Page 162 - heleco
P. 162

Jesús María de Leizaola, kiel tiu kiun li fermis kun Tarradellas. Aliflanke, en kom-
       plikaj cirkonstancoj, la vicministro por la Regionoj, Manuel Clavero Arévalo, kon-

       sentis kun parlamentaj reprezentantoj de la Eŭska Naciisma Partio kaj la eŭskaj
       grupoj de la PSOE kaj la UCD krei la Ĝeneralan Eŭskan Konsilion, kun kiu la
       Registaro intertraktus problemojn pri aŭtonomio. Tiamaniere, la plej radikalaj

       separistoj  estis  ekskluditaj,  do  ili  rigardis  la  procezon  kun  suspekto.  La  plej
       polemika afero estis la situacio en Navario. Por la eŭskaj naciistoj, la provinco
       estis parto de Eŭskio; por la Armeo, la UCD kaj la dekstraro ĝenerale kaj la

       navara dekstraro aparte, ĝi estis la lulilo de la hispana naciismo. Krome, nek la
       PSOE nek la PCE estis favoraj al la inkludo de Navario en Eŭskion. Sekve, la
       Statuto  de  Aŭtonomeco  de  Eŭskio,  kiu  ekvalidis  la  25-an  de  oktobro  1979,
       limiĝis al la tri eŭskaj provincoj Biskajo, Gipusko kaj Alavo.

       Sed el la plej neverŝajnaj areoj de Hispanio, postuloj de aŭtonomio ekestis kiel
       respondo kaj al la korupto kaj neefikeco de lokaj registaroj sub Franco kaj al la
       ekonomiaj malekvilibroj hereditaj de la reĝimo. Clavero Arévalo provis kontentigi

       la lokajn aspirojn sen provokado de la militistaro, per kreado de dunivela sistemo.
       La tri historiaj naciecoj, Katalunio, Eŭskio kaj Galegio, estis permesitaj ellabori
       statutojn de aŭtonomio kiuj poste estus submetitaj al loka referendumo. Dek tri
       aliaj regionoj, kelkaj malgrandaj kiel Kantabrio, aliaj grandaj kiel Andaluzio,

       estus regitaj per malpli precizaj reguloj. Ne necesas diri, ke la procezo helpis flamigi
       la malkontenton de la militistaro kun la demokratia reĝimo. Pri aliaj aferoj, tamen,
       la aŭtuno kaj vintro de 1977 atestis kunlaboron kaj oferon inter la ĉefaj politikaj

       partioj, kiel simbolas la socia interkonsento subskribita fine de oktobro fare de
       reprezentantoj de preskaŭ ĉiuj partioj, kiu okazis nomita “la Moncloaj Paktoj”.
       Suárez profitis, ke Santiago Carrillo akceptis, ke la lando estas tro malforta eko-
       nomie kaj la sano de la ĵus naskita demokratio tro delikata por elteni maldeks-

       trajn postulojn. La Moncloaj Paktoj estis esence plano je aŭstereco, kvankam
       ilia celo estis establi komunan respondon al la terorismo, same kiel al inflacio,
       senlaboreco kaj la kreskanta komerca deficito. Kun inflacio je 29 elcento, la mal-

       dekstro akceptis salajrolimojn kaj aliajn dispoziciojn por limigi krediton kaj regist-
       arajn elspezojn. Interŝanĝe, la registaro promesis gravan struktur-reformon, ĉefe
       en agrikulturo kaj la impost-sistemo, la reorganizadon de la polico, kaj la redonon
       de la konstruaĵoj, gazetoj, kaj sindikat-fondusoj konfiskitaj fare de la frankistoj

       post la Civita milito. En la realo, la Registaro plenumis malmultajn el siaj promesoj
       kaj la laborista klaso estis la plej trafita de la ekonomia krizo. Dum la sekvaj tri
       jaroj, la inflacio falis al 15 procente, kaj la senlaboreco ŝvebis de 7 al preskaŭ
       13  procente,  pro  bankrotoj  kaj  fermoj  de  fabrikoj  kaŭzitaj  de  mon-politikoj.

       Malgraŭ la espero ke la demokratio solvus ĉiujn misaĵojn de Hispanio, tia sever-
       eco kontribuis al tia ĝeneraligita seniluziiĝo kiu estis konata kiel “desencanto”
       (seniluziiĝo, elreviĝo).

       La redaktado de Konstitucio estis grava jura tasko; la konstitucia pakto signifis
       paŭzon inter la politikaj partioj kiuj faciligis  ĝin. Malgraŭ  malakordo pri iuj
                                                        162
   157   158   159   160   161   162   163   164   165   166   167