Page 46 - heleco-97
P. 46
En 1944, en la lasta eta- […] se la faŝismo estis krima asocio, tial do mi estas
po de sia vivo, pritaks- ĝia ĉefa estro». Li neis la ekzistadon de faŝista torturejo
ante la krizon Matte- kaj asertis ke la agado de la kunlaborintoj de Dumini
otti, Mussolino skribis: estis tro mallerta kiel por esti atribuita al persono tiom
«Mil naŭcent dudekkvar inteligenta kiom li. Li asertis ke li admiris Matteotti-on,
[...] estis decida jaro. La kies kuraĝo estis «egala al tiu mia». En sia diskurso, Mus-
reĝimo devis alfronti la solino enfazis la militistan fortecon de la faŝismo kaj sam-
sekvojn de iu krimo, kiu, tempe trankviligis la parlamentanojn: «Kun tricent-mil
krom aliaj prikonsideroj, bone armitaj junuloj, preparitaj por ĉio kaj preskaŭ mis-
estis politika eraro tiel tike pretaj sekvi miaj ordonojn, mi estus povinta puni
en la metodo kiel en la ĉiujn tiujn kiuj misfamigis la faŝismon kaj intencis dron-
elektita momento. En la igi ĝin en koton. Mi estus povinta fari el ĉi tiu griza kaj
somero de mil naŭcent sengusta parlamenta ĉambro bivakon por miaj trupoj.
dudek-kvar la premo de Mi estus povinta nuligi la Parlamenton por starigi reg-
la grupo de la Aventino istaron tute faŝistan; sed almenaŭ provizore, mi ne volis
kaj tiu de la reĝo kun ĉi tion fari». Krome, li promesis fortan registaron. Estis la
ties kunlaborantoj estis opozicio tiu kiu agadis senrespondece kaj kontraŭ-
tre forta [...]. La reĝo es- konstitucie forlasante la Parlamenton kaj sin ĵetante kon-
tis doninta iajn garan- traŭ registaro libere elektita. La diskurso estis akom-
tiojn pri tio ke oni apli- panita de mobilizado de la milico kaj atakoj kontraŭ gru-
kos la leĝan punon al la poj de la opozicio. Mussolino sciis ke sia plej bona atuto
krimuloj, sed pridubis estis la minaco pri civil-milito.
sekvi la homojn de la Kurioze, laŭlonge de la jardeko de 1930, la itala ŝtato
Aventino pri la politika subvenciis kaj la familion de Matteotti kaj ĉi ties murd-
respondeco. Eĉ la fama inton; temis pri kroma kontraŭdiro de la faŝista reĝimo.
memorando de Cesare Poste Mussolino pritaksis sian diskurson de 3-a de ja-
Rossi, fine de decem- nuaro de 1925 kiel unu el la du aŭ tri okazintaĵoj pli
bro (publikigita dank’ decidaj de la faŝisma revolucio. La malamikoj de Mus-
al peto de la registaro solino estis perdinte sian eblecon kaj de tiam la vojo
por devanci siajn opon- estis senbara por la diktaturo.
antojn) ne multe impre- El Britio venis ia helpo al Mussolino. En decembro de
sis la reĝon. La opon- 1929, la nova brita ministro pri eksterlandaj aferoj, Aus-
antoj al la faŝismo estis ten Chamberlain, vizitis Romon nome de la Konsilio
tiam antaŭ senelira mo- de la Ligo de Nacioj kaj faris tre pozitivajn deklarojn
rala dilemo, kaj krome, pri Mussolini. Ekde tiu vizito, estiĝis amikeco inter Mus-
ekziliĝinte, ili estis las- solini kaj Chamberlain, kiu daŭris eĉ kiam ĉi tiu per-
inte senbare la vojon, dis sian postenon en 1929. En tiu tikla momento, la vi-
kio estis uzita de la re-
zito de la brita ministro helpis subteni la fragilan pozi-
ĝimo por efektivigi kon- cion de Mussolino.
traŭatakon en la opor- Fine de 1925, plifortigis sian rolon ene de la registaro
tuna momento».
kiel Capo del Governo (regantarestro) kio, laŭŝajne, sig-
46
