Page 52 - heleco-96

Teslo mortis en la jaro 1943, estante 87-jara. Ekde 1906 li daŭre inventadis kaj
faris filozofian spekuladon, sed de tiam li ne plu povis entrepreni disvolvadon

de radikalaj teknikaj novaĵoj. Tamen ankoraŭ dum kelkaj jaroj li penis savi sian
projekton de Wardenclyffe. Tiu projekto estis jam fakte morta sed li ne sciis,
aŭ ne volis agnoski tion ĝis dek jarojn poste. Kiam li resaniĝis el sia nerva
kolapso en 1906, li esperis povi rekomeci sian laboron en Wardenclyffe. Ĉar li

necesis fondusojn por tiu celo, li dediĉis sian kreivan laboron al alia industria
branĉo, tiu de la mekanika inĝenierio. Kompreninte ke tiel al la aŭtomobiloj

kiel al la aeroplanoj estis necesaj pli potencaj motoroj, Teslo dediĉiĝis esplori
la eblecon konstrui senpadelajn turbinojn. Li konceptis manieron konstrui tiu-
tipan motoron kiu havus multe pli da potenc-ĉevaloj ol tiuj ekzistantaj tiam kun
turbinoj de padeloj. Sed por disvolvi en la praktiko sian ideon estis necese iom

da tempo kaj multe da laboro je inĝeniera precizeco, Teslo dediĉis al tiu esplor-
ado kaj eksperimentado la rigoron kaj laboremon kiun kutime li aplikis al siaj
antaŭaj aferoj en la electra branĉo. En la procezo de sia eksperimentado li devis

provi diversajn formojn kaj materialojn por la diskoj de sia turbino.
Frukto de kelkjara experimentado, en 1909 Teslo atingis modelon de 9,75 coloj
(24,8 centimetroj) je diametro kun potenco de 110 ĉevaloj. Pri ĝi, Teslo diris al
ĵurnalistoj ke sia turbino estis kvazaŭ elektra centralo ene de unu ĉapelo. Sekv-

ante sian kutiman strategion de patento-promocio-vendo, li esperis vendi sian
turbinon al fabrikantoj kaj uzi la monon por dediĉiĝi al sia obseda esploro en
Wardenclyffe por la senkabla transmisio de energio kaj informacio. Li kroman-

foje faris oferton al John Jacob Astor, sed ĉi tiu rifuzis investi. Sekve Teslo
kreis novan firmaon: Tesla Propulsion Company kune kun du aliaj mekanikaj
inĝenieroj kaj registris patentojn. Konfidante pri la sukceso de sia invento, li
luprenis oficejon en la nova Metropolitan Life Tower, en Madison Square, kiu

tiam estis la plej alta konstruaĵo en la mondo. Por montri la potencon de sia no-
va invento, Teslo organizis demonstradojn de sia turbino en la Waterside Po-

wer Station de la New York Edison Company en 1911 kaj 1912. Ankoraŭ
revante pri Wardenclyffe, kiam mortis John Pierpont Morgan en 1913, Teslo

52