Page 112 - heleco
P. 112

respondis memkontente, ke li povus facile akiri kreditojn eksterlande por aĉeti
       manĝaĵojn, sed ke li ne volis pagi tion per politikaj reformoj. Varela proponis ke

       li metu finon al la korupto de la registaro donante pli da libereco al la gazetaro kaj
       la Tribunaloj. Franco obĵetis ke la negativaj sekvoj estus pli malbonaj. La korupto
       estis centra instrumento de lia potenco. La renkontiĝo finiĝis per ĉi tiuj vortoj de

       Franco al Varela: «Mi ne donos al Hispanio ajnan liberecon en la venontaj dek jaroj.
       Post  tiu  periodo,  mi  iom  malfermos  mian  manon».  La  teruraj  vivkondiĉoj  de  la
       laborista  klaso  kunekzistis  kun  la  bona  vivo  kaj  la  korupto  de  la  elitoj,  kiuj
       provokis  protestojn  de  kelkaj  el  la  plej  aŭsteraj  generaloj.  En  diskurso  de  la

       generalo Juan Yagüe en marto de 1950, li amare plendis pri la «nekleraj, needukitaj
       uloj, kun ne pli da bagaĝo ol sia kapablo aĉeti konsciencojn, kiuj rapide riĉiĝas kaj
       ankaŭ fanfaronas sian senhontecon; aliaj estas altigitaj al elstaraj pozicioj, sen ke

       iu scius, kiu estas la nigra mano, kiu ilin levas kaj subtenas».
       Franco konsideris sin kiel modelon pri aŭstereco. Certe, li ne estis donjuano, li ne
       fumis, li modere trinkis vinon ĉe manĝoj kaj li ne vetis pli ol iom da mono en la nacia
       loterio aŭ kiam li kartludis kun amikoj. Tamen ĉiuj rimedoj, antikvaĵoj kaj artaĵoj,

       palacoj kaj bienoj de la iama reĝa heredaĵo estis je la ekskluziva dispono de lia
       familio, privilegio kiun li plene profitis, ĉefe por ĉasado. La elspezoj de liaj ĉasaj
       kaj fiŝkaptaj ekspedicioj estis enormaj. Lia alta-mara fiŝkaptado postulis tutjaran

       prizorgadon de la Azor-jakto, same kiel la ĉeeston de marameaj akompanoj dum
       persekutado de tinusoj kaj balenoj en la Atlantiko. Tiel lia ĉasado kiel lia dolĉ-
       akva fiŝkaptado implicis la movadon de grandaj sekvantaroj ĉie en Hispanio.

       Krome, estis la kaŝaj kostoj de neglektado de la aferoj de la regado, ĉar ne nur
       Franco  sed  ankaŭ  pluraj  el  liaj  ministroj  partoprenis  en  tiuj  ekspedicioj.  La
       korupto de la familio Franco signife pliiĝis, kiam ilia filino Carmen, “Nenuca”,

       edziniĝis, la 10-an de aprilo 1950, kun negrava frivola dando de la societo de
       Ĥaeno, d-ro Cristóbal Martínez Bordiú, kiu baldaŭ iĝis la markizo de Villaverde.
       La preparoj kaj la amasiĝo de donacoj estis tia ke la gazetaro estis ordonita diri
       nenion pro timo je kaŭzado de nedezirataj kontrastoj kun la malsato kaj mal-

       riĉeco kiuj afliktis grandan parton el la lando. La geedziĝo estis elspezo, kiu estis
       malfacile elportebla por ajna eŭropa reĝa familio: honoraj gardistoj, armeaj bandoj
       kaj centoj da gastoj -inkluzive de la tuta registaro, la diplomatia korpuso kaj brila

       aro da aristokratoj- partoprenis la solenan ŝtatceremonion. La populara atento
       koncentriĝis sur la belaj juveloj portitaj de la novedzino kaj la bizara uniformo
       de la edziĝanto, Kavaliro de la Sankta Tombo, kompleta kun glavo kaj pluma kasko.
       La diktatoro, vestita per grandioza parad-uniformo de kapitan-generalo de la

       armeo, transdonis sian filinon. Martínez Bordiú anstataŭigis la malnovan motor-
       ciklon  sur  kiu  li  iradis  renkontiĝi  kun  sia  amatino  per  serio  de  konverteblaj
       Chrysler kaj Packards. Li plene profitis sian ligon kun la familio de la diktatoro por

       promocii siajn komercajn interesojn kiel vojaĝanta vendisto por teni la peradon
       de pluraj eksterlandaj firmaoj, kies produktadoj estis proksime rilataj al ŝtataj

                                                        112
   107   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117