Page 74 - heleco-96

kaj Bronia reportis ŝin al ilia apartamento,
kuracis kaj konvene nutris ŝin, kaj baldaŭ ŝi
estis denove forta. Sed ŝi ne plenumis sian
promeson zorgi pli bone pri si mem, kaj tuj

post sia reveno al sia mansardo, ŝi refalis en
sian antaŭan viv-manieron.
Ŝia ĉefa zorgo en tiu epoko estis la univer-

sitataj ekzamenoj. Ŝi multe devis lerni kaj ta-
ge kaj nokte por ke sia nivelo pri fiziko estu
komparebla al tiu de la francaj gestudentoj,

kiuj estis lernintaj almenaŭ sep kursojn pri
tiu stud-objekto. Iompostiom Maria, klopod-
ante eliri el sia soleco, komencis interrilati

kun siaj kolegoj, ĉefe kun tiuj polaj. Inter ili
estis iu kiu poste edziĝis al ŝia fratino Hele-
na, kaj alia kiu poste iĝis prezidento de la
Pola Respubliko. Per siaj leteroj al ŝi, ŝia pa-

tro admonis ŝin ne iĝi publike konata ĉar tio
povus damaĝi ŝian situacion se iam ŝi devos
reveni en Polujon por labori. Okazis ke la ge-

studentoj el Polio kaj aliaj zonoj de la cara
imperio estis objekto de rusa kontrolo celan-
te detekti eblan politikan konspiron. Tiorila-
te, povus esti danĝero por tiuj gestudentoj

kiuj iam devus reveni al la lando. Sed kvan-
kam Maria havis nacian polan senton, en Pa-
rizo, kiel dirite, ŝia ĉefa zorgo estis la instru-

iĝo kaj krome ŝia karaktero ne estis inklina
al tiutipa publika protagonismo.
Ŝia intensa studado donis frukton; en 1893 ŝi

aprobis la ekzamenon de licencio pri fiziko
kaj krome ŝi atingis la plej altan kvalifikon
en sia klaso, kio tre ĝojigis ŝian patron.

En tiu epoko, kompreneble, la nombro da vi-
raj studentoj en la Francaj universitatoj estis
pli granda ol tiu de la virinoj, sed menciindas
ke la studentinoj estis, preskaŭ ĉiuj, fremdaj,

ne francaj. Okazis ke, male ol en aliaj landoj,
en Francio ne estis tradicio ke la virinoj en-
treprenu universitatan studadon. Fakte, en la

tiutempa franca socio estis malaprobite ke la

74