Page 39 - heleco
P. 39

tización”) de bienoj kaj aliaj posedaĵoj en Hispanio. La mal-
            justeco de tiaj operacioj konsistas el tio ke oni ekspropri-
            igas ies apartenaĵojn, teorie favore al la ŝtato, sed poste

            la ŝtato privatigas ilin aliesfavore. En la kazo de la laŭ-
            leĝaj “alienadoj” en Hispanio la benefic-profitanto estis la
            tiam naskiĝanta burĝklaso. Kaj tio estas klara ekzemplo

            de la koruptado kiun ni priatentas per ĉi tiu raporto.
            Sed estas aliaj prikonsideroj kiujn metas antaŭ ni tiu afero
            de la jezuitoj en la Hispanio de Karolo la 3-a sed ankaŭ
            en aliaj landoj tiutempe kaj en la Eklezio ĝenerale. Jam

            ni menciis la similecon de tiu kazo kun tiu de la mez-
            epokaj templkavaliroj. La komuna trajto de ambaŭ even-

            toj, krom tio ke ambaŭkaze oni ekspropriigis la nulig-
            itajn ordenojn, estis ke oni akuzis ilin je konspira agado,
            t. e. oni atribuis al ili, prave aŭ ne, sekretan planon por
            la socio, kaj ĉio nekonata aŭ nekomprenata vekas sus-

            pekton, timon kaj rifuzon. Tiorilate memorindas la ka-
            zon de la framasonaro: sekreta societo, kun nekonata
            socia projekto… Kurioze, dum la reĝado de Ferdinan-

            do la 6-a en Hispanio, regante ties ministro, la markizo
            de la Ensenada, estis malpermesita kaj persekutita la fra-
            masonaro,  kaj  jen  la  ministroj  Aranda,  Campomanes,

            Floridablanca… ekzilis la markizon de la Ensenada kaj
            elpelis  la  jezuitojn,  kaj  estis  onidiro  ke  ili  estis  fra-
            masonoj. Kiun batalon havis tiuj sinjoroj, post-kulise?

            Ĉu temis pri disvolviĝo de klasbatalo en politika si-
            tuacio  en  kiu  ne  eblis  partioj?  Ĉu  tiuj  organizaĵoj
            havis/as konkretan planon por socio-evoluado kiun la

            ĝenerala publiko devas ne koni?
            Ĉiukaze estis klare ke la okcident-eŭropa socio estis
            alveninte al iu stato de disvolviĝo kaj komplekseco en

            kiu jam ne plu eblus pludaŭri la mezepoka skemo de
            la tri ŝtatoj: militista nobelaro, klerikaro kaj Tria Ŝtato.
            Tiu socia skemo estis en krizo kvankam la tiamaj homoj
            ne kapablus percepti tion kaj formuli alternativon. Ni

            jam vidis, ekzemple, kiom fuŝe alfrontis la tiamaj reg-
            antoj la aferon de la ciganoj. La sistemo estis komenc-

            ante kraki. La ribelo kontraŭ Skilaĉo kaj la forpelo de
            la jezuitoj estis krakoj de sistemo kiu komencis romp-
            iĝi. La sekva generacio vidos kun surprizo ĝian dis-
            rompiĝon kaj definitivan ruinon.

                                                              39
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44