al unu el siaj plej famaj inventoj: la Bobeno
       de Teslo. Krome li baldaŭ lernis pri la fiziologia efiko de la kurento de alta

       frekvenco; uzante kune sian generatoron de alta frekvenco kaj la bobenon kiun
       li disvolvis, senintence li tuŝis la klemojn de iu bobeno kaj de la alt-frekvenca
       kurento kaj kun surprizo li konstatis ke li ne rezultis vundita. Surbaze de tiu

       sperto, li konkludis ke ju pli alta estas la frekvenco, des pli granda la kvanto da
       elektra energio kiu povus pasi tra la korpon sendamaĝe. La utilo de tiu malko-
       vro estis ke oni povis eviti la danĝeron je elektrokuto per alterna kurento. En

       multaj el la publikaj elmontroj kiuj Teslo faris en tiu epoko pri liaj inventoj li
       montris ke li kapablis forte teni  per unu mano  la finaĵojn de aparato de alta
       frekvenco  kaj  igi  pasi  dekmilojn  da  voltoj  tra  sia  korpo  por  ilumini  lampon
       kiun li portis per la alia mano.

       La ondoj malkovritaj de Hertz povas esti uzataj por la interkomunikado, kaj en
       ĉi tiu funkcio la Bobeno de Teslo estis tre utila ilo. Sed tiam eĉ ne li mem per-
       ceptis tion. Cetere, ankaŭ Hertz mem ne konsciis pri la egaj aplikoj de lia mal-

       kovro. Teslo dumlonge pripensis kiel utiligi sian novan artefakton. Sed lia in-
       tensa esplorado kaj eksperimentado kun la elektromagnetaj ondoj kondukis lin
       al la teorio de sendrata transmisio de la lumo, kiun li povis pruvi en lia labora-
       torio per iu el siaj splektaklecaj elmontroj. Dum unu labor-sesio, liaj asistantoj

       vidis lin starantan meze de la laboratorio, tenante per ĉiu mano unu longan vi-
       tran tubon kaj ne konektite al sia bobeno de alta frekvenco. Teslo diris: «Se pra-
       vas  mia  teorio  pri  sendrata  transmisio  de  la  lumo,  kiam  la  interuptoro  estos

       aktivigata, ĉi tiuj tuboj iĝos fajraj glavoj». Poste li ordonis senlumigi la ĉam-
       bron kaj aktivigi la interuptoron, kaj tuj la vitraj tuboj intense iluminiĝis. Sub-
       influe de ega jubilo, Teslo movis ilin ronde de sia kapo. Li estis atinginta alian

       egan sukceson en sia kariero kiel scienca esploristo. Estis la jaro 1890. Tiam
       finiĝis por li periodo dum kiu li sukcesis konkeri indan lokon en la Parnaso de
       la inventistoj. De tiam li ĝuos, dum kelkaj jaroj, je meritita gloro kaj famo.


                                                        26
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31