Page 174 - heleco-97
P. 174
Inter la kino farita de iu faŝisma reĝimo pri si mem, es-
tas menciinda la hispana kolekto nomata NO-DO Noti-
ciario y Documentales Cinematográficos (Kinaj Informoj
kaj dokumentaroj). Temis pri propagand-cela informilo
de la frankisma reĝimo kiun oni projekciadis en la
hispanaj kinejoj antaŭ ĉiu ajn alia filmo inter la jaroj
1943 kaj 1981. Antaŭ la jaro 1943 oni projekciis ita-
lajn kaj germanajn inform-filmojn, sed laŭ la evoluo de
la mond-milito kaj la politika neceso distanciĝi el la
potencoj de la Akso, la hispana regantaro decidis krei
sian propran film-informilon.
La materialo elmontrita de tiu informilo estis pri tut-
mondaj eventoj, sed ĉefe pri enlandaj aferoj, kaj en
ĉiu eldono abundis ĉiam bildoj kaj raportoj de la ŝtat-
estro Francisco Franco. Fakte, la sola celo de tiuj film-
etoj estis diskonigi favoran bildon de la politika reĝimo
kiun la hispanoj “ĝuis” en tiu longa epoko. Krom la
ĉefa rolo de la figuro de la diktatoro la temaro rilatis
al la paco kiel venko, memor-festoj de la patrujo, la
ĉeesto de la katolika eklezio aŭ la vizitoj de interna-
ciaj personoj. Estis informo ankaŭ pri sportoj, taŭrolud-
ado, modelaj spektakloj, ornamado, arto, metioj aŭ fol-
kloro. Tute mankis informo pri la hororoj de la civil-
milito kaj ĝiaj sekvaj malriĉeco kaj mizero, aŭ la sub-
premado kaj malkontento de la loĝantaro, resume,
ĉiuj novaĵoj, kiuj povus kontribui por doni negativan
bildon de la faŝismo.
Dum la tuta vivo de la NO-DO, estis produktitaj 4.016
novaĵ-elsendoj (2.909 en nigrablanke, 908 miksitaj kaj
199 tute kolore) kaj 498 dokumentaj filmoj kolore kaj
1.219 nigrablanke. Ĉiu novaĵ-elsendo havis inter kvin
kaj dek novaĵoj laŭ la periodo. Ĝia averaĝa daŭro estis
proksimume dek minutoj.
Dum ĝia ekzistado NO-DO ĝuis ekskluzivecon rilate
al raportoj elmontritaj en la kinejoj. En septembro de
1975, jam post la morto de la diktatoro, per Ministra
Ordo, la projekcio de tiu film-informilo ne plu estis
deviga. En decembro 2012, RTVE (Hispana Radio-
Televido) ciferigis kaj lanĉis la kompletan NO-DO
filmaron en sia retejo, tute alirebla por ĉiuj uzantoj
el la tuta mondo kaj ne nur por esploristoj.
174